In de uitzending van Een Vandaag, op 11 september 2024, werd er gesproken over de tijdelijke terugstap van NSC-leider, Pieter Omtzigt, vanwege een burn-out. In deze uitzending werd gezegd dat één op de vier mensen die al eerder een burn-out hebben gehad, later terugvalverschijnselen zouden ervaren. Er werd bij vermeld dat dit uit een onderzoek is gebleken, maar er werd niet naar een specifiek onderzoek of bron verwezen. Hierdoor is het lastig te achterhalen of deze stelling representatief is voor de gehele bevolking met burn-outklachten. Daarnaast zijn er ook invloeden van externe factoren, waardoor de kans op terugval per onderzoek sterk kan variëren.

Oorspronkelijke claim

Terugval niet ongewoon

Een burn-out. Het is een syndroom van emotionele vermoeidheid of uitputting, waarbij afstand genomen wordt van het werk en er weinig vertrouwen is in het eigen functioneren. Deze vermoeidheidsklachten duren langer dan een half jaar. Om te herstellen van een burn-out helpen arbodiensten mensen met het re-integreren wanneer ze zich beter voelen. Het is volgens Jan Jaap Verolme, expert op gebied van stress en burn-out, tijdens dit proces van belang dat herstelde mensen nog steeds goed begeleid worden. “Als je weer terug naar je werk gaat, ben je nog kwetsbaar en als de organisatie daar niet goed op let of minder ervaring mee heeft, zit je zo weer in hetzelfde stramien.” Terugval is hierdoor goed mogelijk. Zeker als de oude gewoontes niet worden aangepakt, door de mensen zelf en ook de omgeving. “Een burn-out is van twee kanten, het is die persoon zelf maar ook het bedrijf waar men voor werkt.”

Verschillende onderzoeken

Het is lastig om te controleren hoeveel mensen terugvalverschijnselen ervaren, aangezien er veel verschillende onderzoeken gedaan zijn met andere meetmethoden. Zo vermeldt de arbodienst ArboNed dat 28% opnieuw te maken krijgt met verzuim door psychische klachten. Dit gebeurt dan ook al vaak binnen een jaar na terugkomst. Aan de andere kant zegt NewStart dat juist 20% een terugval krijgt. Dit percentage is volgens hen wel een schatting. Om die reden is het dus wel minder betrouwbaar. Daarnaast ontstaan er ook vaak misvattingen over wat een burn-out precies inhoudt en wat de klachten daarvan zijn. “Spanningsklachten noemen mensen ook al vaak een burn-out, maar er hoort nog een klinisch interview bij om het door een professional te laten bevestigen.” Zo staat er ook vaak in tijdschriften en op websites online meer dan een miljoen mensen burn-outs hebben, maar dit klopt dus niet. Dit allemaal heeft ook weer invloed op de cijfers over terugval.

Conclusie

De claim dat één op de vier mensen met een burn-out opnieuw te maken krijgen met verzuim door terugval, is dus niet onjuist. Het gemiddelde van de verschillende onderzoeken komt in principe op 25% neer. Echter is het wel afhankelijk van de gebruikte definitie en meetmethoden in verschillende studies, waardoor het exacte aantal mensen dat terugvalverschijnselen krijgt niet te achterhalen is.