Het studiejaar is allang begonnen en internationale studenten krijgen moeilijk een fatsoenlijke kamer in Utrecht. Afgelopen jaar was er in heel Nederland een tekort van ongeveer 26.500 woningen. De komende jaren loopt het tekort aan kamers op en zullen er meer dan 60.000 zoekende studenten zijn als er niets gebeurt, blijkt uit een onderzoek van Kences. In augustus werden internationale studenten zelfs door de Universiteit Utrecht en de Hogeschool Utrecht opgeroepen om niet naar Utrecht te komen als ze nog geen woonruimte hadden. Komen ze toch? Dan gaat hun zoektocht naar een woonruimte niet zonder horten of stoten. Veel internationale studenten krijgen te maken met oplichting en discriminatie.
Vraag en aanbod
Het tekort aan studentenwoningen is groot. Studenten die een kamer of woning willen bemachtigen bij één van de woningcorporaties moeten daar in Nederland gemiddeld vier jaar op wachten. In Utrecht is dit gemiddelde zelfs vier jaar en drie maanden. Dat blijkt uit een analyse van RTL nieuws. Er zijn ook studenten die met minder inschrijftijd een kamer vinden, maar in Utrecht is de wachttijd nooit minder dan 2,5 jaar.
“De wachttijd verschilt als je een kamer in de stad of buiten de stad wilt, maar de gemiddelde wachttijd is ook voor internationale studenten drie tot vier jaar.”
Dit zegt Madelon van Gameren, een woordvoerder van woningcorporatie de SSH. Deze woningcorporatie is specialist in studentenhuisvesting en verhuurt ruim 18.000 kamers en woningen in de regio Utrecht. Voor internationale studenten heeft de SSH een apart aanbod. “Je hebt twee type kamers; de reguliere en de short stay kamers. De short stay kamers regelen de studenten via de Universiteit of Hogeschool. Ze moeten er alleen wel voor in aanmerking komen. Er zijn 900 short stay kamers beschikbaar in Utrecht.” , aldus mevrouw van Gameren.
Tot de tijd dat ze in aanmerking komen voor een kamer via een woningcorporatie, moeten internationale studenten zoeken naar alternatieven. De studenten vinden dan onderdak in bijvoorbeeld hostels of soms dure hotels. Via de website Hospi Housing kunnen studenten ook een kamer vinden bij anderen in huis. Dit is meestal niet bij studenten, maar bij wat oudere mensen die een kamer vrij hebben in hun eigen woning. Een soort gastgezin dus. Het nadeel is dat kamers op Hospi Housing vaak buiten de stad liggen. In een enkel geval belanden studenten zelfs in tuinhuisjes.
Studentenwelzijn
Voorzieningen delen met huisgenoten is bevorderlijk voor het welzijn van studenten, blijkt uit de Landelijke Monitor Studentenhuisvesting van Kences. “Studeren is een cruciale fase in het leven en het wonen op kamers draagt bij aan de sociaal-emotionele ontwikkeling van studenten.”, stelt Kences-directeur Jolan de Bie.
“Ik zou graag meer studentenwoningen in Utrecht willen zien, want op dit moment woon ik met voornamelijk oudere mensen in een appartement en slechts één andere student in dezelfde situatie.”
Dit zegt Florin Percembli, een student uit Moldavië. Hij doet een master in rechten aan de universiteit Utrecht. Florin worstelt nog steeds met het vinden van een gezellige studentenkamer en kent veel andere internationale studenten die hetzelfde meemaken.
Discriminatie en Oplichters
“Als je op kamernet of op Facebook zoekt naar een kamer in Utrecht kom je al snel advertenties tegen met erboven ‘No internationals’ of ‘Dutch only’”, zegt Florin.
“Het zou aardig zijn als Nederlandse studenten hun huizen open zouden stellen voor internationale studenten. En niet bij voorbaat al nee zouden zeggen tegen internationale studenten. Ik vraag mij trouwens af of je wel ‘Dutch only’ mag zeggen, want dat is discriminatie en dat mag niet volgens de Nederlandse grondwet.”, aldus Florin.
“Mijn huisgenoten en ik hebben gewoon geen zin om Engels te praten.”
Dit zegt Peter, een Nederlandse student aan de universiteit Utrecht. “Bovendien hebben internationale studenten een andere leefwijze en begrijpen ze vaak de Nederlandse humor niet. Dan wordt het moeilijk om samen te leven en kiezen we eigenlijk toch de gemakkelijke weg”, aldus Peter. Komen internationale studenten toch op hospiteeravonden dan staan ze vaak al op achterstand omdat daar meestal alleen Nederlands wordt gesproken.
Facebook staat volgens Florin niet alleen vol met discriminerende koppen, maar ook met oplichters. “Ik heb genoeg vreselijke verhalen gehoord over Facebook. Er zitten zoveel oplichters. Ik ken studenten die borg betaalden en nooit meer iets terug hoorden. Huurbazen die krotten aanboden en zich gedroegen als tirannen. Ik ken zelfs iemand die naar de rechter moest gaan om zijn geld terug te krijgen”, zegt Florin. “Ik woon niet ideaal maar ik heb ten minste een dak boven mijn hoofd. Vrienden van mij vragen zich weleens af of het allemaal de moeite waard was om in Utrecht te gaan studeren met alle ellende die ze hebben moeten doorstaan op de huidige markt.”
Het Toekomstplan
De gemeente Utrecht heeft in 2019 een convenant ondertekend met huisvesters, onderwijsinstellingen en studentenorganisaties om in 2030 de vraag en aanbod van betaalbare studentenwoningen dichter bij elkaar te brengen. Het doel is om tussen 2020 en 2025 4500 extra woningen te creëren. “Bij de SSH zijn ze begonnen met drie bouwprojecten; De High Five, De Kwekerij en de Opaal. “, vertelt Madelon van Gameren. De Opaal is in het derde kwartaal van 2022 al opgeleverd en biedt woonruimte aan voor 200 bewoners. Het is een druppel op de gloeiende plaat, want de kamernood in Utrecht blijft nog altijd hoog.
“Een studentenkamer is een heel schaars goed in Utrecht en wij willen het zo eerlijk mogelijk houden.”
“Voorlopig blijven de wachtlijsten nog lang”, zegt Madelon van Gameren. “In steden als Arnhem en Nijmegen wordt er bij sommige woningcorporaties geloot, maar wij vinden dat oneerlijk. Mensen die eerder zoeken verdienen ook eerder een kamer of je nou internationaal student bent of niet. We blijven continu in gesprek over een andere toewijzingssysteem, zoals het lotingsysteem. We zien dat in de nabije toekomst alleen niet snel veranderen.”