ZEIST – Op 4 juni startte in Zeist de tweede editie van ‘Heel Zeist telt mee’, waarbij inwoners met een app de biodiversiteit inventariseren. Deze gegevens ondersteunen de gemeenteraad bij de behandeling van het vernieuwde biodiversiteitsbeleid op 10 juni.
‘Samen voor meer biodiversiteit’
De timing van de telling is niet toevallig. Volgende week – op 10 juni – bespreekt de gemeenteraad de verbreding van het biodiversiteitsactieplan ‘Samen voor meer biodiversiteit’, wat in 2021 ging van start ging. Dit, nadat er op nationaal niveau in 2019 de vraag werd gesteld of we in de toekomst nog wel een goed ecosysteem hebben, dat dezelfde functies kan vervullen als in het verleden. Ook Zeist erkende dat er aan de bel getrokken moet worden om de achteruitgang van de biodiversiteit tegen te gaan. Er zijn sinds de start van het plan meerdere maatregelen ingevoerd. Denk hierbij aan het minder maaien van gazons en bermen, en het inventariseren van beschermde diersoorten die in gebouwen wonen zoals vleermuizen en gierzwaluwen. “We willen biodiversiteit niet alleen beschermen, maar ook zichtbaar maken,” zegt wethouder Walter van Dijk (duurzaamheid en ecologie). “Weten welke soorten er waar leven, helpt ons om betere keuzes te maken. Daarvoor hebben we de hulp van inwoners nodig.”
In het uitvoeringsprogramma voor 2025-2029 staan velen plannen. Zo komen er faunatunnels voor dassen, een boombrug voor de boommarter, bloemrijke bermen voor wilde bijen, en wordt onderzocht hoe verlichting ’s nachts diervriendelijker kan. Ook bewoners worden actief betrokken: schoolpleinen worden vergroend, voedselbossen gestimuleerd en stadsmoestuinen ondersteund.
Hoe werkt ‘Heel Zeist telt mee’?
Met een speciaal ontwikkelde app kunnen inwoners van Zeist hun waarnemingen van planten en dieren registreren. Deelnemers kunnen zo bijdragen aan een beter beeld van welke soorten in de gemeente voorkomen en waar. Deze gegevens worden gebruikt om het biodiversiteitsbeleid te onderbouwen. Bewoner Janine de Vries doet voor de tweede keer mee: “Het is leuk om zo samen met anderen meer te weten te komen over de natuur rondom ons. Je kijkt toch net wat anders als je actief aan het tellen bent.”
Debat in de gemeenteraad
In een eerdere gemeenteraad gaven de verschillende partijen al hun mening over dit plan. Waar Carlo Vissalini van de VVD zich focustte op de financiering van de maatregelen, sprak het CDA vooral over de het belang van betrokkenheid van het maatschappelijk middenveld. “We moeten gewoon zorgen met elkaar dat we een significant deel van de inwoners van Zeist hier in meekrijgen. Het is ook hun belang,” zei Leo Oosterink van het CDA. Hij pleitte ervoor om de doelstellingen te halen zonder het budget te verhogen.
Financiering
De totale kosten voor alle voorgestelde maatregelen zijn geschat op 4,6 miljoen euro. De gemeente benadrukt dat het om voorlopige inschattingen gaat. De werkelijke kosten kunnen hoger uitvallen door marktontwikkelingen. Voor elk project moet afzonderlijk een subsidie worden aangevraagd. De gemeente heeft per project zo goed mogelijk gekeken of de plannen binnen de regels van die subsidies passen. Toch is er geen garantie dat alle subsidies worden toegekend – bijvoorbeeld omdat het beschikbare budget op kan zijn.
Naast subsidies onderzoekt de gemeente ook andere manieren van financiering. Er is een lijst gemaakt van mogelijke investeerders, zoals banken, bedrijven en projectontwikkelaars in en rond Zeist. Voor deze partijen kan het aantrekkelijk zijn om mee te betalen aan biodiversiteitsprojecten, omdat zij sinds 2024 verplicht zijn om een duurzaamheidsrapport op te stellen. Vanaf 2026 geldt die verplichting ook voor kleinere bedrijven.
In de komende maanden worden de tien meest kansrijke investeerders benaderd om bij te dragen aan één of meerdere projecten. Op dit moment is nog niet bekend hoeveel geld dit precies zal opleveren, dus is deze bijdrage nog niet meegenomen in de huidige kostenraming. Pas in de loop van 2025 en de jaren daarna wordt duidelijk hoeveel subsidie de gemeente daadwerkelijk ontvangt en hoeveel geld er via cofinanciering (zoals bedrijven) beschikbaar komt.
Participatie
‘Bij de uitvoering van het biodiversiteitsplan en uitvoeringsprogramma betrekken we de samenleving bij
de verschillende projecten.’ zegt de gemeente, ‘In dit project roepen we bewoners op om in hun eigen omgeving zoveel mogelijk wilde planten en diersoorten te tellen en te registreren.’
