De generatie tussen wal en schip

De generatie tussen wal en schip

Studenten tijdens een protest op het Museumplein.BEELD ANP

Terri van der Velden is voorzitter en persvoorlichter van het Interstedelijk-Studenten-overleg, in het kort ISO. Dit is een platform dat zich inzet/ als aanspreekpunt geldt voor studenten. Samen met van der Velden bespreken wij de term ‘pechgeneratie’, bezorgde moeders aan de telefoon met vragen over een studieschuld en frustrerende gesprekken met ministers.

Binnen dit item spreken wij met twee organisaties die het opnemen voor de student in ons kikkerlandje. Toch zijn er evidente verschillen tussen de LSVB en het ISO. Het ISO is de koepel van alle medezeggenschapsraden in het hoger onderwijs; op dit moment vertegenwoordigt deze 43 lid organisaties/ raden. De LSVB is de koepel van alle studentenvakbonden, uiteindelijk komen hun belangen vaak overeen: alles waar de student van houdt, van droomt of zich juist vreselijk aan irriteert. Toch zijn de meningen van beide koepels niet altijd gelijk.

“Goed om te weten is dat wij als het ISO ons altijd hebben ingezet om het leenstelsel af te schaffen.” De voorzitter is dan ook erg blij dat haar wens in vervulling is gegaan. Tegelijkertijd valt er een generatie tussen wal en schip, hierbij gaat het om jongeren die tussen 2015 en dit collegejaar zijn gaan studeren. “In onze ogen is dat wel echt pech hebben, het maakt dus uit in welk jaar je bent geboren en/ of in welk jaar je bent gaan studeren.” De term pechgeneratie voelt dan ook meer dan terecht.

‘Wij staan niet per se fysiek op het Malieveld omdat wij een koepel zijn van medezeggenschapsorganen; dat is anders dan een vakbond als de LSVB.’ Toch heeft het ISO grotendeels dezelfde belangen: een tolerantere omgang op het gebied van studieschulden, de basisbeurs in plaats van het leenstelsel en geen vermindering van de kwaliteit van het onderwijs.

Hiernaar wordt gestreefd via meerderen wegen, de meest voor de hand liggende zijn media en politieke partijen. ‘We zitten wel vaker rond de tafel met zowel zittende ministers als ook oppositiepartijen.’ In deze gesprekken gaat het om de benadeling van studenten en hun behoeftes. “Als studenten in het nieuws zijn dan proberen wij ook ons geluid te laten horen”.

‘Een voorbeeld hiervan hebben wij drie weken geleden laten zien; toen werd er een rentepercentage vastgesteld op studieschuld, ondanks dat dit alvorens de invoer van het leenstelsel beloofd was achterwege te laten. Op die dag hebben wij vanuit het ISO de radio, de kranten en ook de televisie gehaald.’ “Wij zijn de studenten en wij vinden dit”, aldus de voorzitter. Uit deze uitspraak valt goed de functie te halen van formele koepel; aanspreekpunt maar ook tegelijk een luide en machtige spreekbuis als het nodig is. Uiteindelijk zijn er alsnog onduidelijkheden en problemen omtrent het rentepercentage, onder andere hiervoor staat het ISO vaak voor de deur in Den Haag.

Ondanks al deze kritiek op de handelwijze van de regering zit het ISO regelmatig rond de tafel met minister Dijkgraaf. Onze minister van onderwijs vindt de voorzitster ondanks ontevredenheid over besluiten van de regering, “erg fijn om mee te communiceren”. “Hij heeft natuurlijk ook andere verplichtingen als minister.” Het coalitieakkoord staat namelijk belangen van de studenten deels in de weg. ‘Je kan er als studentenbelangenbehartiger niet altijd alles uit halen wat je wil.’

Het is erg frustrerend dat hij vaak niks voor hen kan betekenen, ‘maar daarom gebruiken we ook andere spreekbuizen zoals: sociale media en evenement waar wij komen.’ Tegelijkertijd spreken we niet alleen met coalitiepartijen, maar ook met oppositiepartijen. ‘Dit mag heel krom klinken maar we proberen altijd het beste voor de student eruit te halen. De politieke achtergrond speelt hiervoor niet per se een rol.’

Het ISO staat direct studenten te woord, aldus de voorzitster. “Ze kunnen ons sowieso altijd bellen, onze nummers staan overal.” Hoe het officieel werkt is dat elke student via een bepaalde medezeggenschapsraad wordt vertegenwoordigd, deze stem wordt dan (in zijn algemeenheid), via de raad naar het ISO gebracht. Maar als individu is het altijd mogelijk om even te mailen of te bellen.

Vaak krijgen Terri en haar collega’s te maken met simpele hulpvragen. ‘Hierbij kan je denken aan een hoe zit dit- of hoe moet dit vraag. In dat geval proberen we de student in kwestie zo goed mogelijk te helpen, met de informatie die wij ze op dat moment kunnen geven.’ Het kan ook dat een student een groter probleem heeft dan een verkeerde inschrijving voor wiskunde B. Mocht het zo zijn dat er bijvoorbeeld geschillen zijn met een instelling, dan kunnen wij beroep doen op het Landelijk Studenten Rechtsbureau. Dit is een part time bestuur dat conflicten aangaat en/ of juridisch advies kan geven. ‘Studenten zijn onze achterban dus de signalen die zij afgeven nemen wij mee!’

‘Studenten kunnen ons altijd vinden en hulp zoeken bij het ISO, wij zijn er dan ook wel degelijk voor elke student. Soms is het medezeggenschap niet altijd even transparant, maar het werk dat zij doet vertolkt (democratisch) belangen van bijna iedereen in het hoger onderwijs.’

Video interview met Joram van Velzen van de landelijke studenten vakbond (LSVB):

Over de auteur