ZEIST –  Ernst Cohen is al lange tijd de coördinator van Knotgroep Zeist-West en begrijpt als geen ander hoe essentieel vrijwilligers zijn voor het behoud van de lokale omgeving. Zonder de betrokkenheid van vrijwilligers zou veel natuur- en landschapsbeheer niet mogelijk zijn.

Van inzet naar impact

”Ik zeg altijd: zonder vrijwilligers zou dit prachtige stukje landschap er heel anders uitzien. Wij verrichten taken waarvoor de overheid geen budget of personeel heeft. Als we niet elke winter de wilgen langs de Perenlaan knotten of de houtkade schoonmaken, dan gebeurt het gewoonweg niet.”

”Onze focus ligt op het onderscheid tussen onderhoud of geen onderhoud, en dus tussen een prachtig, toegankelijk stukje natuur. Dat besef motiveert ons enorm. We verrichten nuttig werk voor zowel de natuur als de gemeenschap. Bewoners en wandelaars zijn tevreden met het resultaat, ook al weten ze niet precies wie het heeft uitgevoerd. En dat is prima; we hebben geen behoefte aan schouderklopjes.”

Landelijke betrokkenheid

” We staan er niet alleen voor. In de provincie Utrecht, maar ook door heel Nederland, zijn er duizenden vrijwilligers actief in natuur en landschap. Niet alleen omdat ze het groen waarderen, maar ook omdat ze zich realiseren dat al dat mooie niet vanzelf zal blijven bestaan. Ik vind het geweldig om onderdeel te zijn van die traditie. In onze provincie zijn er nu al  jaren knotgroepen aanwezig. Het betreft vrijwilligerswerk dat een geschiedenis heeft. Daar haal ik inspiratie uit: het gevoel dat wij met onze groep onderdeel zijn van iets groters, een heel netwerk van mensen die samen het Nederlandse landschap een handje helpen.”

Vrijwilligerswerk dat goed doet, voor natuur én mens

” Vrijwilligerswerk in de natuur heeft niet alleen voordelen voor de natuur, maar ook voor de vrijwilligers zelf. Veel mensen, waaronder ikzelf, genieten ervan om fijn buiten bezig te zijn, in plaats van in de sportschool. Je bent actief terwijl je tegelijkertijd iets bijdraagt. Ik heb gemerkt dat nieuwe vrijwilligers soms vooral komen “omdat het goed is voor de natuur”, maar dat ze na een tijdje blijven omdat het ook goed is voor henzelf. Na een week werken voel je je fitter, geniet je van de buitenlucht en leer je van alles over bomen en planten. Daarnaast ontmoet je ook andere enthousiaste mensen. Voor veel mensen zijn sociale contacten een belangrijke motivatie om terug te keren. We werken hard, maar er wordt minstens zoveel gelachen en gekletst tijdens de pauzes.”

van vaste kern tot nieuwe gezichten

”Onze groep bestaat op dit moment uit ronduit wintig vrijwilligers. De één komt vrijwel altijd, de ander af en toe, maar we houden de boel samen in gang. Iedereen levert zijn eigen bijdrage: iemand zaagt en sleept takken, iemand anders houdt bij wanneer de koffie moet worden geserveerd of leert nieuwkomers hoe je veilig met de gereedschappen kunt omgaan. Een voordeel van vrijwilligerswerk is dat niemand verplicht is om het te doen. Die motivatie is zichtbaar in de uitkomsten. We hoeven geen baas te hebben; we spreken af op zaterdagochtend en iedereen komt met een positieve instelling, zelfs als het vriest of miezert.”

”Ik merk ook dat ons enthousiasme aanstekelijk is. Af en toe krijgen we er nieuwe mensen bij, bijvoorbeeld omdat ze een oproep in de krant lazen of via via hoorden dat we handjes kunnen gebruiken. Ook jongeren sluiten wel eens aan. We hebben zelfs scholieren gehad die hun maatschappelijke stage bij ons deden. Ze steken wat op over natuurbeheer en ervaren dat het voldoening geeft om samen buiten te werken. Sommige komen later nog eens terug, gewoon omdat ze het gezellig vonden of zagen hoe belangrijk het is.”

Trots op een stukje aarde

” Het gaat uiteindelijk om het betrokken zijn bij je omgeving. Of je nu vrijwillig  bent of niet, je ervaart de verantwoordelijkheid voor een stukje aarde in je omgeving. Dat is wat ons allemaal verbindt. We willen iets positiefs ondernemen, iets tastbaars. Aan het einde van een werkdag kijken we samen naar een schoongemaakt pad en denken we: dat hebben we toch maar prachtig met elkaar gedaan. Dat gevoel van trots en tevredenheid is de beloning voor al onze inspanningen.”

Hieronder luister u naar het interview met Ernst Cohen en verschillende vrijwilligers.