Volgens cijfers van de volksgezondheidsmonitor leeft 42 procent van de 65-plussers in matige eenzaamheid en dertien procent van de 65-plussers in ernstige eenzaamheid. Het ouderenfonds wilt hier een stokje voor steken en organiseert dit jaar voor de tiende keer De Grote Kerstkaartenactie voor ouderen. Op de ouderen afdeling in het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMC), zien ze hoe het gebaar van een kerstkaartje al een hoop kan doen voor de eenzame senioren.

‘De tijd rondom de feestdagen zijn erg moeilijk voor mensen die eenzaam zijn, laat staan oudere mensen,’ vertelt Els Arnold (22), Verpleegkundige in het UMC Utrecht. Het gebouw is van binnen aangekleed met allerlei vormen van kleurige kunst, echter is het bij de ouderen afdeling minder kleurrijk en zijn met name de grijstinten prominent. Els vertelt; ‘Het is een officieuze afdeling maar onder velen is dit dé ouderen afdeling en wordt er ook aandacht besteed aan de senioren die zich mentaal minder goed voelen door bijvoorbeeld eenzaamheid.’ Els heeft een afspraak ingepland met de 91-jarige Annie, en ze hebben beiden toestemming gegeven om een kort interview te geven. ‘Een kerstkaartje heb ik al lang niet meer gekregen sinds alles op het internet gebeurt,’ zegt Annie. ‘Ik vind het heel lief dat je een kaartje voor me hebt geschreven ook al ken ik je niet,’ voegt ze toe met een glimlach op haar gezicht. Volgens Els krijgen meerdere ouderen een kaartje via de actie van het Ouderenfonds.

Het Ouderenfonds organiseert samen met PostNL al tien jaar een kerstkaartenactie waarmee mensen een kerstkaartje kunnen sturen naar een oudere die hier behoefte aan heeft. Vorig jaar heeft de actie 220.000 kaarten weten te versturen door heel Nederland. ‘Ik vind het belangrijk om aan andere mensen te denken in deze warme tijd,’ vertelt Elisabeth Persoon (45), die al zes jaar op rij via de actie kaarten opstuurt. Thuis besteedt Elisabeth veel tijd aan het maken van de kaarten, zo plakt ze stickers aan de buitenkant van de enveloppen en laat ze haar kinderen tekeningen maken in de binnenkant van de kaarten. Dit doen ze in de keuken aan de eettafel. De stickers, glitters, stiften en kleurpotloden liggen al klaar voor de laatste tien kaarten die nog geschreven moeten worden. Later op de dag, terwijl ze de brieven in een grote oranje postbus stopt vertelt Elisabeth; ‘Stiekem doe ik dit ook een beetje voor mezelf, omdat ik het leuk vind om kaartjes te schrijven maar het is de gedachte voor een ander die telt.’

Terug in het UMC legt Els uit dat ze wel eens te maken krijgen met ouderen die vaker terugkomen met kwalen die te herleiden zijn tot eenzaamheid. ‘Mensen kunnen natuurlijk mentale klachten krijgen maar er zijn ook mensen die echt fysieke klachten krijgen door een gebrek aan sociaal contact.’ Volgens het Eenzaamheid Informatie Centrum zijn hoofdpijn, slapeloosheid en zelfs een vergrote kans op hart- en vaatziekten de meest voorkomende fysieke gevolgen van eenzaamheid. Els vertelt dat ze hoopt op nog meer kerstkaarten bij de volgende editie, ‘Het doet me goed om de blije gezichten van de senioren te zien en het geeft me hoop voor patiënten zoals Annie, die zelf heel sociaal van aard zijn, maar niet genoeg contact hebben met hun medemens.’