Er zijn steeds meer sporters die publiekelijk toe durven te geven dat ze gebruik maken van een sportpsycholoog. Ook Denzel Dumfries deed hier aan mee. Na de gewonnen wedstrijd tegen de Verenigde Staten waar hij de matchwinner van was, benadrukte hij dat hij die prestatie waarschijnlijk nooit had kunnen volmaken zonder sportpsycholoog. Om te benadrukken hoe belangrijk een sportpsycholoog in de topsport is, heb ik gesproken met Mees en Lisa. Zij lopen hun stage bij Afke van de Wouw in Utrecht. Afke van de Wouw zorgt ervoor dat sporters het beste uit zichzelf halen door door middel van coaching op het mentale aspect van de sport. Zelf doen Lisa en Mees ook aan sport. Zo staat Lisa veel in de gym en doet Mees aan wielrennen en schaatsen. Volgens hun is het juist heel goed dat rolmodellen zoals Denzel Dumfries openlijk praten over het feit dat ze een sportpsycholoog in dienst hebben om hun prestaties te verbeteren.
Wat is het belangrijkste wat een sportpsycholoog doet?
Het belangrijkste wat een sportpsycholoog doet is dat er niet alleen gekeken wordt naar het tactische of fysieke aspect van de topsporter, maar ook dat er gekeken wordt naar de persoon zelf. Zo kijken we naar welke gevoelens en emoties de topsporters hebben. Wat ook belangrijk is voor de sportpsycholoog is dat de topsporter er vroegtijdig mee komt zodat de mentale vaardigheden voor het probleem wordt aanpakt. Bijvoorbeeld als je last hebt van stress tijdens de wedstrijd, de topsporter dat voor de wedstrijd aangeeft bij ons waardoor wij als sportpsychologen hem/haar mentale tips kunnen geven zodat de topsporter gewoon beter kan presteren bij de wedstrijd.
Hoe waardevol is een goede sportpsycholoog in de topsport?
Ja een goede sportpsycholoog is heel waardevol. Want je ziet bijvoorbeeld dat als twee topsporters fysiek op hetzelfde level zitten, degene die mentaal het sterkst is toch de doorslag geeft. Je kunt dat ook merken aan het fysiek van de topsporter. Iemand die bijvoorbeeld heel zenuwachtig is die zal fysiek ook tot minder in staat zijn. Dat komt doordat het lichaam dan simpelweg tot minder in staat is. Zo zijn wij er ook van overtuigd dat de penalty’s zeker wel te trainen zijn, ook de druk die erbij komt kijken.
En verschilt de waarde van een sportpsycholoog met vroeger?
Ja dat verschil is er zeker, de sportpsychologie is een jong vak. Vroeger was sportpsychologie nog niet een ding. Maar tegenwoordig spreken steeds meer atleten zich uit en zeggen ze dat ze gebruik maken van een sportpsycholoog. Daardoor worden tegenwoordig de sportpsychologen steeds meer op waarde geschat.
Is het mentale aspect van de topsport onderbelicht?
Ja wij vinden van wel, het gaat zeker de goede kant op en er zit wel een stijgende lijn in. Maar er moeten nog meer mensen zoals Denzel Dumfries er voor uitkomen, want Denzel is een rolmodel voor de voetbalwereld. Omdat hij dit dus zei na afloop van de wedstrijd, zorgde dat er voor dat het aandacht krijgt in de media. Hierdoor komenvsteeds meer mensen er achter dat het mentale aspect heel belangrijk is, juist ook in de sport. Maar nog steeds zijn er teams die geen sportpsycholoog in dienst hebben. Daar moet volgens ons wel verandering in komen. Maar die verandering heeft tijd nodig.
Er is volgens Denzel Dumfries een taboe ontstaan om naar de buitenwereld te vertellen dat ze gebruik maken van een sportpsycholoog, waar komt dat vandaan?
Nou wij denken dat het vooral komt door de machocultuur die er heerst in de voetbalwereld. Het probleem is dat er van buitenaf veel aannames worden gemaakt dat een topsporter altijd wel mentaal goed kan functioneren. En de meeste topsporters durven zich niet kwetsbaar op te stellen vanwege de machocultuur die er heerst in de voetbalwereld, maar ook bijvoorbeeld rugbywereld. Terwijl het volgens ons juist krachtig is als je je kwetsbaar opstelt.
Is er een manier om dit taboe te doorbreken?
Dit taboe is heel moeilijk te doorbreken. Niet alleen in de sportpsychologie maar ook in de gewone psychologie, omdat je als je deze taboe wilt doorbreken, je jezelf open zal moeten stellen. Daarom is het juist belangrijk als een publiek figuur zich uitspreekt. Zo zou je stapsgewijs het taboe dat erop heerst kunnen verbreken. Omdat er na dat interview van Denzel Dumfries veel over gepraat wordt en er veel positieve reacties op komen, durven er steeds meer mensen zich kwetsbaar op durven te stellen en blijft het balletje dus rollen. Wij zien dan ook een stijgende lijn, niet alleen in de sportpsychologie maar ook in de normale psychologie.
