ZEIST– Op 8 april organiseert Steunpunt Mantelzorg Zeist het Mantelzorgcafe, een initiatief om mantelzorgers samen te brengen en hen een gelegenheid te geven om ervaringen te delen met anderen in een soortgelijke situatie. Een van de drijvende krachten achter dit evenement is Gerda Hammink, adviseur mantelzorg bij het steunpunt. Met haar jarenlange ervaring in de gezondheidszorg en haar eigen ervaring als mantelzorger, zet zij zich in om anderen te helpen.

Van Dramatherapeut tot Mantelzorgadviseur

Gerda Hammink begon haar loopbaan als dramatherapeut in de psychiatrie en werkte later als zelfstandig trainer in de gezondheidszorg. Pas in de laatste fase van haar carrière maakte ze de overstap naar de welzijnszorg. ‘In mijn vorige baan had ik veel te maken met mantelzorgers. Dat raakte me en inspireerde me om me volledig voor hen in te zetten’, vertelt ze.

Bij Steunpunt Mantelzorg Zeist is Hammink een van de drie adviseurs die zich bezighouden met de ondersteuning van mantelzorgers. Ze biedt individuele begeleiding aan mensen die overbelast raken, geeft workshops en trainingen aan zowel mantelzorgers als zorgprofessionals en maakt deel uit van verschillende netwerken in Zeist die zich inzetten voor betere zorg en erkenning van mantelzorgers.

De Uitdagingen van Mantelzorg

Mantelzorg is wezenlijk anders dan professionele zorg. ‘Mantelzorgers zijn geen professionals, maar gewone mensen die voor een naaste zorgen’, legt Hammink uit. ‘Het kan gaan om een partner met dementie, een ouder die hulp nodig heeft of een kind met een zorgintensieve aandoening.’

Een van de grootste uitdagingen voor mantelzorgers is het bewaken van hun eigen grenzen. ‘Zeker bij progressieve ziektes zoals dementie is het moeilijk om te herkennen wanneer je zelf overbelast raakt. Je past je steeds aan de achteruitgang van je naaste aan en voor je het weet, kom je nergens anders meer aan toe.’

Hammink kent de situatie uit eigen ervaring. Haar 93-jarige moeder woont zelfstandig, en hoewel Hammink haar zorg voor haar moeder niet fulltime is, merkt ze hoe vanzelfsprekend de zorg soms voelt. ‘Veel mensen realiseren zich niet eens dat ze mantelzorger zijn. ‘Dat doe je toch gewoon?’ denken ze. Maar voor je het weet, ben je er meerdere keren per week en neemt de zorg een groot deel van je leven in beslag.’

Emotionele last en Onbetaalde Inzet

Het werk van Hammink is afwisselend en betekenisvol, maar niet zonder uitdagingen. ‘De gesprekken met mantelzorgers zijn vaak zwaar. Vooral als je merkt dat iemand het echt niet meer aan kan, maar dat er weinig andere mogelijkheden zijn. Opname in een zorginstelling is tegenwoordig veel lastiger, en dat maakt de situatie voor mantelzorgers extra zwaar’.

‘Mantelzorg is onbetaald en er zijn vrijwel geen vergoedingen beschikbaar. Het is dus in feite onvrijwillig vrijwilligerswerk’, wat het extra zwaar kan maken. Ondanks de obstakels is Hammink trots op wat er in Zeist is bereikt. ‘De gemeente heeft echt oog voor mantelzorgers en we krijgen veel steun. Daar hebben we geluk mee in Zeist. Maar uiteindelijk zijn we wel afhankelijk van subsidies en beleidskeuzes’.

Samenkomen

Een van de belangrijkste taken van Steunpunt Mantelzorg Zeist is het samenbrengen van mantelzorgers, zodat ze niet alleen afhankelijk zijn van professionals maar ook steun vinden bij elkaar. Een voorbeeld hiervan is het Alzheimercafé in Zeist, waar mantelzorgers ervaringen en tips uitwisselen.

Zo kwam Ans, een mantelzorger wiens man beginnende dementie heeft, binnen bij het Alzheimercafé, zichtbaar gestrest en onzeker over de toekomst. In individuele coachingsgesprekken met Hammink en door gesprekken met andere mantelzorgers, vond ze herkenning en erkenning. ‘Het besef dat je niet de enige bent, kan een enorme opluchting zijn,’ zegt Ans. ‘Die verbinding die ik heb met andere mantelzorgers is minstens zo belangrijk als de ondersteuning van professionals.’