WITTEVROUWEN – Volgens het World Happiness Report van de VN van afgelopen week blijkt dat Nederland behoort tot de top vijf gelukkigste landen ter wereld, maar hoe zit dat in Utrecht? Zijn de bewoners het hiermee eens, of vinden zij juist dat er steeds meer mensen ongelukkig zijn? In de wijk Wittevrouwen vond een gesprek plaats met psycholoog Julia Clardeij en student Elke Hofstra.
Julia Clardeij is psycholoog die volwassenen met diverse problemen helpt met behulp van cognitieve gedragstherapie. Zij denkt dat dat er een degelijk verschil is tussen het geluk van studenten en werkenden. Daarnaast is Elke Hofstra geïnterviewd over haar kijk op geluk in Utrecht. Tijdens deze gesprekken kwamen verschillende factoren aan bod.
Welvaart
‘Nederland heeft een redelijk sterke economie en een functionerend zorgsysteem. Mensen hebben over het algemeen relatief goede salarissen en toegang tot veel sociale voorzieningen,’ benoemt psycholoog Clardeij. ‘Welvaart draagt bij aan geluk. In welvarende landen hebben mensen meer keuzes, zowel op werkgebied als sociaal. In achtergestelde landen is er vaak minder vrijheid om bij je eigen behoeften stil te staan, er moet hard gewerkt worden om te leven. Dan maakt het niet per se uit of je er voldoening uit haalt.’
Bewoonster Elke Hofstra heeft hier een andere kijk op: ‘Ik denk niet dat Utrecht-Noord zich hier volledig in kan vinden. Utrecht is een redelijk rijke stad, maar de verschillen tussen rijk en arm zijn hier juist heel zichtbaar. Daarnaast heb je in de Randstad naar mijn mening meer het gevoel dat je aan bepaalde verwachtingen moet voldoen.’
Sociale Cohesie
Nederlanders werken gemiddeld minder uren per week dan in veel andere landen, terwijl ze toch een hoog inkomen verdienen. Hierdoor blijft er meer tijd over voor familie, vrienden en hobby’s, wat bijdraagt aan het algemene geluksgevoel. Hierop aansluitend vertelt Julia Clardeij over enkele factoren die kunnen bijdragen aan geluk: ‘Ervaren van voldoening, zoals je dag vullen met activiteiten die je leuk vindt en waar je goed in bent, het hebben van sterke connecties met anderen, autonomie, het idee dat je vrij bent om je eigen keuzes te maken, en voldoende slaap, gezond eten en voldoende beweging.’
Nederland scoort hoog op persoonlijke vrijheid en tolerantie, volgens Het Parool (23 maart 2023). Mensen mogen grotendeels zelf bepalen hoe ze hun leven leiden, zonder al te veel bemoeienis van de overheid of sociale druk. Dit draagt bij aan een gevoel van autonomie, wat een belangrijke factor is in geluk.
Daarnaast hebben Nederlanders vaak sterke sociale netwerken. Familiebanden, vriendschappen en gemeenschappen zijn belangrijk, en mensen voelen zich vaak gesteund door hun omgeving’.
Studenten en sociale druk
‘Toch blijkt dat veel studenten en werkenden last hebben van stress en mentale gezondheidsproblemen. Elke Hofstra merkt dit ook op: ‘Het verschilt heel erg. De meeste mensen die ik ken zijn gelukkig, maar ik ken ook een aantal die dat niet zijn. De redenen daarvoor lopen uiteen en hebben niet met één specifieke factor te maken. Veel studenten lopen met verschillende problemen, zoals stress door studie, sociale druk, door bijvoorbeeld deadlines, studie of studenten verenigingen en het daarnaast goed willen presteren’.
Psycholoog Clardeij vult aan: ‘Het is lastig om in te schatten of de ene groep hier meer last van heeft dan de andere, omdat beide groepen op een andere manier stress ervaren. Studenten voelen de laatste jaren veel prestatiedruk. Werkenden halen over het algemeen meer voldoening uit wat ze doen, maar vinden moeilijker een werk-privé balans.’
‘Hieruit blijkt dat uit de gesprekken met psycholoog Julia Clardeij en bewoonster Elke Hofstra dat het geluk in Utrecht, en specifiek in de wijk Wittevrouwen, een complex beeld schetst. Hoewel Nederland als geheel hoog scoort op welvaart en sociale cohesie, zijn er merkbare verschillen in hoe bewoners deze factoren ervaren. De hoge verwachtingen in de Randstad en de zichtbare kloof tussen rijk en arm kunnen bijdragen aan gevoelens van stress en ontevredenheid, vooral onder studenten. Toch zijn er ook veel factoren die bijdragen aan het geluksgevoel, zoals vrijheid, sociale netwerken en voldoening uit persoonlijke activiteiten. Het blijft een dynamisch onderwerp, waarbij geluk voor iedereen een persoonlijke ervaring is, afhankelijk van de situatie waarin men zich bevindt.
