Jacqueline van Noordenne is vrijwilliger in de duurzaamheidswinkel in Woerden en actief binnen stichting Zero Waste Groene Hart, een organisatie die zich inzet voor een leven zonder afval. Vanuit haar overtuiging dat ruilen, delen en lenen het nieuwe hebben is, organiseert ze activiteiten die mensen aanmoedigen om duurzamer te leven. Sinds haar komst naar Woerden, zo’n vier jaar geleden, is ze nauw betrokken bij lokale initiatieven. Toen ze een oproep van Zero Waste Groene Hart zag voor een pop-upshop, besloot ze zich aan te sluiten. Inmiddels is ze één van de krachten achter de stichting en helpt ze mee om inwoners te inspireren tot een groenere leefstijl, met bijvoorbeeld een kledingruil. 

‘Duurzaamheid speelt eigenlijk al lang een rol in mijn leven. In de jaren tachtig zat ik op de lerarenopleiding. In het studentenhuis waren mensen vegetarisch. Dat vond ik interessant. Ik ging erover lezen. Ik studeerde huisartskunde, dus voeding was ook een belangrijk onderwerp. Toen was ik al bezig met bijvoorbeeld voedselverspilling. Zo hield het me toen dus al wel bezig. Dat was toen nog niet zo’n groot thema, maar het is nu weer helemaal hot!’

Kledingruil 

‘Het idee voor de kledingruil ontstond via de kledingkettingen in Woerden. Daarbij geef je een tas met kleding door aan iemand anders in de kring. Je haalt eruit wat je leuk vindt en stopt er iets in wat je niet meer draagt. Zo kwam ik in contact met Linda en Marije, die ook zo’n ketting deden. We dachten: laten we eens een live ruilavond organiseren. En dat sloeg aan. Twee keer per jaar is precies goed. Dan blijft het leuk. Een kledingruil werkt heel eenvoudig. Er is geen minimum of maximum aan kledingstukken die je meeneemt. De enige regel is: wat niemand kiest, neem je zelf weer mee naar huis. Er staat hier ook een ReShare-container voor de kleding die je echt niet meer wilt. Wat ik zo mooi vind, is dat iedereen met iets nieuws naar huis gaat zonder geld uit te geven. Je hebt ruimte in je kast, en toch dat gevoel van iets nieuws. Dat onderdrukt de drang om steeds maar te kopen. Vroeger, honderd jaar geleden, was kleding iets heel anders. Als je toen een blouse kocht, omgerekend naar nu, kostte die achttienhonderd euro. Je deed er jaren mee. Je repareerde het, en van de restjes maakte je weer iets voor je kinderen. Nu is kleding veel te goedkoop en wordt het te snel afgedankt. Het is eigenlijk absurd. Daarom vind ik dit zo’n mooi alternatief. Het leuke is: als je minder koopt, kun je juist betere spullen kopen. Dan kun je letten op waar iets gemaakt is, hoe het geproduceerd is, en of mensen er een eerlijk loon voor krijgen. En bovendien hecht je er meer waarde aan. Dan weet je nog precies: dit jasje kocht ik in Leuven, dit shirt in Eindhoven, en dit jurkje komt van de kledingruil van vorig jaar. Dat bewustzijn raak je kwijt als je te veel hebt. Wat ik het leukste vind aan de ruilavonden, is dat mensen met elkaar in gesprek raken. Dat er contact ontstaat. En dat iedereen blij naar huis gaat met iets nieuws. Het is gewoon een gezellige avond, zonder geld uit te geven. Dat is toch fantastisch? Dit is inmiddels de zesde keer dat we het organiseren, normaal gesproken doen we het twee keer per jaar. De reacties zijn altijd positief. Mensen zijn verrast hoe makkelijk het eigenlijk is om iets te ruilen in plaats van te kopen. Zelf merk ik dat je er luchtiger van wordt. Je bent minder gehecht aan spullen. Ik had laatst een feestelijk jasje, maar mijn man vond het niks. Ik heb het één keer aangehad, en nu neem ik het gewoon weer mee naar de ruilavond. Misschien maak ik er iemand anders nu wel weer blij mee. Zo blijft kleding in beweging. Dat vind ik mooi.’

Motivatie  

‘Wat mij motiveert om dit te blijven doen? Mijn motto is: van denken naar doen, en van praten naar doen. Er wordt veel gepraat over het klimaat, dat we minder moeten vliegen, minder nieuw moeten kopen, maar uiteindelijk gaat het om de stap die je zelf zet. Als je iets dóet, verandert er iets in jezelf. Het wordt een levensstijl. En dan denk je: hé, dat was eigenlijk makkelijk, wat kan ik nog meer doen? Zo komt er vanzelf beweging. Ik vergelijk het vaak met sporten. De eerste keer dat je naar de sportschool gaat, is het zwaar. Maar na een tijdje denk je: ik kan best een gewichtje erbij. Zo werkt het ook met duurzaam leven. Je hoeft geen heilige te zijn of alles perfect te doen. Je kunt klein beginnen. En als iedereen een klein stapje zet, bereik je samen meer dan wanneer één iemand het perfect probeert te doen. Binnen Zero Waste Groene Hart zeggen we bijvoorbeeld niet: de gemeente moet iets doen tegen zwerfafval of peuken op straat. We gaan zelf aan de slag. We zetten letterlijk iets in beweging. En dat is precies wat ik met de kledingruil ook wil laten zien: dat kleine, praktische acties veel meer kunnen betekenen dan grote woorden.’

Hieronder volgt een audio-reportage van Ela Brantsma die onder anderen sprak met Linda (ínitiatiefnemer van de kledingruil) over hoe een klein evenement als deze invloed heeft op een duurzamere samenleving.