Op donderdag 17 oktober vindt in Bibliotheek Neude het grote Utrechtse stadsgesprek plaats. Het is op 17 oktober namelijk Wereldarmoededag, een dag om wereldwijd stil te staan bij mensen die te maken hebben met armoede, honger, geweld en angst. Tijdens het stadsgesprek gaan verschillende ervaringsdeskundigen met elkaar en het publiek in gesprek over de thema’s armoede, voedsel en gezondheid. 

Nadat alle Utrechters zijn aangeschoven bij het Grote Stadsdiner, verplaatsen zij zich naar zaal 1 in de bibliotheek. Hier zal zometeen de vijfde editie van het grote Utrechtse stadsgesprek plaatsvinden. Bij binnenkomst staat de band ‘Yellow Bridge Trio’ te spelen terwijl de gasten alvast een plekje in de zaal zoeken. De avond wordt gepresenteerd door Emina Zorlak, culinair journalist en presentatrice van kookprogramma’s en Jordi de Jong, verslaggever bij EenVandaag.  

In de stad Utrecht leeft 4,1 procent van de mensen in armoede. Tamara Madern, lector Schuldpreventie en Vroegsignalering bij de Hogeschool Utrecht: ‘Als lector ben ik verantwoordelijk voor een onderzoeksgroep over een bepaald thema, onze onderzoeksgroep houdt zich bezig met de schuldenproblematiek. Wij doen veel onderzoek naar het stelsel in Nederland, dus hoe zitten wetten in elkaar en wat is de invloed op mensen. Zo zijn er ook studenten die bijvoorbeeld de straat op gaan om met mensen te spreken over financiële problemen en geld vraagstukken. Tegenwoordig ben ik vooral in contact met de onderzoekers, maar vroeger sprak ik ook veel meer mensen met financiële problemen. Hun verhalen zijn heel verschillend, Ik vind het vooral heftig om te zien dat er gewoon helemaal niks is. De muren zijn kaal, er ligt gewoon een matras op de grond. Dat maakt veel indruk.’

Het eerste onderwerp waarover gepraat wordt is Generaties en armoede. Hiervoor zijn 3 ervaringsdeskundigen uitgenodigd. Marcel Vonk en Jasper van Egeren, zij weten beiden hoe het is om in armoede te leven. En Tamara Madern, zij is lector Schuldpreventie en Vroegsignalering bij de Hogeschool Utrecht. Er wordt gevraagd aan de ervaringsdeskundigen hoe het is om te leven in armoede. Vonk antwoordt hierop: ‘Je leeft van dag tot dag en probeert echt te overleven. Op sommige dagen at ik alleen een pak goedkope koekjes, omdat hier namelijk veel calorieën inzitten. Ik was constant bezig met het verzinnen van mogelijkheden om genoeg eten binnen te krijgen. ‘In armoede leven is een fulltime baan.’ Om het gesprek interactief te houden, is er een dobbelsteen met microfoon erin om de zaal in te gooien. Er wordt gevraagd aan het publiek of er iemand is die ook ervaring heeft om in armoede te leven en hier wat over wil delen. Helaas is er niemand die een ervaring kan delen.

Terwijl de volgende gasten aanschuiven zet de band het volgende nummer in. Het tweede thema van de avond waarover gesproken zal worden is voeding. Er wordt gestart met een filmpje op het scherm over Milouda, zij is het hoofd achter de kookgroep Kanaleneiland in Utrecht. Deze kookgroep organiseert iedere woensdag kookles voor mensen die het minder hebben. Het gerecht dat tijdens het Utrechtse Stadsdiner geserveerd wordt, is ook een recept van Milouda. Er wordt tijdens het gesprek verder gepraat over hoe je met weinig geld toch gezond kunt eten. Joep Jagtman, projectleider ‘Groente en fruit brigade’ van de Voedselbank zegt hierover: ‘Met de groente en fruit brigade redden wij groente en fruit dat niet mooi genoeg is voor de supermarkten omdat er bijvoorbeeld een deukje of vlekje in zit. Vijf jaar geleden toen wij dit project begonnen, ging er ongeveer 500.000 kilo aan groente naar de voedselbank en inmiddels is dit ruim 3 miljoen kilo.’

Het laatste gesprek van de avond gaat over gezondheid. De vraag die bij dit onderwerp centraal staat is: ‘Hoe beïnvloedt armoede je mentale gezondheid?’ Er wordt hierover gesproken met Robert Dasovic, straatarts in opleiding. Ineke van Dijk, vrijwilliger bij Meetellen in Utrecht. En Zahraa al Amari, zij ontving in 2023 het jeugdlintje voor haar inzet voor de Utrechtse azc-gemeenschap.

Hieronder volgt een reportage van Jill Langelaan die een dag meeliep bij de Voedselbank. Zij sprak hier met Rom Molenmaker, vrijwilliger bij de Voedselbank.