Bij boerderij Boer Bert in Kamerik viert men op zaterdag 22 maart de jaarlijkse koeiendans. Tijdens dit evenement gaan de koeien na een lange winter weer voor het eerst de wei in, wat zorgt voor veel vreugde bij de koeien, boeren en toeschouwers. Dit evenement is dan ook officieel het begin van het graasseizoen in Nederland. Het heet een koeiendans omdat de koeien van blijdschap in de wei rondspringen, wat je kunt beschouwen als een soort dans. De jaarlijkse koeiendans in Kamerik brengt koeien, boeren en toeschouwers samen om de lente te vieren met blijdschap en beweging.
De lente breekt aan en met het warmer wordende weer is het eindelijk zover; de jaarlijkse koeiendans. Een feestelijke traditie waarbij koeien na een lange winter vol blijdschap hun vrijheid vieren. Om 11 uur ’s ochtends popelen de koeien al om de stal te mogen verlaten. Rond de 500 enthousiaste toeschouwers verzamelen zich bij het weiland naast de koeienstal en kijken vol spanning hoe de koeien eindelijk worden vrijgelaten na de lange, koude winter.
Te midden van gesprekken over duurzame landbouw en dierenwelzijn biedt het traditionele Koeiendans-evenement in Kamerik een vrolijke blik op het boerenleven en de sterke band tussen mens en dier. Het weiland is voorafgaand aan het evenement gebarricadeerd met schrikdraad om te voorkomen dat de enthousiaste koeien buiten het gebied ‘dansen’. Een paar nieuwsgierige kinderen kunnen het niet laten het draad aan te raken en leren zo direct hoe schrikdraad voelt.
Wanneer de stal opengaat en de eerste koeien naar buiten sjezen, zie je meteen waarom dit een koeiendans heet. De koeien zijn namelijk zo blij dat ze weer mogen grazen in de wei dat ze van geluk rondspringen. Ook staan de koeien hoofd aan hoofd te stoeien in de weide. Na ongeveer twintig minuten rennen alle koeien eindelijk uit de stallen en vinden ze een mooi plekje om in het zonnetje te grazen, genietend van het verse gras dat ze zo lang moesten missen tijdens de winter.
Jako de Groot is eindverantwoordelijke voor de boerderij, oftewel de opperboer, en ziet de koeiendans als een van de belangrijkste en leukste dagen van zijn werk als veehouder. Jako vertelt dat de koeien na de lange winter weer naar buiten kunnen omdat het gras begint te groeien, waardoor er weer genoeg voedsel is voor de koeien. De temperatuur is echter nog niet warm genoeg om de koeien 24 uur per dag buiten te laten. Daarom moeten de koeien ’s nachts terug de stal in om te slapen. Als het weer iets warmer wordt en het gras blijft groeien, kunnen de koeien over een paar weken misschien wel de nacht in het weiland doorbrengen.
Voor echte dierenliefhebbers is dit een waar spektakel, ook voor één van de toeschouwers genaamd Anna. Zij komt zelf uit Woerden, maar is nog nooit eerder bij een koeiendans geweest. Ze is positief verrast en vindt het geweldig om de koeien zo blij te zien wanneer ze weer het weiland in mogen.
“Het is natuurlijk ook weer een teken van het voorjaar,” vertelt Anna over haar ervaring.
Niet alle koeien en andere weidedieren gaan meteen tijdens de koeiendans naar buiten. De jonge koeien die nog nooit in het weiland zijn geweest, blijven nog binnen, omdat zij nog veel te leren hebben voordat ze de wei in kunnen. “De kalfjes die nog nooit uit de stal zijn geweest, weten nog niet wat water is. Daardoor springen de helft van de kalfjes in de sloot. Dan moeten wij ze eruit halen, en hebben zij hun lesje wel geleerd!” vertelt Jako over de kalfjes die nog in de stal staan.
Erna is de weidevogelbeheerster van de boerderij. Ze vertelt dat de kalfjes en alle andere weidedieren in mei de stal uitgaan. Dan moeten ze ook niet meer terug en blijven ze de hele zomer in het weiland. De grote melkkoeien komen echter nog wel naar binnen om gemolken te worden.
Zodra de koeien voor het eerst weer de wei in komen, springen ze alle kanten op van blijdschap. Jako vertelt dat dit komt doordat ze, vergeleken met de stal, opeens veel meer ruimte tot hun beschikking hebben, die ze dan ook meteen willen gebruiken. “Het is vergelijkbaar met mensen. Wanneer jij de hele dag binnen zit, beweeg je ook niet veel. Ga je hardlopen of sporten, dan doe je dat ook meestal buiten,” vertelt Jako over het blije gedrag van de koeien.
Het gedrag van de koeien verandert drastisch zodra ze uit de stal zijn. Ze zijn veel actiever en beweeglijker. Volgens Jako kun je wel stellen dat koeien gelukkiger zijn in de wei dan in de stal. Dit is volgens hem vergelijkbaar met mensen.
“Hoe vaker je buiten bent, hoe blijer we allemaal worden!”
Het jaarlijkse Koeiendans-evenement is dan ook niet alleen een feest voor de koeien, maar ook een moment waarop boeren en toeschouwers samen komen om te genieten van het begin van het voorjaar en de natuur.
