Tijdens het woonprotest in Utrecht op 10 mei werd een pand aan de Mariastraat gekraakt. Aimane Chakiri (24) is een van de organisatoren van het protest en actief bij ROOD en de Revolutionaire Socialistische Partij. Hij strijdt voor woonrecht en legt uit waarom kraken volgens hem een noodzakelijk middel is.
Hoe ben je in de politiek terechtgekomen?
“In 2019 werd ik lid van ROOD, toen nog de jongerenorganisatie van de SP. Samen met een vriend vonden we dat het tijd werd om iets te dóen met onze politieke ideeën. Na de royering door de SP zijn we doorgegaan als onafhankelijke beweging en later hebben we samen met anderen de RSP opgericht. Die kennen sommige mensen misschien nog als ‘de Socialisten’.”
Waarom besloot je je te richten op de woonstrijd?
“De wooncrisis is zo fundamenteel onrechtvaardig dat je je haast wel moet uitspreken. Leegstand, huurprijzen die door het dak gaan, studenten zonder kamer — het stapelt zich op. Het moment dat ik me bij Woonprotest Utrecht aansloot was niet één gebeurtenis, maar eerder een optelsom van frustraties en urgentie.”
Hoe combineer je dit activisme met de rest van je leven?
“Dat is best pittig. Ik studeer voltijd aan een technische hbo-opleiding en ben ook nog werkzoekend. Toch probeer ik politiek te verweven in mijn dagelijks leven. Veel vrienden en familie steunen de beweging. Een vriend doneerde laatst nog pallets en balken voor het kraakpand. Activisme is iets dat leeft in mijn netwerk.”
Wat was jouw rol tijdens het woonprotest op 10 mei?
“Ik hielp bij de organisatie, heb geflyerd, geposterd, meegedacht over de inhoud en was host op de dag zelf. We wilden meer dan alleen roepen en weglopen. Daarom hadden we een infomarkt met allerlei organisaties, van studentenbonden tot actiegroepen als Wij Weigeren de Huurverhoging. De opkomst — bijna 900 mensen — was een duidelijk signaal dat de boodschap leeft.”
Wat voor reacties kreeg je die dag?
“Heel positief. Mensen waardeerden het dat we niet bedelend waren, maar eisend. We lieten zien: het is niet aan de markt of de politiek om ons woonrecht te geven. Dat woonrecht moeten we zélf opeisen.”
Tijdens de demonstratie werd een pand gekraakt. Was dat gepland?
“Ja, dat was van tevoren voorbereid. Zo’n actie moet zorgvuldig gebeuren, want je wil huisvrede creëren. Het risico van falen tijdens de demonstratie is te groot. Bovendien is de wetgeving rondom kraken vaag en ingewikkeld — zelfs ik snap het nog steeds niet helemaal.”
Wat was het doel van de kraakactie?
“Het was een krachtig signaal. We wilden aandacht voor het woonrecht, maar ook laten zien dat leegstand onaanvaardbaar is. Het idee dat eigendom boven wonen gaat, is ziek. Huizen zijn er om in te wonen, niet om winst mee te maken. Kraken is ook gewoon een manier van wonen geworden, uit noodzaak.”
Hoe werd erop gereageerd?
“Het publiek juichte luid, zelfs in het pand konden we het horen. Ook de politie was mild. De gemeente Utrecht heeft zich in het verleden kraakvriendelijk opgesteld. Agenten zagen dat het pand leegstond en grepen niet in.”
Wordt het pand nog steeds bewoond?
“Ja, en het wordt ook opgeknapt. De staat waarin het verkeerde was echt schrijnend. En dat midden in een wooncrisis — het slaat nergens op dat zulke panden leeg staan en wegrotten.”
Waarom vinden jullie kraken legitiem?
“Het is een vorm van verzet waarmee je concreet iets terugpakt: het recht op wonen. Net zoals staken legitiem is in de strijd om arbeidsrechten, is kraken dat in de strijd om woonrechten. Als je systeemmatig uitgesloten wordt, moet je zelf actie ondernemen.”
Wat zijn volgens jou de oorzaken van de wooncrisis?
“Het marktdenken. Huizen zijn handelswaar geworden. Terwijl zelfs Adam Smith, de vader van het kapitalisme, al zei dat ‘landlords’ parasieten zijn. De woningmarkt is inelastisch en kan helemaal niet functioneren als gewone markt.”
Welke oplossingen zie je?
“Democratische volkshuisvesting. Woningen moeten weer in handen komen van de mensen die er daadwerkelijk in willen wonen. Zolang beleggers en huisjesmelkers de dienst uitmaken, blijft de crisis bestaan. Uiteindelijk zouden alle woningen onderdeel moeten zijn van zo’n systeem.”
Voel je je gesteund door de politiek?
“Van de gevestigde partijen weinig. Centrumlinkse partijen blijven stil of zijn lauw. Alleen SP, Bij1, PvdD en natuurlijk wij van de RSP staan er echt achter. Maar goed, we bouwen onze kracht op straat, niet in Den Haag.”
