De nationale boekenweek staat op het punt om van start te gaan. Een week die vol in het teken staat van leesvaardigheid en leesplezier. Het zijn vaak ‘the usual suspects’ die hierbij om duiding wordt gevraagd. Denk aan auteurs, (hoog)leraren en onderzoekers, maar er is weinig aandacht voor buitenstaanders. Internationale student Matt Sy uit de Filipijnen kan ons wellicht een ander perspectief op de bekende vraagstukken geven rondom het lezen en de taal.
Matt begint gelijk met een soort bekentenis. “Ik lees eigenlijk alleen geïllustreerde boeken. Als iets gewoon een blok tekst is dan zal ik het niet zo snel lezen” vertelt hij met een overwegend lachend gezicht. “Het kost te veel concentratie voor mij, al helemaal wanneer je verplicht bent om een bepaald boek te lezen”.
Toch denkt Matt dat ook andere factoren een grote rol spelen. “We (mijn generatie, red.) kijken wel heel veel naar Amerikaanse content. Dit speelt ook door in bijvoorbeeld het gebruik van leenwoorden in het Nederlands, alhoewel het Nederlands koste wat kost afdwingen ook niet echt een oplossing is. Uiteindelijk moet iemand ergens geïnteresseerd in zijn. Het zou zelfs een negatief effect kunnen hebben.”
“In de Filipijnen hebben we verschillende talen. Ik heb als kind twee Filipijnse talen en het Engels moeten leren en ik merk dat dat toch op de een of andere manier een soort impact heeft op m’n vocabulaire, nog steeds. Ik haal de talen steeds door elkaar in m’n hoofd. Dat probleem zal in Nederland minder spelen.” Grappig genoeg haalt Matt wel aan dat hij ondanks dit toch graag meer talen wil leren en is hij net begonnen met Arabisch. “Ik ben geïnteresseerd in de Islam, niet om te bekeren, maar ik vind het interessant om hier meer over te leren. Zie het als een soort nieuwe hobby.”
En dan haalt Matt een hot-topic aan in het Nederlandse debat. Iets dat hij zelf niet helemaal door lijkt te hebben. “Wat ik mooi vind is dat je hier beoordeeld wordt op je inhoudelijke begrip van een bepaalde tekst. In hoeverre je begrijpt wat je leest. Dat is in mijn thuisland totaal niet het geval. Daar ligt de focus puur op grammatica. Een boek of een tekst is er om informatie uit te halen. Dan is het wel zo handig dat je dat ook begrijpt.”
Matt onderschrijft eigenlijk gelijk dat interesse daarin cruciaal is. “Het soort boeken waarin kinderen geïnteresseerd zijn, zijn vaak juist boeken die ze niet tot hun beschikking krijgen en misschien überhaupt zelfs wel nooit zien. We geven kinderen hierin denk ik te weinig keuzevrijheid. Dat is superbelangrijk bij boeken en teksten, want grote lappen tekst zijn intimiderend, tenminste dat zijn ze voor mij persoonlijk. Al helemaal wanneer je interesse er niet bij ligt. Dat is denk ik ook waarom bijvoorbeeld stripboeken mij beter liggen.”
“Sommige mensen leren ook gewoon het beste op een visuele manier. Dat heb ik zelf ook wel. Ik wil iets zien, kleuren, verf, iets op m’n netvlies. Misschien hebben veel meer mensen dat wel. Een blok tekst vergt veel concentratie en energie. Dan kies ik ervoor om het te mijden en om het maar niet te gaan lezen.” Daar ligt volgens Matt dus een deel van de puzzel. Alhoewel hij sceptisch is over dat hier ooit daadwerkelijk echt iets mee gedaan gaat worden.