Door: Hadewych Brinkman
Leidsche Rijn – Sinds de herfst is begonnen en de dagen kouder worden is de ‘bloempotkachel’ weer opgedoken op het internet. Een bloempotkachel is in feite een omgekeerde bloempot met waxinelichtjes eronder. Dat mensen een goedkoop alternatief zoeken om de huiskamer te verwarmen, blijkt uit de lege schappen van de Intratuin Leidsche Rijn.
Waar normaal bloempotten staan, is nu een vrijwel lege kast te zien. Een enkele bezoeker van de Intratuin loopt erlangs en bekijkt het schampere aanbod. Naast een paar aardewerken schotels en hele grote bloempotten is er nu weinig te zien. Intratuin medewerkers merken dit najaar dat de bloempotten daadwerkelijk meer verkocht worden dan voorheen. ‘Rondom deze tijd van het jaar worden de terracottapotten normaal amper verkocht, dus wij vinden het opvallend dat er nu zoveel vraag naar is’, vertelt een medewerker.
Bloempotkachels worden al jarenlang gebruikt, maar sinds enkele weken is deze zelfgemaakte kachel ‘trending’ op sociale media. Op Twitter vermelden mensen dat ze deze kachel als noodoplossing gebruiken vanwege de hoge energieprijzen. In het verleden zijn er al onderzoeken gedaan naar het gevaar van deze kachel.
Risico op brandgevaar
Zodra klanten vertellen dat ze een kacheltje gaan maken van de bloempot, vermelden de medewerkers dat dit risico heeft tot brandgevaar. De terracottapotten die verkocht worden zijn namelijk niet bestemd voor de hoge temperaturen van de waxinelichtjes.
Dat brand een reëel risico is, ondervond Nathalie Strijker op de avond van 28 september. Haar ervaring haalde zelfs het landelijke nieuws. Oorspronkelijk vond ze de goedkope warmte fijn, maar toen ze even was weggelopen stond de kachel in de fik. ‘De bloempot was zo heet geworden, dat de pot uit elkaar barstte’, zegt Strijker. Ze heeft de brand zelf met een handdoek kunnen doven.
Nicole den Hout, bewoonster van Oog in Al, daarentegen geniet wel van haar bloempotkachel. Deze staat op het bureau waaraan ze werkt. ‘Het doet niks met de temperatuur van de kamer, maar op tafel naast mij is deze warmte heerlijk’, zegt Den Hout. Den Hout heeft een temperatuurmeter naast de kachel gezet. Ze laat zien dat de temperatuur naast de kachel vijf graden hoger is dan de temperatuur in de rest van de kamer.
Grote hoeveelheid fijnstof
Veiligheidsregio Utrecht (VRU) waarschuwt mensen die van plan zijn om deze kachel te gebruiken: ‘De kachel brengt niet alleen brand- en verbrandingsrisico’s met zich mee, maar ook het risico op koolmonoxidevergiftiging.’
Bij het branden van waxinelichtjes komt fijnstof vrij, wat schadelijk is voor het hart, bloedvaten en de longen. Fijnstof komt onder andere vrij bij het roken van sigaretten, op industrieterreinen en bij luchthavens.
Recentelijk is er een onderzoek uitgevoerd door Scapeler naar de hoeveelheid (ultra)fijnstof die vrijkomt bij het gebruiken van een bloempotkachel. Met een fijnstofsensor hebben vrijwilligers gemeten hoe hoog de concentratie (ultra)fijnstof is wanneer waxinelichtjes aan staan. Vóórdat ze de waxinelichtjes hebben aangestoken meten ze een concentratie ultrafijnstof van 5000 deeltjes/cm3. Met kaarsjes aan wordt de concentratie wel 275.000 deeltjes/cm3. De concentratie fijnstof naast een snelweg is gemiddeld 100.000 deeltjes/cm3.
Over het commentaar op de hoeveelheid fijnstof reageert Den Hout laconiek: ‘Ik heb al jarenlang in de winter kaarsjes aan staan, maar nu ik er een pot overheen zet is iedereen in paniek. Wat denk je van een kachel of een openhaard? Die stoten ook fijnstof uit.’
Alternatieve oplossing
Bij online webshops is te zien dat ze inspelen op deze trend. Ze verkopen ook bloempotkachels, maar voor veel meer geld dan dat deze simpele bloempot normaliter kost bij een tuincentrum. Overigens vermeldt de Intratuin wel het brandgevaar en Bol.com niet.
Terwijl den Hout zich geen zorgen maakt over de gevaren van de bloempotkachel gaat Strijker opzoek naar andere creatieve oplossingen om het ’s winters warm te houden: ‘Voortaan doe ik wel warme sloffen aan en eventueel koop ik een warmtekussentje.’
Eindredactie: Gideon Kloosterman
Audio: Tim Lutters
