Originele claim: https://npo.nl/start/serie/ongehoord-nieuws/seizoen-3_1/ongehoord-nieuws_320/afspelen

(Let op: deze factcheck is uitgevoerd op basis van beschikbare informatie op de datum van deze publicatie)

Context

Op 26 september publiceert Ongehoord Nieuws, het tv-programma van Ongehoord Nederland, een uitzending waarin Flavio Pasquino, die te gast is in het programma het volgende zegt: “Ik heb Gregory Wrightstone geïnterviewd, een belangrijke wetenschapper die in de CO2 Coalition zit, hij pleit eigenlijk voor meer CO₂ in de atmosfeer, omdat het voedsel is voor planten…het zijn serieuze wetenschappers, er zitten Nobelprijswinnaars bij. Ze zeggen dat CO₂ voedsel is voor planten, we leven in een waan dat het gif is.”

Flavio Pasquino is een zelfverklaarde complotdenker en hoofdredacteur van BlckBx. Dit is een ‘journalistiek platform’, dat zich baseert op onder andere alternatieve feiten. De claim van Pasquino is gebaseerd op een interview dat hij gedaan heeft met Gregory Wrightstone. Hij is expert beoordelaar voor het IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change), dit houdt in dat Wrightstone, samen met honderden andere reviewers commentaar levert op de nauwkeurigheid en volledigheid van rapporten (Engage — IPCC, z.d.). Daarnaast is hij een geoloog.

Onderzoek:

Een bekend proces van planten is fotosynthese. Hierbij wordt, simpel gezegd koolstofdioxide (CO₂ dus) samen met water en zonlicht omgezet in glucose en zuurstof. De geproduceerde glucose gebruikt de plant om zichzelf te voeden en de zuurstof ademen wij weer in. Als er meer CO₂ in de lucht zit kan een plant vaker aan fotosynthese doen, hierdoor zal de plant groeien. Echter, zit er wel een maximum aan de hoeveel dat een plant kan groeien, dit effect is dus maar tijdelijk. Als dat punt bereikt is zal de plant weer minder aan fotosynthese doen en dus weer minder groeien. Daarnaast geldt dit alleen als er verder geen andere factoren zijn die de groei van de plant beperkt (How Much Human-produced Carbon Dioxide Is Taken Up By Faster Plant Growth Around The World? | MIT Climate Portal, z.d.).

Een andere manier waarop planten een voordeel bij veel CO₂ in de lucht zouden kunnen hebben is als er andere beperkende factoren rondom de plant meespelen. “Bij bepaalde condities, zoals bij droogte in de savanne, kan veel CO₂ effectief zijn, omdat een plant dan weinig water verliest,” zegt Hans van Veen, postdoctoraal onderzoeker aan de Rijksuniversiteit Groningen. Naast droogte zijn er nog talloze andere factoren die invloed kunnen hebben op de groei van een plant. “Als een plant onder in een bos staat, kan je misschien wel heel veel CO₂ hebben, maar dan is er te weinig licht. Dan heb je meer licht nodig en niet meer CO₂. Het is context afhankelijk,” aldus, Van Veen.

Oordeel:

Zowel juist, als onjuist.

Conclusie:

We kunnen dus stellen dat deze claim zowel juist, als onjuist is. Ja, planten kunnen een voordeel hebben bij veel CO₂ in de lucht, maar dit geeft alleen een tijdelijk effect. Ook heeft CO₂ een positief effect als er andere beperkende factoren zijn. Bij ‘gewone’ omstandigheden zal extra CO₂ geen meerwaarde hebben voor de plant. De uitspraak ‘CO₂ voedsel is voor planten en hoe meer, hoe beter,’ is dus te kort door de bocht.

Bronnen: