In een tot de nok toe gevulde TivoliVredenburg vindt op 5 oktober de 41e editie van de Nacht van de Poëzie plaats. Het evenement, een vaste afsluiter van het International Literature Festival Utrecht (ILFU), trekt honderden bezoekers die samenkomen om de kracht van woorden te vieren. De avond, die alweer is uitverkocht, toont opnieuw hoe diep poëzie geworteld is in het culturele leven van Utrecht.
Bij binnenkomst worden bezoekers direct ondergedompeld in een warme, feestelijke sfeer. Gitaristen spelen aan de zijkanten van de ingang, terwijl de geur van Grieks eten door de lucht zweeft. Kraampjes vol poëzieboeken, kunstzinnige tassen en andere snuisterijen trekken bezoekers aan, die al met een programmafolder en voucher in de hand de eerste indrukken van de avond opdoen. Verschillende verdiepingen in de zaal bieden opties: beneden zitten mensen op kussentjes dicht bij het podium, terwijl anderen zich nestelen op hogere zitplekken of rustig langs de zijkanten staan.
Dit jaar staat in het teken van het thema “Geen nacht oneindig en geen stilte stil”. Dit thema benadrukt de vergankelijkheid van de nacht en het ongrijpbare van poëzie. De combinatie van voordrachten, muziek en verrassende acts zorgt voor een unieke beleving die bezoekers meeneemt in een wereld van woorden, geluiden en emoties.
De line-up is erg gevarieerd. Lena Plantinga (25), de jongste dichter die vanavond optreedt, kan haar enthousiasme nauwelijks verbergen: ‘Voor mij als dichter én poëzieliefhebber is De Nacht van de Poëzie het mooiste evenement van het jaar. Het laat zien dat de poëzie nog altijd volop leeft.’ Plantinga kijkt uit naar de optredens van grootheden als Anna Enquist, maar ook naar de nieuwe stemmen zoals Benzokarim en Simone Atangana Bekono. ‘In 2018 was ik hier voor het eerst als student. Ik ontdekte toen wat een groot feest het is.’
Niet alleen voor de dichters, maar ook voor het publiek biedt de avond een diepgaande ervaring. Pauline Pisa (56), dichter en tekstperformer, is al twee keer eerder aanwezig geweest en benadrukt de kracht van poëzie in deze tijd: ‘Poëzie is voor mij een vorm van zijn. In een tijd waarin er zoveel ellende in de wereld is, kan poëzie verbindend zijn en steun geven.’ Haar woorden weerklinken in de zaal, waar mensen zich laten meeslepen door afwisselend diepzinnige en humoristische voordrachten. ‘De ongedwongen vrije sfeer maakt het ook erg magisch,’ zegt ze.
Terwijl de avond vordert, wordt het duidelijk dat de Nacht van de Poëzie meer is dan alleen voordrachten. Muzikale intermezzo’s vullen de ruimte met warme klanken, terwijl dansers het podium tot leven brengen. In de pauzes klinkt gelach en geroezemoes bij de eetkraampjes en bars. Grieks eten en cocktails gaan hand in hand met de literatuur. Overal zijn kraampjes waar bijvoorbeeld poëzieboeken en kunstzinnige tassen worden verkocht, wat de sfeer nog levendiger maakt.
Lian Ribbers (26), een frequente bezoeker van de Nacht van de Poëzie, blijft tot het einde. ‘De leukste dichters komen vaak pas laat op de avond. Ik blijf altijd tot het einde, want de Nacht verrast me telkens weer,’ vertelt ze terwijl ze om zich heen kijkt. ‘Deze avond brengt me altijd veel nieuwe inspiratie,’ voegt ze er enthousiast aan toe.
De Nacht van de Poëzie is inmiddels een onmisbaar evenement in Utrecht. Lena Plantinga benadrukt de speciale relatie tussen de stad en poëzie: ‘Utrecht heeft een stadsdichtersgilde, literaire avonden zoals Mooie Woorden en zelfs straatpoëziewandelingen. Het is duidelijk dat de stad poëzie omarmt. De gemeente zou dit zeker moeten blijven steunen, want poëzie leeft hier echt.’ Haar woorden illustreren hoe belangrijk het is dat poëzie ruimte krijgt in het moderne stadsleven.
‘Ik laat me elke keer verassen en het pakt elke keer goed uit.’ zegt Lian Ribbers met een glimlach. De dichters slagen erin om mensen te raken met hun woorden, Pauline Pisa verteld: ‘Het biedt troost en laat mensen elkaar op een andere manier begrijpen.’ Beide bezoekers geven aan dat de Nacht van de Poëzie voor hen een bron van inspiratie en reflectie is.
De Nacht van de Poëzie bewijst opnieuw dat poëzie een blijvende en krachtige rol speelt in het culturele hart van Utrecht. In een tijdperk waarin digitale media en visuele prikkels domineren, toont dit evenement dat woorden nog steeds de kracht hebben om te raken, te verbinden en te betoveren. Terwijl de bezoekers langzaam de zaal verlaten, blijft de magie van de avond nog lang nazinderen in de harten van iedereen die aanwezig was. De poëzie leeft, dat is de duidelijke boodschap van deze nacht.
Verslaggever Lotte Kalksma spreekt Ted van Lieshout hierover.