Vallen is geen toeval; het is vaak te voorkomen
Zeist- Op donderdag 26 februari organiseert de gemeente Zeist een gratis valpreventietest voor 65-plussers. De test wordt uitgevoerd door fysiotherapeuten op verschillende locaties in de gemeente, waaronder fysiotherapeut Caroline Goossens. Doel van de test: het risico op vallen vroegtijdig signaleren en waar nodig preventieve ondersteuning bieden.
“Veel ouderen komen pas in beeld nadat ze al zijn gevallen,” zegt Goossens. “Met deze test willen we dat moment voor zijn, zodat we schade en herstelproblemen kunnen voorkomen.”
De valpreventietest bestaat uit drie onderdelen: een balanstest, een 4-meter looptest en een vragenlijst over eerdere valervaringen en valangst. Op basis van deze onderdelen wordt het valrisico ingeschat als laag, matig of hoog. “Bij een laag risico is er geen vervolg nodig,” legt Goossens uit. “Bij een matig risico kunnen mensen via de gemeente deelnemen aan een cursus zoals In Balans, Vallen Verleden Tijd of soms Otago. En bij een hoog risico verwijzen we mensen door naar de huisarts voor een verdergaande analyse.”
De fysiotherapeut benadrukt dat de test zelf niet het doel is, maar een middel om ouderen toegang te geven tot gerichte preventie. “De winst zit in wat daarna komt. Als iemand eenmaal meedoet aan een preventieprogramma van vijf, twaalf of dertien weken, zie je pas echt verandering. Spierkracht en balans bouwen zich langzaam op, maar hebben grote impact op de zelfstandigheid.”
Het belang van valpreventie is volgens Goossens niet te onderschatten. “Veel mensen realiseren zich niet dat een val het begin kan zijn van een negatieve spiraal: ziekenhuisopname, operatie, verminderde mobiliteit, en in sommige gevallen zelfs overlijden. De kans daarop neemt aanzienlijk toe na een operatie.”
Hoewel er al veel initiatieven zijn, ziet Goossens ook dat er nog drempels zijn bij ouderen zelf. “Er hangt nog altijd een soort stigma rond ouder worden. Veel ouderen zeggen: ‘Ik red me nog prima’. Maar juist dan is het belangrijk om te investeren in kracht en balans. Je hoeft niet eerst te vallen om in actie te komen.”
Wetenschappelijke onderbouwing is er genoeg. Volgens Goossens is aangetoond dat simpele testen zoals een balanstest en looptest in combinatie met vragen over valangst een betrouwbaar beeld geven van het risico. “Deze testen zijn allemaal wetenschappelijk getest. Ze vormen een solide basis voor preventief beleid.”
Wat ze uiteindelijk hoopt te bereiken? Goossens is duidelijk: “Dat zoveel mogelijk ouderen uit Zeist zich laten testen en vooral dat ze daarna deelnemen aan een passende cursus. Als we dat maandelijks kunnen blijven doen, helpen we niet alleen de ouderen zelf, maar ook de zorg die steeds zwaarder belast wordt.”
