De gemeente is bezig met een proef die vandalisme aan prullenbakken moet terugdringen. Sinds de invoering van statiegeld op blikjes worden prullebakken opengebroken door mensen die op zoek zijn naar statiegeld. De gemeente test nu doneerbeugels, waar mensen blikjes in kunnen deponeren. Deze hangen aan de buitenkant van de prullenbak, zodat mensen die statiegeld zoeken er makkelijk bij kunnen.

Wie vaak door de Nobelstraat of het Lucasbolwerk loopt, heeft ze misschien al gezien: de oranje beugels aan de vuilnisbakken. Deze maken deel uit van een proef van de gemeente die moet voorkomen dat de bakken opengebroken worden. De proef loopt al langer, op verschillende locaties. Hiervoor werden er beugels geplaatst in enkele parken. Nu zijn de Voorstraat, de Nobelstraat en het Lucasbolwerk aan de beurt

Sinds de invoering van statiegeld op blikjes neemt de hoeveelheid zwerfafval op sommige plekken juist toe. Mensen die op zoek zijn naar statiegeld graaien in vuilnisbakken, waarbij ze rommel maken, of breken ze zelfs open. De gemeente test daar nu een mogelijke oplossing voor: doneerbeugels. Dit zijn simpele metalen rekjes die aan de vuilnisbak geschroefd worden en waar mensen statiegeldwaren in kunnen deponeren. Mensen die statiegeld zoeken kunnen hier makkelijk bij en hoeven niet meer in de vuilnisbak te zoeken. Dit experiment is al langer aan de gang: eerder testte de gemeente de beugels in een aantal parken.

Veel mensen in het nieuwe testgebied zien de doneerbeugels wel zitten. “Het is een win-win, want je hebt minder vervuiling, en het is makkelijker voor de mensen die dat statiegeld willen”, aldus Arman Josofzij, manager van een snackbar in de Nobelstraat. Cathelijne Wisman, een bewoonster van dezelfde straat, zit met een paar vriendinnen een patatje te eten in de zaak van Josofzij. Zij merkt op: “Het is ook makkelijker voor mensen die uit een blikje drinken maar geen zin hebben om helemaal naar de Albert Heijn te lopen om het in te leveren. En je gunt een ander ook dat geld”. Maar ze geeft ook toe: “Ik zelf ben er nog nooit opgekomen om er wat in te gooien”.

Dat laatste is een probleem dat Heleen Pel, beleidsmedewerkster van de gemeente, ook ziet. “Het automatisme is toch dat mensen hun blikjes in de afvalbak gooien”, zegt ze. Op eerdere testlocaties liep ze ook ergens anders tegenaan: “In parken bleek de vraag naar de flessen en/of blikjes hoger dan het aanbod. Hierdoor werden deze niet meer in de beugels geplaatst maar direct afgegeven aan degene die hierom vroeg. We kiezen ook niet voor het stationsgebied. Op het stationsgebied is de omloop van statiegeldblikjes- en flesjes erg hoog. In de doneerringen kunnen maar enkele blikjes en flesjes geplaatst worden. Het heeft daarom geen zin om hier doneerbeugels te plaatsen”.

Dat laatste herkent een vriendin van Wisman: “Mensen lopen echt langs om de blikjes op te halen, dus ze komen nooit in die beugels terecht.” Overigens doet het nieuwe testgebied hier niet voor onder. Jesse van der Straaten woont in de Voorstraat en zit aan het eind van de middag met een aantal vrienden voor zijn huis aan een drankje. “Als je hier na achten een half uurtje buiten zit, komen er wel vier mensen langs om blikjes te vragen.” In de Voorstraat moeten de doneerbeugels nog geplaatst worden. “Ik zet ze zelf altijd erop of ernaast,” aldus Van der Straaten. Hij is hier niet de enige in: op verschillende plekken in het centrum zijn prullebakken te zien waar geen doneerbeugels aan hangen, maar waar wel blikjes op, onder of naast liggen.

De gemeente is hoe dan ook nog niet tevreden. “Het sluit tot nu toe niet aan bij de verwachtingen die we hadden. We hadden verwacht dat de doneeringen meer gebruikt zouden worden en er minder bakken opengebroken zouden worden. Vooral de flesjes halen veelal de doneerbeugels niet. Veel statiegeldzoekers graaien in de bakken,” aldus Pel. Aan het einde van het jaar vindt er evaluatie plaats. Tot die tijd breidt de gemeente het project niet verder uit.

Zie hieronder ook de audioreportage van Juul Wolfert