Een eeuwenoude Napolitaanse kerststal met echte Utrechtse gebouwen is in de Catharinakathedraal te bewonderen. Deze kathedraal bevindt zich naast het Museum Catharijneconvent dat deze tentoonstelling mede mogelijk heeft gemaakt.
De Napolitaanse kerststal met Utrechtse eyecatchers is van 13 december tot en met 12 januari te bewonderen. In de kerststal zijn de Domtoren, de Winkel van Sinkel, het oudste huisje van Utrecht, de Utrechtse grachten, de bloemenmarkt en de sterrenwacht van Museum Sonnenborgh verwerkt. ‘Wij hebben de traditie van Napels doorgetrokken naar Utrecht: Bethlehem in Utrecht met Napolitaanse figuren’, aldus Merith Smals. Zij is werkzaam bij het museum Catharijneconvent en heeft als educator en conceptontwikkelaar gewerkt aan de kerststal.
Er zijn ruim 600 figuren in de kerststal te vinden waaronder de heilige familie bestaande uit onder andere Jozef, Maria en het kindje Jezus, de drie koningen en de engelen. ‘Naast Napels zouden wij wel durven zeggen dat wij degene zijn in Europa die de grootste collectie Napolitaanse kerststal heeft, echt uniek’, vertelt Merith. De kerststal bestaat uit twee delen. Het linkerdeel bevat de Utrechtse Domtoren, grachten de sterrenwacht van Museum Sonnenborgh en het oudste huisje van Utrecht. De Utrechtse grachten zijn aan de linker voorkant te zien. ‘We hadden wat hoogte en perspectief verschil nodig. Om alle scènes goed weer te kunnen geven zijn we daarom op gracht niveau begonnen’, zegt Merith. Over de grachten gaan twee bruggen, achter de achterste brug staat een berg waarop de top van de berg de sterrenwacht van museum Sonnenborgh te vinden is.
Rechts naast de berg is de Domtoren te zien. Van de Domtoren is een deel terug te vinden in de kerststal. De top van de Dom is namelijk niet aanwezig omdat dit niet in de kerststal past. Er zweven 40 engelen in de lucht voor de grijs groenige Domtoren, die deze kleur hoogstwaarschijnlijk heeft gekregen zodat de Domtoren beter in de achttien -eeuwse thema van Napolitaanse kerststal uitkomt. De Engelen verschillen van grote. Voor de ingang hangen engelen, boven de ingang grotere engelen te zien zijn. Naast de Domtoren staat het oudste huisje van Utrecht. Het huisje is een klassiek Utrechts grachtenpand met een klokgevel. Aan de voorkant zijn vier ramen, waarvan één geopend is, in het geopende raam staat een vrouw. In het huisje brandt licht wat door de ramen heen schijnt.
Het rechterdeel van de kerststal zijn de winkel van Sinkel, de grachten en de Utrechtse bloemenmarkt te zien. Aan de voorzijde zit de Utrechtse gracht. De bloemenmarkt bevindt zich aan de gracht, waar een stuk of acht figuren opgesteld staan die deel uitmaken van de bloemenmarkt. Een persoon in blauwe klederdracht is klant bij de bloemenmarkt. Naast de bloemenkraam is iemand aan het werk die bloemen draagt. Rechts naast degene die bloemen draagt staat nog een bloemenkraam. ‘Wat wij nieuw gemaakt hebben op de markt om het naar Utrecht te kunnen vertalen zijn de twee grote bloemenmarktstallen, wel op zo’n manier dat de figuren er niet vervreemd naast zouden staan’, vertelt Merith.
Aan de achterzijde staat de winkel van Sinkel prominent in de kerststal. De winkel van Sinkel is symmetrisch en heeft zestien ramen aan de voorzijde. Het balkon wordt gesteund door vijf pilaren. Op het balkon staan kerststalfiguren, die door de ramen in de Winkel van Sinkel ook te vinden zijn. Het is niet de eerste keer dat deze Napolitaanse kerststal met Utrechtse elementen hier staat. ‘Dit is de tweede keer dat ik de kerststal zie, ik krijg straks een rondleiding over de kerststal’, vertelt bezoeker Marga Oudewater. Ze voelt zich een echt Utrechter ondanks dat ze nu al acht jaar in Bunnik woont. De Utrechtse elementen is de voornaamste reden dat ze naar de tentoonstelling is gekomen. ‘Vorig jaar had ik dit ook en nu heb ik het ook weer, waar is in hemelsnaam het kindje Jezus? Dit is voor mij een heel belangrijk onderdeel van een kerststal. Het valt mij op dat je echt moet zoeken naar de kern van de kerststal’, voegt ze hieraan toe.
David Stam interviewde Merith Smal. Zij is werkzaam bij het museum Catharijneconvent en heeft als educator en conceptontwikkelaar gewerkt aan de kerststal.
