UTRECHT- Het is vandaag Sint-Maarten en zoals elk jaar viert gemeente Utrecht feest.
Vanavond trekt een parade van lichtsculpturen en lampions door de binnenstad, ondersteund door orkesten, dansers en theater acts. De Sint-Maartensviering wordt in de Domstad groot uitgepakt maar waarom eigenlijk?
Wie was Sint-Maarten?
Sint Martinus, ook wel Sint-Maarten, werd in 316 geboren te Sabaria in het tegenwoordige Hongarije. Zijn vader was militair in dienst van het Romeinse leger. Al op jonge leeftijd had Martinus belangstelling voor de nieuwe godsdienst: het Christendom. Zijn vader moest daar niets van hebben en stuurde hem tegen zijn zin het Romeinse leger in. Hij werd uiteindelijk gelegerd in Gallië, dat toentertijd een groot deel van West-Europa was en waarvan een deel in het huidge Frankrijk ligt. Tot zover niet veel bijzonders, dus waarom vieren we nog ieder jaar het feest van Sint-Maarten?
Feest van het delen
Eens, lang geleden in een stad in Noord-Frankrijk genaamd Amiëns deed Sint- Martinus, toen nog gewoon Martinus genoemd, een barmhartige daad. Rijdend op zijn paard, kwam hij bij de stadspoort van Amiëns een naakte, verkleumde bedelaar tegen. De bedelaar vroeg hem om een aalmoes maar geld had Martinus niet bij zich. Zijn mantel kon hij ook niet meegeven, omdat die eigendom was van het Romeinse leger. Toch kon de soldaat het niet over zijn hart verkrijgen de arme bedelaar met niks achter te laten. Daarom pakte Martinus zijn zwaard en sneed zijn rode mantel in tweeën. Door deze barmhartige daad wordt Sint-Maarten tot op de dag van vandaag ‘het feest van het delen’ genoemd.
Een nachtelijke openbaring
De nacht van zijn heldendaad ontving Martinus een bijzondere droom. Aan hem verscheen de bedelaar met de door hem gegeven halve rode mantel. In zijn droom hoorde Martinus dat hij zijn mantel met Jezus had gedeeld. De soldaat, die van jongs af aan al belangstelling voor het Christendom had, besloot zich naar aanleiding van zijn nachtelijke openbaring te laten dopen. Hij verliet het leger en werd kluizenaar in Ligugé, bij Poitiers. Mensen kwamen veelvuldig bij Martinus om raad en hulp en zo raakte hij bekend als een goed en hulpvaardig mens. Geleidelijk aan vormde zich een groep aanhangers om hem heen; de eerste kloostergemeenschap in West-Europa.
Sint-Maarten in Utrecht
Waarom is Sint-Maarten zo nauw verbonden met Utrecht?
‘In de tijd dat Martinus veel aanhangers kreeg overleed de bisschop van Tours. Dit leidde er toe dat Martinus de nieuwe bisschop werd, genaamd Sint-Maarten. Hij werd beschermheilige van Utrecht’, vertelt Rien Springe van organisatie Sint Maarten Utrecht. Springe; ‘Een beschermheilige was een heilige die werd beschouwd en vereerd als beschermer van een stad of land.’ Sint Willibrord, de missionaris die in de zevende eeuw naar Utrecht kwam, verbond Sint-Maarten voorgoed met Utrecht. De invloed die hij op de gemeente uitoefende is tot op de dag van vandaag zichtbaar in de binnenstad van Utrecht.‘Het wapen van Utrecht en de vlag vertellen het verhaal van Sint-Maarten’, vertelt Springe. ‘De rode kleur staat voor de mantel en het wit voor zijn onderkleed.’ Het verhaal van de beschermheilige is in veel oude gebouwen, logo’s en schilderijen in Utrecht terug te zien. En de o-zo-bekende Domkerk? Die werd gebouwd ter toewijding aan Sint-Maarten.
Gedeelde roem
De dag dat de heilige Sint-Maarten stierf maakte hij tegelijkertijd zijn entree in de Hemel. 11 november werd een feestdag. Toen de reformatie in 1580 roet in het eten gooide, mocht Sint-Maarten eeuwenlang niet gevierd worden. Springe; ‘We hebben 11 november aan onze Utrechtse voorouders te danken, zij hielden de erkenning van Sint-Maarten in leven.’ Gedeelde roem dus. Een mooie conclusie voor een feest in teken van het delen.
