Lachen is gezond én het is nog leuk ook. Daarom is er een internationale dag in het leven geroepen waar lachen weer centraal staat. Afgelopen zondag 4 mei was het dan ook weer de Internationale Dag van de Lach. Iemand die veel ervaring heeft met lachen én laten lachen, is lachcoach Jan Gommans. Al twintig jaar reist hij het hele land door om mensen in workshops kennis te laten maken met lachmeditatie, een vorm van meditatie waarin lachen centraal staat.
‘Ik ben altijd al iemand geweest die van humor houdt. Vroeger, toen ik jong was, lachte ik niet per se meer dan anderen, maar sindsdien ben ik wel iets veranderd. Mijn kennismaking met lachmeditatie kwam via mijn ex-partner. Vanaf het eerste moment wist ik: dit is iets voor mij. De relatie is later uitgegaan, maar mijn liefde voor lachmeditatie is gebleven. En dat is inmiddels al zo’n twintig jaar zo. Sinds ik lachmeditaties geef, lach ik veel makkelijker om dingen. Toch zou ik mezelf op een feestje niet de gangmaker noemen. Je hebt ook van die mensen die op de tafels gaan staan en alles bij elkaar schreeuwen, zo ben ik ook weer niet. Maar ik heb wel geleerd om luchtiger en relativerender naar problemen te kijken.
Een lachmeditatie bestaat uit drie onderdelen. We beginnen altijd, zoals ik het noem, met een warming-up. We lopen door elkaar heen in de ruimte en dan gaan we rekken en strekken en maken gekke bewegingen. We doen eigenlijk wat vrolijke en grappige oefeningen om alvast wat losser te komen. Ik probeer een sfeer te creëren waarin het onmogelijk is om níét te lachen.
Daarna volgt het tweede deel: het officiële lachgedeelte. Dat begint vaak heel simpel. We liggen op de grond, sluiten onze ogen, en beginnen we met een glimlach op laten komen. Als je dan in een groep bent, wordt er vanzelf al wat gegrinnikt en gegniffeld. En omdat lachen zo aanstekelijk is, werkt lachmeditatie juist zo goed. Voor je het weet, lig je met de hele groep te gieren. Dat gebeurt echt iedere keer weer, en daar verbaas ik me nog vaak over.
Even weg uit je hoofd (en niet naar Tokio)
Het lachen duurt meestal tussen de tien en twintig minuten. Soms zakt het na een tijdje wat weg, om dan ineens weer op te laaien. Elke groep is anders, dus ik laat het proces zo natuurlijk mogelijk verlopen. Als het lachen stilvalt, nodig ik mensen uit om even helemaal nergens aan te denken. En die rust pakken om nergens aan te denken is het derde deel van de workshop. Dit is ook het meditatie moment van de sessie. In onze maatschappij zijn we zo gewend om constant bezig te zijn. Mensen beseffen vaak niet hoeveel gedachten er onophoudelijk door hun hoofd razen. Als je niet oplet, zit je met je hoofd ineens in Tokio, haha.
Niks doen is tegenwoordig best moeilijk. Zelfs als we zeggen dat we niets doen, kijken we vaak naar een scherm. Maar in zo’n workshop als deze doe je écht even helemaal niks. En dat is wat mensen me het meest teruggeven: “Ik voelde me helemaal ontspannen, zo relaxed.” Dat is het meditatieve aspect van zo een sessie. Je leert om niet op elke gedachte in te gaan. Je hoeft niet alles wat je denkt serieus te nemen.
Het bijzondere bij zo een sessie is: je lacht echt om niks. Ik ben geen komiek, ik trek geen raar pakje aan. Je lacht puur om het lachen zelf. Dat maakt het anders dan lachen in de kroeg of bij een cabaretvoorstelling. Een cabaretier maakt een grap, mensen lachen een paar seconden, en dan moet de volgende grap alweer komen. Maar bij een lachmeditatie, als we richting de slappe lach gaan, hoeft er niks meer te gebeuren. Sterker nog: er mág niks gebeuren, want dan begint de hele lach weer opnieuw.
Lach je gelukkig
Lachen is niet alleen ontspannend, het is ook fysiek goed voor je. Er is ooit onderzoek gedaan waaruit bleek dat schaterlachen net zoveel calorieën verbrandt als een intensieve work-out in de sportschool. En het doet nog meer. Door het lachen komen er allerlei stoffen vrij, zoals endorfines. Die geven een geluksgevoel én hebben zelfs een pijnstillend effect. Je zit gewoon beter in je vel als je lacht.
Wat mensen vaak denken, is dat er iets grappigs moet gebeuren om te kunnen lachen. Maar dat is helemaal niet zo. Je kunt gewoon nu beginnen met lachen. Dat laat ik ook telkens weer zien tijdens mijn workshops. Ik ken een hele simpele oefening. Misschien niet de allermakkelijkste, maar iedereen kan het. Spreek met een vriend of vriendin af, tel samen tot drie, en barst dan allebei spontaan in lachen uit. Geef jezelf volledig over. Het enige moeilijke is dat je het gewoon moet doen, je moet even over die drempel heen. Maar als je dat lukt, dan lach je weer eens écht. Om niks. En dat is misschien wel het mooiste wat er is.’
