OVERVECHT– In de Utrechtse wijk Overvecht zegt bijna 1 op de 4 volwassenen (18+) dat zij zich in het afgelopen jaar gediscrimineerd voelden. Dat blijkt uit de Jeugdmonitor Utrecht 2023. Overvecht scoort daarmee het hoogst van alle Utrechtse wijken. In West ligt dit percentage opvallend lager. De gemeente Utrecht bevestigt de cijfers en noemt onder meer meldingsbereidheid en educatie als mogelijke verklaringen.
Sterke verschillen per wijk
Volgens de Jeugdmonitor Utrecht heeft Overvecht het hoogste percentage inwoners dat discriminatie ervaart. In andere wijken, zoals West of Oost, liggen deze percentages een heel stuk lager. De gemeente Utrecht erkent deze uitschieters.
‘Een mogelijke oorzaak is dat inwoners het discriminatie-meldpunt beter weten te vinden,’ zegt Kauthar Bouazzati, woordvoerder van de gemeente Utrecht. ‘Daarnaast is onze antidiscriminatie voorziening (ADV Utrecht) actief geweest op basisscholen, en zijn er projecten die bewustwording vergroten, ook bij ouders en andere volwassenen.’
Discriminatie is meer dan cijfers
De gemeente benadrukt dat discriminatie niet te herleiden is tot één factor. ‘Diversiteit op zich mag nooit als oorzaak van discriminatie worden gezien,’ aldus Bouazzati. ‘Het gaat ook om opvoeding, schoolmateriaal, lesgeven en de leefwereld van mensen buiten de klas. Al deze factoren beïnvloeden hoe discriminatie wordt herkend, beleefd en bestreden.’
Volgens Bouazzati worden in oktober en november 2025 opnieuw vragenlijsten afgenomen voor een nieuwe meting, zodat trends en veranderingen zichtbaar zullen worden.
Persoonlijk verhaal uit Overvecht
Latifa (28), geboren en getogen in Overvecht, herkent zich in de cijfers. ‘Als ik solliciteer, hoor ik vaak niets terug. Maar als mijn vriendin, met een Nederlandse achternaam, op dezelfde functie reageert, krijgt zij wel een reactie.’ Als ik het bedrijf hierna om een uitleg vraag, krijg ik vaak vage antwoorden terug. Latifa benadrukt dat discriminatie vaak subtiel is. ‘Het zit in kleine dingen. Blikken, opmerkingen, vragen als ‘’Waar kom je écht vandaan?’’ Het stapelt zich op.’
Wijkprogramma ‘Samen voor Overvecht’
De gemeente verwijst naar het programma ‘’Samen voor Overvecht’’, waarin bewoners, scholen en organisaties samenwerken aan een inclusievere wijk. Dit programma moet zorgen voor meer sociale cohesie en veiligheid in de wijk, en probeert onderliggende oorzaken van uitsluiting en discriminatie aan te pakken.
Bouazzati wijst ook op educatieprojecten zoals “Iedereen aan zet”, waarin kinderen via creatieve lessen kennismaken met de Grondwet. ‘Dit soort initiatieven zijn belangrijk omdat ze ook doorwerken binnen gezinnen en buurten,’ aldus Bouazzati.
Zelfrapportage, dus voorzichtig interpreteren
De Jeugdmonitor biedt waardevolle en belangrijke inzichten, maar heeft ook beperkingen. Het gaat om zelfrapportage: mensen geven zelf aan of ze discriminatie ervaren. De cijfers zeggen dus vooral iets over de beleving, en niet over het exacte aantal incidenten. Daarnaast wordt niet geregistreerd waarop de discriminatie is gebaseerd (bijvoorbeeld etniciteit, religie of geslacht).
Er is op dit moment nog geen lange termijn trend zichtbaar; het gaat om gegevens uit 2023. De volgende meting moet meer inzicht geven in ontwikkelingen per wijk. Dat juist in Overvecht het hoogste percentage volwassenen zich gediscrimineerd voelt, zegt iets over hoe veilig en welkom mensen zich voelen in hun eigen wijk. Zulke cijfers vragen om verdieping én om actie. Niet alleen via meldpunten, maar ook via bijvoorbeeld onderwijs, buurtcontact en beleid.
