Door het hele centrum van Utrecht zijn verschillende activiteiten georganiseerd voor het Utrecht Queer Culture Festival, zo ook een bekende stadswandeling die deze week gratis wordt aangeboden. Na het succes van de eerste editie van vorig jaar, is afgelopen vrijdag de tweede editie begonnen.

Voor het stadshuis van Utrecht verzamelen verschillende groepjes mensen zich voor de historische queer stadswandeling die door Queer U Stories of ook wel afgekort als QUS (spreek uit als ‘kus’), wordt aangeboden. Normaliter zal deze stadswandeling ongeveer 75 euro kosten, maar in het kader van het festival wordt deze week de wandeling gratis aangeboden. Normaal is de locatie om te verzamelen op het Domplein, maar deze week is het anders verteld Maurice van Lieshout; ‘We verzamelen deze week voor het stadshuis, dat heeft twee redenen. Ten eerste is er gedurende het festival een expositie gemaakt in het stadshuis over de historie van de Utrechtse LGBTQI+ gemeenschap. Ten tweede is het stadshuis een onderdeel van een overheidsinstantie en juist de overheid heeft zoveel te maken met de geschiedenis van de queer gemeenschap’. Van Lieshout geeft vaker queer stadswandelingen, samen met vele anderen zijn ze het QUS-team.

Stadswandeling van woensdagavond

De groep van woensdag avond bestaat uit 15 meelopers van alle leeftijden, van student tot 50-plussers. Van Lieshout, gids voor de avond, had van tevoren al gemaild aan de meelopers dat ze eerst de expositie konden bekijken. In totaal duurt de stadswandeling ongeveer anderhalf uur en gaat de groep langs allerlei bekende plekken die verbonden zijn aan de queer historie. De groep stopt bij de locatie en vervolgens wordt die locatie toegelicht door de gids. Zo is bijvoorbeeld de eerste locatie bij boekhandel Savannah Bay, daar verkopen ze voornamelijk boeken die geschreven zijn door of bedoeld zijn voor de LGBTQI+ gemeenschap. Verder wordt er onder andere aandacht besteed tijdens de wandeling aan de Utrechtse sodomieprocessen, waar in Utrecht vanaf begin 18^e eeuw een golf opkwam.[1] Tijdens de eerste helft van de wandeling liggen de locaties ver uit elkaar, halverwege liggen de locaties dichter bij elkaar.

Organisatie

‘Het QUS is een groep mensen dat de geschiedenis van de queer gemeenschap probeert op te sporen en te verspreidden. Dit doen we door middel van lezingen, stadswandelingen en het schrijven van boeken’, verteld van Lieshout. Het QUS is van oorsprong een vrijwilligersiniatief maar doordat Kees Diepeveen, Utrechtse wethouder voor diversiteit, zo enthousiast was over de aangeboden wandelingen zorgde hij voor een subsidie. Volgens de website van het QUS leveren ze ook betrouwbare informatie als onafhankelijke deskundigen.

Het festival zelf wordt georganiseerd door Simon Timmerman en Petra Luiken, ook zei zijn de bedenkers. Tijdens de wandeling van woensdag 9 oktober liepen ook zei mee. Tijdens het wandelen naar een van de locaties lichtte Timmerman toe; ‘Na dat corona weer op retour was zaten Petra en ik op een terras te bedenken wat Utrecht nou eigenlijk mist, naast dat we een feestelijke Pride hebben ontbrak er wat. We houden zelf erg van feestjes maar wilden er eigenlijk ook iets naast zetten met iets meer diepgang en verdieping, dus na lang puzzelen zijn we op het Utrechtse Queer Culture Festival uitgekomen’. Luiken voegt er aan toe: ‘Na het enorme succes van de eerste editie hebben we besloten om het dit jaar gewoon weer te organiseren’.

Expositie

Om de stadswandeling meer perspectief te geven is er door het QUS-team een expositie gemaakt in de ingang van het stadshuis. Daar hangen aan muren, op historische volgorde, foto’s en teksten van bekende Utrechtse gebeurtenissen. Het begint aan de linker muur bij de vroegmoderne tijd tot aan het heden. Aan de rechterkant van de hal hangen bekende Utrechtenaren die verbonden zijn aan de queer gemeenschap. Ook de landelijk bekende namen zoals Wim Sonneveld en Claudia de Breij hangen er tussen met hun portretten.

Gasten kunnen hun meningen en gedachtes over de expositie kwijt in een boek dat op een tafel ligt. Zo schrijft Janny Mieber: ‘Mooi om ook bekenden in de presentatie te zien/ontdekken. Mooi overzicht’. Verder staan er ook reacties van internationale toeristen in.

[1] Sodomieprocessen zijn de vervolgingen door gerechtshoven van homoseksuelen.

Annick Hulst deed verslag bij een andere activiteit van het Utrechtste Queer Culture Festival, de drag bingo. Hieronder kunt u dat verslag beluisteren.