Mag een journalist een mening hebben? Die vraag achtervolgt me. Ik ben opgegroeid met het idee dat journalistiek draait om feiten, objectiviteit, afstand houden. Maar hoe realistisch is dat? Niemand is volledig neutraal. Ook ik niet. Toch merk ik dat ik mijn woorden weeg, mijn mening inslik. Want ik ben toch die objectieve journalist?

Foto: Robin Leemburg

Op papier lijkt het simpel: een journalist is objectief en waarheidsgetrouw. Dat leer je in de collegebanken en staat zwart op wit in de Leidraad van de Raad voor de Journalistiek. Maar zodra ik schrijf over gevoelige onderwerpen, merk ik hoe moeilijk die grens is. Moet ik me stilhouden als ik onrecht zie? Of mag ik laten doorschemeren wat ik ergens van vind? En wanneer vervaagt journalistiek in activisme?

Thuis heb ik geen twijfels. Mijn familie en vrienden kennen mijn standpunten over politieke en maatschappelijke kwesties. Maar zodra het publiek wordt, slaat de aarzeling toe. Wat als mijn mening mijn journalistieke werk in de weg zit?

Mijn verbazing was groot toen ik in de collegebanken bij het vak Onderzoek naar het Nieuws erachter kwam dat het in de negentiende eeuw normaal was om als krant partij te kiezen en als spreekbuis van de macht te dienen. En dus niet de kritische objectieve waakhond waartoe wij jonge journalisten anno 2025 worden opgeleid. Maar eerlijk en transparant werken op basis van feiten, betekent in mijn ogen niet hetzelfde als kleurloos zijn.

Ik ben ervan overtuigd dat neutraliteit niet betekent dat je geen mening mag hebben. Het is niet zo dat we als journalisten onze meningen volledig moeten onderdrukken, maar dat we transparant moeten zijn over waar we staan. Als ik mijn werk schrijf, is mijn perspectief altijd aanwezig, dat gebeurt nu eenmaal. Het gaat erom dat je duidelijk maakt hoe je tot je conclusies bent gekomen, zonder feiten te verdraaien of met een verborgen agenda te werken.

Daarom pleit ik voor een herziening van de oude formule. Geen onhaalbaar streven naar absolute neutraliteit, maar een nieuwe, moderne visie: de ❤️-formule. Een formule die zegt: ‘Streef naar eerlijkheid, transparantie, nuance en een open houding in je verslaggeving.’ Alleen op die manier kunnen we voorbij schijnobjectiviteit komen en overgaan naar geloofwaardige, eerlijke journalistiek die ruimte biedt voor verschillende perspectieven.