OVERVECHT – In de wijk Overvecht heeft 12,3 procent van de jongeren jeugdzorg nodig. Daarmee scoort deze wijk het hoogst van alle Utrechtse wijken. Ter vergelijking: het landelijke gemiddelde ligt op 10,6 procent. Wat maakt Overvecht zo kwetsbaar? Uit data en uit gesprekken met betrokkenen blijkt dat sociaal-economische factoren een grote rol spelen in de jeugdzorgvraag.
Volgens Farida El Amrani, jeugd- en gezinswerker in Overvecht, begint het vaak thuis.
“Veel huishoudens in Overvecht hebben te maken met stress door geldzorgen, werkloosheid of psychische druk,” vertelt ze. “Die spanning voelen kinderen ook. Ze raken sneller overbelast, worden verdrietig of krijgen gedragsproblemen”. En dat is geen losstaand verhaal. De data laten zien dat Overvecht het laagste gemiddelde inkomen heeft van alle Utrechtse wijken. Een huishouden in Overvecht verdient gemiddeld 29.400 euro per jaar, terwijl dat in de binnenstad 39.100 euro is. In wijken met hogere inkomens en opleidingsniveaus zijn er aanzienlijk minder jongeren die in aanraking komen met jeugdzorg.“Dit zijn allemaal risicofactoren,” legt El Amrani uit. “Als er thuis zorgen zijn over geld, heeft dat direct invloed op kinderen. Je ziet dat ze vaker vastlopen op school of moeite hebben met sociale contacten.”
Wat ze wel wil benadrukken is dat het niet aan de liefde voor het kind ligt “Het verschil zit ’m niet in de liefde voor hun kinderen, maar in de omstandigheden waarin gezinnen leven.” Aldus, El Amrani.
Tim Koolen groeide op in Overvecht en herkent het beeld. “Ik heb zelf niet officieel in jeugdzorg gezeten, maar veel klasgenoten wel,” vertelt hij. “Sommigen hadden thuis geen fijne situatie. Zij kregen vaak hulp via school of externe instanties.” Toen hij na de middelbare school ging studeren viel hem iets op: “Op de hogeschool kwamen de meeste studenten uit stabielere gezinnen. Daar hoorde je nauwelijks over jeugdzorg. Het verschil zat ’m vaak in geld. Wie minder zorgen had thuis, kon zich meer richten op school en toekomst.” Zijn verhaal bevestigt wat de cijfers laten zien, jongeren in kwetsbare sociaaleconomische omstandigheden hebben een grotere kans om met jeugdzorg in aanraking te komen.
Data laat dus zien dat jeugdzorg vaak achterliggende redenen heeft. Denk aan geldzorgen en kansenongelijkheid. En zolang hier niets aan gedaan wordt lost dit probleem zichzelf niet op, jeugdzorg kan helpen maar niet met alles. ”Jeugdzorg is er in de eerste plaats om vroeg hulp te bieden, voordat problemen te groot worden. Wij werken samen met ouders, kinderen, scholen en andere hulpverleners” vertelt El Amrani. Maar geldzorgen kunnen zij natuurlijk niet oplossen, en daar ligt de bron van het hoge percentage wel.
Deze cijfers zijn natuurlijk zorgelijk en moet je niet onderschatten, maar overschatten is ook niet de bedoeling legt El Amrani uit ”we pakken kinderen niet zomaar weg, dat is een flink misverstand. Uithuisplaatsing is echt het allerlaatste redmiddel, en komt alleen in beeld als de veiligheid van het kind in gevaar is. Ons doel is juist om gezinnen te helpen zelf verder te kunnen”. Sociaal-economische factoren hebben dus directe invloed op het hoge percentage. In Overvecht verdienen de mensen het minst, hebben ze het laagste opleidingsniveau en dat zorgt ervoor dat ze ook het hoogste percentage jongeren met jeugdzorg hebben.
