De gemeente Utrecht maakt werk van straatintimidatie en grensoverschrijdend gedrag door mannen en jongens. Met het nieuwe actieplan straatintimidatie 2022-2026 van de gemeente willen ze vrouwen hier beter tegen beschermen. Anastasiya Dusanska van Stichting Stop Straatintimidatie, slachtoffer Wendy Hardeveld die als slachtoffer hier mee te maken kreeg en de rector van het Gregorius college Ron Dorreboom vertellen meer over straatintimidatie en hoe je dit kan voorkomen.
Twee op de drie vrouwen heeft wel eens last gehad van straatintimidatie, meldt het CBS. Eén van deze vrouwen is Hardeveld. Volgens de burgemeester van Utrecht, Sharon Dijksma, zijn in Utrecht 80% van de vrouwen slachtoffer geweest van straatintimidatie. Ze zijn nagefloten of nageroepen, en soms ook achternagelopen. Wanneer de intimidatie seksueel getint is, spreekt men van seksuele straatintimidatie. Dit is het vaakst gericht naar meisjes, vrouwen en LHBTI+ personen. Onbekende mannen maken seksueel getinte opmerkingen of gebaren, of blijven vrouwen achtervolgen op straat en vragen herhaaldelijk en soms agressief of ze seks willen. Voor sommige vrouwen zijn opmerkingen als ‘hoer’, ‘hey schatje’ of ‘psst meisje’ opmerkingen die ze dagelijks horen als ze zich in het openbaar bevinden.
“Eén keer in de bus zei een groep jongens tegen elkaar: ‘Zij heeft geen airbags nodig!’ Ik heb ook meerdere opmerkingen gekregen over mijn lichaam tijdens het fietsen en het lopen in mijn buurt,” zegt Hardeveld. “Het is alsof je meedoet aan een of andere wedstrijd en ze je allemaal aan het jureren zijn. Ik voelde me vreselijk dat ik zo geobjectiveerd werd. Anderen hebben het recht niet om zo over mij te oordelen,” zegt Hardeveld. “Ik zit ook op tinder en ik match wel eens met mannen. Soms krijg ik dan ook opmerkingen van deze mannen: ‘Als ik je op straat zag was ik je komen lastigvallen.’ Zij denken dat dit een complimentje is.”
Wat moet je doen?
Hardeveld vertelt over haar ervaringen en Dusanska gaat verder in op het voorkomen van straatintimidatie en hoe je achteraf moet handelen. “Ik werd gewoon woest. Maar omdat ik bang was dat ze me iets aan gingen doen negeerde ik het maar. Maar eigenlijk heb ik gewoon zin om ze in elkaar te slaan om zo’n moment. Ik wil ze dan in elkaar slaan voor hun gebrek aan respect,” zegt Hardeveld. “Ik ontwijk nu zeker plekken als Kanaleneiland en Overvecht in het donker. Veel vrouwen voelen zich ook niet veilig in bepaalde wijken,” gaat Hardeveld verder. “Je kunt ook niks anders dan negeren. Achteraf aangifte doen is een optie, maar op het moment zelf niks. Wat mannen vergeten is dat mannen vrouwen bedreigen, achtervolgen en vermoorden. En dat je niet weet wat voor een gek je nu voor je neus hebt. Ze moeten echt proberen zich wat meer in vrouwen te verplaatsen. ”
Dusanska is Projectleider bij Stichting Stop Straatintimidatie Landelijke stichting. Stop Straatintimidatie zet zich in om straatintimidatie op de agenda te zetten. Ze vinden namelijk dat iedereen veilig en ongehinderd over straat moet kunnen gaan. Samen met lokale en nationale politici werken ze aan een beleid bestaande uit monitoring, bewustwording en afstraffing van straatintimidatie. “Helaas is er geen perfecte reactie. Je moet eigenlijk doen waar je je veilig bij voelt. Als je er veilig bij voelt kun je de dader aanspreken, maar als je wilt negeren moet je dat ook zeker doen. Helaas overkomt het je gewoon. Wel kan je doen alsof je aan het bellen bent als je hier een veiliger gevoel bij krijgt. Ook als je weet dat er een bepaalde plek is waar straatintimidatie veel gebeurt, zal ik het zeker aanraden om een melding te maken”, vertelt Dusanska. “Daarom vind ik het ook zo goed dat Utrecht nu actie onderneemt naar de daders. We moeten omstanders en daders echt meer betrekken in het oplossen van dit probleem.”
Op de website van de gemeente Utrecht is het mogelijk om melding te maken van straatintimidatie.
“Educate your sons”
Dusanska vindt dat scholen hard moeten optreden tegen grensoverschrijdend gedrag. Dorreboom kijkt hier net iets anders naar. “Repressie is ook niet het enige wat nodig is. Het begint gewoon echt bij de opvoeding en de opleiding. We moeten allemaal veel eerder beginnen met het voorkomen dat daders dit gaan doen,” zegt Dusanska. “We moeten zo vroeg mogelijk beginnen met het opleiden over straatintimidatie. Ik heb het hier over basisschool, middelbare school en zelfs nog het hoger onderwijs. Want ook in de uitgaanscultuur vallen veel slachtoffers. Misschien moeten we wel flirttrainingen geven om te laten zien hoe je wel normaal iemand kan benaderen.”
“Ik vind het erg grappig dat alles over de maatschappij op scholen wordt afgeschoven. Ouders moeten hun zonen opvoeden als we het hebben over bijvoorbeeld ‘educate your sons’. Ouders moeten hun kinderen opvoeden, niet de school,” reageert Dorreboom. “Echter besteden wij wel aandacht aan grensoverschrijdend gedrag. Hoe geef je aan dat je iets niet wilt? Dit zijn dingen die wij veel bespreken tijdens onze lessen.” Volgens Dorreboom doen ze dit naar een actuele aanleiding, of wanneer er binnenkort een schoolfeest nadert. Hoe ga je fatsoenlijk met elkaar om? En hoe stel je je grenzen?”
Outside Defense is opgericht door Elvedin Lulic. Elvedin is opgeleid tot Krav Maga Civiel, Kids en Combat Mindset & Mental Conditioning Instructeur. Docent Regeltoetsing Geweldbeheersing (RTGB) en docent Gevaarbeheersing. Verder is Elvedin gecertificeerd Boxing en Kickboxing instructeur. Lulic vertelt meer over hoe je moet handelen als je slachtoffer bent van straatintimidatie.
