SvJ-media vroeg deze ervaren begeleiders naar hun vijf beste tips om journalistiekstudenten goed voorbereid de arbeidsmarkt op te laten gaan. 

Tip 1: Zorg voor duidelijke kaders en haalbare doelen 

Volgens Voortman is een van de grootste valkuilen dat studenten zich verliezen in ideeën die niet haalbaar zijn binnen hun vaardigheden of tijdsbestek. ‘Het is belangrijk om duidelijk af te bakenen wat je kunt leveren’, benadrukt hij. Bij onze omroep werken we bijvoorbeeld met vaste formats zoals een rubriek over stadsgenoten. ‘Dit zijn korte, overzichtelijke producties van 400 woorden of een korte video. Het helpt studenten te focussen op de essentie.’ Een tip van Voortman is om jezelf de vraag te stellen: Wat wil ik vertellen en waarom is dit relevant? ‘Met een helder doel voorkom je dat je afgeleid wordt door bijzaken’, legt hij uit.   

Kroon vult aan: ‘Je kunt nog zo’n mooi artikel schrijven, maar als je niet weet waarom je verhaal belangrijk is, mis je de essentie. Stel altijd de vraag: Wat raakt de lezer, en waarom zou dit hem of haar moeten interesseren? Alleen zo kun je diepgang creëren in je werk.’ Volgens beide ervaren begeleiders begint alles met gedegen research. ‘Neem de tijd om je onderwerp en je hoofdpersonen écht te begrijpen’, benadrukt Kroon. ‘Dat is wat een goed verhaal onderscheidt van een doorsnee productie.’ 

Tip 2: Vraag om gerichte feedback en wees bereid om te leren 

‘Studenten kunnen vaak wat lastiger inschatten wat een bedrijf nodig heeft, dat is logisch omdat ze nog lerende zijn. Maar daarom is het juist belangrijk dat ze feedback vragen en er niet van terugdeinzen’, zegt Voortman. ‘Juist door veel feedback te vragen aan docenten, redacteuren of zelfs medestudenten, leer je wat je kunt verbeteren.’ Hij adviseert om je niet persoonlijk aangevallen te voelen, maar kritiek te zien als een kans om te groeien.   

Een goede aanpak is om je eerste versie altijd te laten lezen door iemand met meer ervaring. ‘Wees niet bang om te falen; dat hoort bij leren’, moedigt hij aan.   

Tips 3: Behandel freelancen als een zakelijke samenwerking 

‘Freelancen draait niet alleen om productie maken, maar ook om professioneel communiceren’, benadrukt Voortman. Hij raadt aan om duidelijke afspraken te maken met opdrachtgevers over deadlines, verwachtingen en revisierondes. ‘Als een opdrachtgever geen vertrouwen heeft in je werkproces, zal hij je niet opnieuw inhuren.’  

Kroon vult aan dat het voor studenten belangrijk is om niet alleen voor studiepunten te werken, maar om zich als professional te presenteren: ‘Je gaat er naartoe met een goed idee en een verhaal, en je komt met een pitch.’ 

Voortman geeft studenten ook het advies om niet alleen te kijken naar wat zij willen maken, maar wat de opdrachtgever nodig heeft. ‘Het draait om de waarde die je toevoegt. Vraag jezelf af: Hoe kan ik het werk van mijn opdrachtgever ondersteunen?’ Door deze benadering kunnen studenten zich beter positioneren als waardevolle freelancers en hun kansen op nieuwe opdrachten vergroten. 

Tip 4: Leer netwerken en investeer in relaties   

Freelancers die succesvol willen zijn, moeten niet alleen producties maken, maar ook investeren in hun netwerk. ‘De kracht van freelancen ligt in wie je kent en in hoe ze jou kennen’, zegt Kroon. Hij benadrukt dat een goed netwerk deuren kan openen naar nieuwe opdrachten en samenwerkingen. Zijn advies? Begin klein. ‘Stuur bijvoorbeeld een kort mailtje naar een journalist die je bewondert of maak een LinkedIn-post over je meest recente werk. Laat mensen weten wat je doet, zonder opdringerig te zijn.’  

Peter Voortman sluit zich hierbij aan. ‘Werk aan je zichtbaarheid. Zorg dat je portfolio up-to-date is en dat je betrouwbaar overkomt. Dat begint al met het nakomen van kleine afspraken. Als een opdrachtgever merkt dat je altijd levert wat je belooft, is de kans groot dat hij je aanraadt bij anderen.’ 

Kroon benadrukt het belang van goede voorbereiding: ‘Kom met een degelijk verhaal dat aansluit bij de behoeften van de opdrachtgever, het hoeft geen topjournalistiek te zijn, maar wees professioneel.’ Hij waarschuwt: ‘Nederland is te klein om je imago al vroeg te beschadigen. Zorg dat je afspraken nakomt en professioneel handelt.’ Maar hoe doe je dat? 

Meer dan alleen studiepunten 

Het vak Markt Betreden draait om meer dan het behalen van vijf studiepunten. Het draait om het ontwikkelen van professionele vaardigheden zoals netwerken, jezelf presenteren, afspraken nakomen en werken op een redactie. Het is een kans om de theorie in de praktijk te brengen en jezelf te positioneren als een betrouwbare en professionele freelancer in de journalistieke praktijk. 

Volgens Kroon haal je met deze tips niet alleen je studiepunten, maar misschien nog wel belangrijker: hou je er een toekomstige werkgever op na!