Zeist – Op 22 Mei organiseerde congrescentrum Antropia samen met voedselcoöperatie Odin een biodynamisch driegangendiner. De bezoekers werden meegenomen in de filosofie achter de biodynamische landbouw. En hoewel het diner vooral inspiratie bood over duurzaamheid en vitaliteit, was er weinig discussie over de praktische uitvoerbaarheid en betaalbaarheid van deze landbouwvorm.
Biodynamische landbouw: meer dan biologische landbouwLe
Lezer van de avond Bert van Ruitenbeek benadrukte dat biodynamische landbouw veel overeenkomsten heeft met biologische landbouw. Als directeur van Demeter, het internationale keurmerk voor biodynamische landbouw en voeding, lichtte hij tijdens het diner toe dat biodynamische landbouw echter een stap verder gaat. “We vermijden chemisch-synthetische middelen en kunstmest, maar het gaat ook om het werken met de ritmes van de aarde en het toepassen van specifieke preparaten die het levende organisme van de boerderij versterken,” vertelde hij. Daarmee onderstreepte hij het holistische karakter van biodynamische landbouw, waarin niet alleen het vermijden van schadelijke stoffen centraal staat, maar ook het actief samenwerken met natuurlijke processen..
Boerderij als levend organisme
Van Ruitenbeek benadrukte dat de boerderij wordt gezien als een levend organisme waarin bodem, planten en dieren onlosmakelijk verbonden zijn. Hij verwees hierbij ook naar wetenschappelijke inzichten zoals bijvoorbeeld de ’hartslag’ van de aarde die elke 26 seconden een puls geeft. Ook illustreerden fragmenten van natuurkundige en activiste Vandana Shiva de samenhang tussen natuur en landbouw die van Ruitenbeek omschreef.
Daarbij verwees hij naar wetenschappelijke inzichten, zoals de ‘hartslag’ van de aarde die elke 26 seconden een puls geeft. Fragmenten van natuurkundige en activiste Vandana Shiva illustreerden de samenhang tussen natuur en landbouw.
De bio-dynamische visie op de landbouw is geworteld in het antroposofische gedachtegoed van Rudolf Steiner. Volgens Steiner is het menselijke en natuurlijke systeem onlosmakelijke verbonden met elkaar.
Praktische uitdagingen en schaalbaarheid blijven onbesproken
Het biodynamische diner maakte de voordelen van biodynamische landbouw duidelijk, toch bleef commerciele schijn en praktische haalbaarheid onbeantwoord.
Van Ruitenbeek erkende dat het veel andacht en kennis vereist om biodynamische landbouw als duurzaam alternatief te gebruiken. ‘Het is lastig om dit model op industriële schaal toe te passen zonder concessies,” vertelde hij. Maar door de avond heen kwamen sommige praktische zaken zoals kosten en opbrengsten nauwelijks aan bod.
Het gevolg hiervan is dat het men aan zet om na te denken van de schaalbaarheid van het biodynamische model. Want kan deze methode wel bijdragen an het voeden van een groeiende wereldbevolking? En welke impact is er op de kosten voor de consyment? Tijdens het diner bleven deze vragen meerendeels onbeantwoord. Wat zorgde voor een avond zonder sluitende antwoorden.
Vitaal eten: niet alleen vullen, maar ook voeden
Naast de theoretische toelochting zorgde Chef-kok en directeur van Antropia Erik van Veluwen voor een samengesteld menu met de nadruk op voeding die het lichaam en de geest versterkt. Het menu onder andere bestaand uit aubergine met tomaattartaar en artisjok met burrata, liet zien hoe duurzaamheid en smaak samen kunnen gaan.
Ook benadrukte Van Veluwen dat voeding volgens biodynamische principes in harmonie met de aarde moet zijn. “We eten niet alleen om te overleven, maar om te leven. Dit soort eten geeft kracht en verbindt ons met de natuur,” aldus de chef-kok. Zijn visie sluit aan bij de biodynamische overtuiging dat landbouw en voeding onderdeel zijn van een grotere samenhang tussen mens en aarde.
Inspiratie zonder sluitende antwoorden
Het diner bracht nieuwe inzichten en gesprekken voort, maar riep ook vragen op over de toekomst van bio-dynamische landbouw. Maar toch kwam het debat over de effectiviteit en betaalbaarheid van biodynamisVan Ruitenbeek sloot agf met een oproep om een bredere blik te bieden op landbouw ‘Landbouw is geen natuur, landbouw is geen industrie, landbouw is een cultuur. We moeten leren meebewegen met wat de grond ons geeft.’
Hoewel het biodynamisch diner het belang van deze landbouwvorm benadrukte, blijft het onduidelijk of biodynamiek hét antwoord is op de voedselcrisis. Wel heeft het diner zeker stof tot nadenken gegeven over hoe we duurzaam en vitaal kunnen eten en produceren in de toekomst.
