Als de prijsstijgingen van afgelopen tijd nog niet genoeg waren, gaat nu ook de gemeentelijke belasting in onder andere Utrecht dit jaar weer omhoog. Dit komt door de stijging van de Waardering Onroerende Zaken (WOZ) in 2021 en 1e helft van 2022 en het door het door de gemeenteraad jaarlijks bepaalde belastingtarief. Hierdoor is de onroerendezaakbelasting (OZB) gestegen. 

Tekst: Jochem van Velzen

Video: Sil Kwaspen

De OZB moet worden betaald door huurders van bijvoorbeeld bedrijfspanden en winkels, maar ook door woningbezitters. Ook is de OZB de grootste bron van eigen inkomsten voor de gemeente. Belastingen zijn dus een belangrijke inkomstenbron voor de gemeente. Met die inkomsten investeert de gemeente in projecten en voorzieningen in de stad. Dit geld wordt gebruikt voor de algemene uitgaven zoals openbare verlichting, onderwijs en bijvoorbeeld cultuur. De WOZ is de waarde van jouw woning zoals die volgens de wet WOZ is vastgesteld en kan per jaar verschillen.

OZB

Bij vijf van de zes gemeenten die in de provincie Utrecht zijn onderzocht, gaan de gemeentelijke belastingen omhoog, tot bijna 10 procent. Oya Akyol, financieel adviseur en coördinator van lokale heffingen, zegt dat de stijging van de OZB-tarief onder andere te maken heeft met de politieke keuzes die worden gemaakt. “Utrecht wil komende jaren aan de slag met de groeiende kansenongelijkheid, woningnood en klimaatcrisis”, zegt Oya Akyol. Dit staat in het coalitieakkoord ‘Investeren in Utrecht: kiezen voor kansengelijkheid, betaalbaar wonen en klimaat’. Akyol: “Het is noodzakelijk dat we geld blijven steken in de stad en de inwoners.” Om dit te kunnen verwerkelijken rekenen we op extra geld van het rijk, maar er zijn ook andere maatregelen nodig om de voorzieningen in de gemeente op pijl te houden. Hier wordt een bijdrage van inwoners en ondernemers mee bedoeld. Dit is de reden waarom de gemeenteraad de OZB in 2023 verhoogd met 18%, maar daar zit nog geen inflatie (3,5%) bij in.

WOZ

De Belastingsamenwerking Gemeenten en Hoogheemraadschap Utrecht (BghU) voert de heffing en invordering van lokale belastingen uit voor gemeente Utrecht. Ook stelt BghU de hoogte van de WOZ-waarden vast voor alle onroerende zaken in deze gemeenten. In 2020 was er eerder een petitie gestart door vereniging Eigen Huis in verband met de hevige stijging van de OZB. Nu is dat dit jaar weer flink gestegen, met name ook door de stijging van de WOZ-waarde. Bij het vaststellen van de WOZ-waarde wordt uitgegaan van de waarde van 1 januari van het vorige jaar. Dit heet de waardepeildatum. De waardepeildatum voor de WOZ-waarde op de aanslag van 2023 is dus 01-01-2022. De daling van de huizenprijzen van de afgelopen maanden is daarom dit jaar nog niet terug te zien in de WOZ-waarde op deze aanslag. Dit jaar waren er 20% meer aanvragen van bezwaar binnengekomen. “Als huiseigenaren vinden dat de WOZ-waarde niet juist is vastgesteld adviseren wij altijd eerst contact op te nemen met BghU. Mogelijk dat een uitleg/toelichting via de telefoon toch de duidelijkheid en acceptatie van de waarde biedt. Wij adviseren ook altijd het taxatieverslag met uitleg over de transacties ter onderbouwing van de WOZ-waarde op te vragen. Het taxatieverslag is via de BghU website in te zien en te downloaden. Je hebt wel DigiD nodig om in te kunnen loggen in de eigen beveiligde omgeving. Mocht de uitleg van de taxateur niet tot tevredenheid stemmen en toch bezwaar in wil dienen dan kan dit via de post per brief maar veel eenvoudiger digitaal via de website www.bghu.nl” zegt Oya Akyol.

Studenten

Studenten hoeven zich minder zorgen te maken, want de stijging van de OZB betreft alleen woningeigenaren en niet-woninghuurders. De OZB wordt geheven op basis van artikel 220 van de Gemeentewet en hierin staat dat de Gemeentewet bepaald dat alleen huiseigenaren de belasting betalen. Echter gaat het toch wat duurder worden voor studenten, want de afvalstoffenheffing betalen ze wel. Deze stijgt met 3,5% in Utrecht en heeft te maken met de stijgende inflatie.  Evie Pasmans, medewerker van de Geldzaak, zegt dat het ligt eraan of er de huurbaas zelf ingeschreven staat. Maar in principe als men een kamer huurt, dan zal je niet snel zelf gemeente aanslag ontvangen. Pasmans: “Wat je vaak ziet is dat verhuurders dit in de huurprijs aan jou doorberekenen. Maar mocht je toch met zijn allen in een studentenhuis wonen en wel die aanslag krijgen, dan is het wel de bedoeling dat je dat met elkaar deelt, die kosten, want het is wel een kost wat iedere zelfstandige woning in heel Nederland krijgt.”

Student Romy ervaart ook deze stijging van de kosten. Ze woont nu al bijna anderhalf jaar samen met haar vriend en hun kat in Utrecht-West. Ze delen de badkamer en het toilet met een ander koppel die een verdieping eronder wonen, maar draaien het huishouden gewoon met hun tweeën. Ze delen daarom de kosten van de afvalstoffenheffing 50/50 met het andere stel. Echter zit de grootste stijging hem in de energiekosten. De maandelijkse huur is namelijk met dik €150,- gestegen. “We denken nu bewuster na over waar we ons geld aan uitgeven en gaan minder vaak buiten de deur eten,” laat Romy weten. De stijging geeft ook extra psychologische druk, “het zorgt ervoor dat mijn vriend niet de ruimte zou voelen nog een vervolgstudie te doen…”, “…waar een afgestudeerde hbo’er wellicht eerst zou gaan sparen om te reizen en te genieten, sparen wij nu al bewuster voor financiële zekerheid in de toekomst.”