Het centrale onderwerp van de 39e editie van Fotodok Booktalks is Artificial Intelligence (AI). Door het toenemende gebruik van AI zien fotografen dat hun werk wordt overgenomen door de digitale wereld. Fotoboeken worden weinig meer gemaakt en tijdens de Booktalks vertellen de fotografen wat hier de oorzaak van is.
Het is donderdag 10 oktober, de dag dat er in TivoliVredenburg weer tientallen mensen naar de Booktalks komen. Vier fotografen zullen praten over de fotoboeken die zij zelf hebben gemaakt. De show is deze keer in het Engels en er zit een gevarieerd publiek over de hele wereld. Van Chinezen, Britten, Koreanen tot en met Nederlanders. ‘De sfeer is ontspannen’, zegt één van de bezoekers. Ook staat er een rij van twintig mensen om naar de 8e etage te gaan. Terwijl de roltrap alle mensen naar boven brengt wordt de rij alleen maar groter. Lopend naar boven is de zaal nog niet helemaal vol. De apparatuur wordt getest en de fotografen maken zich klaar om te gaan spreken over hun eigen fotoboeken.
De zaal zit ondertussen helemaal vol en presentatoren Rob Hornstra en Giya Makondo-Wills beginnen de Booktalks met een inleiding. Ze kondigen de vier fotografen aan en benadrukken dat er een kraampje open gaat waar je de nieuwste fotoboeken kan kopen aan het einde van de show. Midden in de Booktalks begint presentator Rob Hornstra (49) een column over hoe Artificial Intelligence de fotografie mogelijk kan beïnvloeden. Hij zegt: ‘AI kan de wereld van de fotografie helpen en ondersteunen, maar de volledige taak en de ethische kant van de mens nooit vervangen.’ De AI heeft geen gevoel en denkt niet zoals een mens. Het is en blijft geprogrammeerd en zou volgens Hornstra nooit de wereld van de fotografie volledig in handen nemen.
Zoals aangekondigd lopen er enorm veel mensen naar het kraampje waar de fotoboeken liggen die zijn besproken tijdens de Booktalks. Hornstra zegt hierover: ‘Het is een best dure opgave, omdat de fotoboeken rond de 60 euro kosten. Het is dus niet voor iedereen geschikt en de markt is simpelweg te klein.’ Door de opkomst van AI zie je in de wereld van de fotografie ook een verandering, het wordt lastiger om AI foto’s te onderscheiden met echte foto’s. Dit zorgt ervoor dat fotoboeken een transitie doorgaan. We zouden binnenkort zelfs fotoboeken zien die volledig door Artificial Intelligence zijn gemaakt. Sommige fotografen zijn daar al mee bezig, zo wordt verteld tijdens de Booktalks.
Na een sessie van anderhalf uur lang zijn de Booktalks voorbij en gaan de meeste mensen weer naar huis. Sommigen kopen nog een boek, terwijl andere nog bijpraten met bezoekers en de fotografen. Sommige fotografen zetten handtekeningen in de boeken die verkocht worden. Fotograaf en één van de bezoekers Mariet Dingemans zegt na afloop: ‘Ik vond het enorm interessant om weer hier naar toe te komen, vooral de laatste Booktalk van Richard Billingham sprak mij aan.’ Billingham heeft een fotoboek uitgebracht over zijn leven en dat heeft wel 40 jaar geduurd. Hij vertelt hoe dit proces is verlopen en legt een paar van zijn foto’s uit. Tientallen mensen zitten geïnteresseerd te kijken en wachten tot de bel afgaat. Dit geeft een teken dat de volgende fotograaf aan de beurt is en in dit geval bij Billingham het einde van deze Booktalksessie.
Flip Schaafsma is aanwezig bij de Fotodok Booktalks en spreekt met Rob Hornstra over de invloed van Artificial Intelligence in de fotografie:
