De stad Utrecht ziet een sterke toename in het aantal winkeldiefstallen. Volgens cijfers van de politie is het aantal geregistreerde diefstallen in 2023 gestegen naar 888 gevallen. Dat is het hoogste aantal in meer dan tien jaar tijd, alleen in 2012 lag het iets hoger, met 899 meldingen.

Tijdens de coronapandemie daalde het aantal winkeldiefstallen nog flink, doordat winkels tijdelijk gesloten waren. Maar sinds de heropening lijkt het aantal diefstallen juist harder te stijgen dan voorheen. Ter vergelijking: in 2018 lag het aantal diefstallen in Utrecht nog op 619.

Ook andere grote steden, zoals Amsterdam, zien een vergelijkbare trend. Daar steeg het aantal winkeldiefstallen van 1.100 in 2018 naar 1.300 in 2023.

Winkeliers merken toename op straatniveau

Voor veel winkeliers is de toename in diefstal duidelijk merkbaar. Marion Saschowa, medewerker bij kledingwinkel Daens in de Utrechtse binnenstad, vertelt:
“Wij zijn een kleinere kledingwinkel, dus bij ons gebeurt het iets minder vaak dan bij grote ketens zoals H&M. Maar de afgelopen jaren merken we wel degelijk een toename. Deze week vond ik nog een kledinglabel dat van een kledingstuk was getrokken.”

De winkel neemt maatregelen. Medewerkers krijgen trainingen om verdachte situaties te herkennen.
“We leren bijvoorbeeld om ons goed te verspreiden in de winkel en om te ‘uilen’ dat betekent dat als het druk is je even een ronde maakt en de hele winkel in de gaten scant om zo goed overzicht te houden.”

“Alarms gaan af, maar niemand reageert”

Niet alleen winkeliers, maar ook klanten merken dat er iets aan de hand is. Novy Schrijvers, inwoner van Utrecht, winkelt regelmatig in Hoog Catharijne:
“Ik hoor daar elke tien à vijftien minuten wel een alarm afgaan. Vooral tijdens de uitverkoop is gebeurd het vaak. Wat me verbaast, is dat er nooit een medewerker op afkomt. Mensen lopen gewoon door.”

Saschowa legt uit dat hun winkel een andere aanpak heeft:
“We proberen altijd klanten te begroeten als ze binnenkomen. Dat is niet alleen vriendelijk, maar het geeft ook een signaal af: je wordt gezien en als het alarm afgaat stappen wij er meteen op af’.

INretail pleit voor strenger landelijk overheidsbeleid

Brancheorganisatie INretail heeft zich meerdere keren uitgesproken over de toename van winkeldiefstal en de impact daarvan op de detailhandel. Volgens INretail merkt 86% van de ondernemers in de non-foodsector een stijging van winkelcriminaliteit, waarbij diefstal het meest voorkomt.  De organisatie schat dat de totale schade voor de Nederlandse detailhandel oploopt tot bijna 2 miljard euro per jaar.  INretail pleit daarom voor strenger landelijk overheidsbeleid en is hierover in gesprek met het ministerie van Justitie en Veiligheid. Daarnaast benadrukt INretail dat winkelcriminaliteit niet alleen financiële schade veroorzaakt, maar ook het welzijn van medewerkers en klanten ondermijnt. De confrontatie met criminaliteit heeft emotionele gevolgen en kan leiden tot een onveilig gevoel in winkels. ​