UTRECHT– De Boekenweek viert dit jaar haar 90-jarig jubileum. Ondanks de opkomst van digitale boeken en prijsstijgingen blijft het evenement populair. Boekhandels zien een duidelijke omzetstijging en merken dat zowel jong als oud enthousiast blijven over het Boekenweekgeschenk.
Boekenweek trekt nog steeds veel bezoekers
‘Het boek verdwijnt niet zomaar,’ zegt Grietje Braaksma, bedrijfsleider van boekenwinkel ‘’Broese’’ in Utrecht. Toch verschillen de meningen over de impact van de Boekenweek en hoe goed het evenement jongeren bereikt. De Boekenweek duurt sinds kort tien dagen in plaats van een week, waardoor boekhandels meer tijd hebben om evenementen te organiseren. ‘Dat is een slimme zet,’ zegt Braaksma. ‘Klanten komen speciaal naar de winkel voor de Boekenweek en de activiteiten die we organiseren.’ Het gratis Boekenweekgeschenk blijft een grote trekker. ‘Sommige mensen kopen alleen tijdens de Boekenweek een boek om het geschenk te krijgen. Dat maakt het echt een traditie.’
Kate, van ‘’Paper Moon Books’’ in Utrecht, ziet dat de Boekenweek zich vooral richt op jongeren en docenten. ‘Volwassenen die veel lezen, doen dat het hele jaar door. De Boekenweek is bedoeld om jongeren en ouders te stimuleren om meer te lezen.’ Volgens haar spelen boekwinkels hierop in met speciale displays en promotie via sociale media en winkeletalages.
Jongeren en de Boekenweek: verschillende meningen
Braaksma merkt dat jongeren door platforms als TikTok en Instagram juist wél veel interesse in boeken hebben. Kate kijkt er iets anders naar. ‘Jongeren zijn vaak al enthousiast over boeken. Misschien moeten juist oudere generaties enthousiaster worden gemaakt voor de Boekenweek.’ Ze denkt dat boekwinkels meer activiteiten moeten organiseren om jongeren naar fysieke winkels te trekken.
Beide boekverkopers zijn het erover eens dat sociale media een belangrijke rol spelen in de promotie, maar dat de fysieke winkel ook zijn waarde behoudt. ‘Een online winkel kan niet de charme en service van een boekhandel vervangen,’ zegt Kate. ‘Wij kunnen klanten helpen op basis van hun voorkeuren, iets wat een algoritme niet kan.’
Fysieke boekhandels blijven belangrijk
Ondanks de opkomst van e-books en online boekverkopen blijven fysieke boekwinkels populair. ‘Ze zijn belangrijker dan ooit,’ benadrukt Braaksma. ‘Mensen willen fysieke boeken kopen en lezen. Kijk maar naar de limited editions, die moet je echt in handen hebben.’ Dit werd ook duidelijk bij een recente controverse rondom Bol.com. ‘Zij stuurden geen fysiek Boekenweekgeschenk mee met bestellingen, en dat viel niet in goede aarde bij klanten.’
Volgens Kate spelen fysieke boekwinkels ook een grote rol bij minder frequente lezers. ‘Soms komt iemand binnen die één boek heeft gelezen en iets soortgelijks zoekt. Wij kunnen hen op basis van hun smaak helpen. Dat persoonlijke aspect is heel waardevol.’
Boeken zijn de afgelopen jaren duurder geworden, maar volgens Braaksma heeft dit weinig invloed op de verkoop. ‘Boeken zijn lang niet in prijs gestegen, terwijl alles om ons heen wel duurder werd. In verhouding zijn ze nog steeds goedkoop. Vergelijk de prijs van een boek maar eens met een kop koffie of een bioscoopkaartje.’ Kate merkt vooral dat prijzen stijgen bij luxe hardcovers en kunstzinnige uitgaven. ‘Maar de mensen die deze boeken kopen, vinden het vaak niet erg om meer te betalen.’ Ze vindt het wel belangrijk dat er betaalbare tweedehands opties blijven. ‘Lezen moet voor iedereen toegankelijk blijven.’
Toekomst van de Boekenweek en boekverkoop
Ondanks veranderingen in de markt en het leesgedrag van consumenten ziet Braaksma de toekomst van de Boekenweek positief. ‘Zoals deze 90ste editie willen we er nog veel meer meemaken,’ zegt ze enthousiast. ‘Over 10 of 20 jaar zal het evenement er nog steeds zijn. Mensen blijven lezen, en de Boekenweek blijft een feest voor het boek.’
Kate verwacht dat het evenement verder zal innoveren. ‘Er zal steeds meer online promotie zijn, maar uiteindelijk blijft de boekhandel de plek waar de Boekenweek echt wordt gevierd.’ Volgens haar is het een cyclus: de online promotie trekt mensen uiteindelijk weer naar de winkel.
