In het Griftpark in Utrecht vond op zondag 29 december een Chanoeka-viering plaats. Midden in het park stond een grote tent waar ongeveer 250 bezoekers samenkwamen. De tent was gevuld met muziek, er waren toespraken en traditionele Joodse gebruiken. Het evenement werd georganiseerd door de Utrechtse Joodse gemeenschap en trok niet alleen Joodse bezoekers, maar ook andere belangstellenden.
De stichting Vrienden van de Joodse Gemeenschap Utrecht vierde voor de veertiende keer Chanoeka in het openbaar. Dit feest vond plaats in het Griftpark in Utrecht.
De Chanoekaviering in Utrecht is goed beveiligd vanwege de aanwezigheid van prominente gasten, zoals de loco-burgemeester, Eerste- en Tweede-Kamerleden en diplomaten van de Israëlische ambassade. Daarnaast vraagt de kwetsbare positie van de Joodse gemeenschap om extra waakzaamheid. Omdat het een openbare bijeenkomst is met zo’n 250 bezoekers in een stadspark, zijn ook crowd control en algemene veiligheid belangrijk.
Chanoeka is een feest met een sterke symbolische betekenis: het vieren van vrijheid en licht. Juist daarom is het essentieel dat iedereen in alle rust kan meedoen aan deze bijzondere viering.
Bij binnenkomst in de grote tent in het Griftpark klinkt er veel geroezemoes. Veel mensen zijn in gesprek met elkaar en kinderen spelen met elkaar. Er zijn veel Joodse gezinnen aanwezig, maar zeker ook veel belangstellenden van buiten.
Een bezoeker vertelt: “Ik ben hier om steun te betuigen aan het Joodse volk. Ik ben zelf christelijk en de Bijbel is een geheel Joods boek. En Jezus was natuurlijk een Jood.”
In de tent worden traditionele gerechten bereid, zoals latkes (aardappelkoekjes) en soefganoit (gevulde donuts). Deze geuren verspreiden zich door de ruimte. Een zanger brengt sfeervol Jiddische liederen met zijn gitaar ten gehore.
Rivkah Elisheva Diepeveen leidt de avond namens de Utrechtse Joodse gemeenschap. Zij benadrukt dat de boodschap van Chanoeka juist in deze tijd heel relevant is. “Chanoeka is het doorgeven van het licht, ook al zijn de omstandigheden er niet naar.” Er volgt een tiental toespraken door diverse vertegenwoordigers uit de Joodse gemeenschap en uit de samenleving. Ook de Utrechtse rabbijn Heintz spreekt in zijn toespraak over de actuele betekenis van Chanoeka: “De boodschap van de vrijheid en het licht van Chanoeka is op dit moment belangrijk voor iedereen.” Hij verwijst hierbij naar de uitdagingen waarmee Joodse mensen in oorlogsgebieden geconfronteerd worden.
Judith Tielen, volksvertegenwoordiger namens de VVD, roept op tot onderlinge steun: “juist nu is het belangrijk dat we elkaar blijven vinden en steunen, ongeacht achtergrond of geloof.”
Benjamin Vrancken Peeters, een Joodse student uit Utrecht, deelt zijn persoonlijke ervaringen. Hij vertelt dat hij sinds de escalatie op 7 oktober 2023 een moeilijke tijd doormaakt op de universiteit: “zelf ervaar ik dat het sinds die tijd niet makkelijk is om je als Joodse student te uiten op de universiteit. Het is pijnlijk om te zien dat de laatste tijd haat en ongeloof de boventoon kunnen voeren. Chanoeka leert ons echter dat een klein beetje licht de duisternis kan verdrijven.”
Na de toespraken stroomt de tent leeg en volgt buiten het hoogtepunt van de avond: de rabbijnen Heintz en Amar steken samen met loco-burgemeester Susanne Schilderman een drie meter hoge kandelaar – Chanoekia – aan. Vele aanwezigen lichten dit ritueel bij met de lichtjes van hun mobiele telefoon.
Na het aansteken van de kaarsen vormen de mannen in de tent een kring, waarin zij met elkaar hand in hand samen dansen. Deze dans wordt niet alleen door Joodse bezoekers gedaan, maar ook nagevolgd door beveiligers, journalisten en andere aanwezigen.
De Chanoekaviering in het Utrechtse Griftpark is meer dan een religieuze samenkomst; het is een bijeenkomst van ontmoeting en verbondenheid. In een periode vol spanningen en onzekerheden biedt het feest ruimte voor hoop, gesprek en saamhorigheid. Dat zowel Joodse als niet-Joodse bezoekers aanwezig zijn, benadrukt de kracht van solidariteit en het belang van samen herdenken en vieren.
