Harry Goudsblom, een naam die bij trouwe Oranje-fans direct een glimlach oproept. Internationaal gezien is hij ook een verschijning. ‘Tietenman’ dat doet bij meer mensen een belletje rinkelen dan Harry Goudsblom. Hij is al jarenlang een vaste waarde op internationale voetbaltoernooien. Met zijn opvallende kostuums en unieke stijl heeft Harry zich ontwikkeld tot een cultheld. Maar wie is Harry echt, hoe is de bijnaam ‘Tietenman’ ontstaan, en wat drijft hem om elke keer weer af te reizen naar de grootste voetbalpodia ter wereld? Hoe kijkt Harry naar de WK-editie van Qatar? Was het wereldkampioenschap voetbal (WK) in Qatar anders dan andere gehouden toernooien? Wat merkte hij er zelf van dat het land weinig tot niks deed met de mensenrechten? Ten slotte, is de vraag of de ‘tietenman’ het WK in Saoedi-Arabië in 2034 zal bezoeken, mits Nederland zich weet te kwalificeren?
Het Ontstaan van ‘Tietenman’
De oorsprong van zijn bijnaam ligt in zijn flamboyante manier van supporteren. Tijdens een WK enkele jaren geleden verscheen Harry met een outfit die de aandacht van de media trok: een ludieke creatie die al snel de bijnaam ‘Tietenman’ opleverde. Sindsdien is hij niet meer weg te denken uit de Oranje-supportersscene. Zijn vrolijke en creatieve verschijning symboliseert voor velen de passie en het plezier die voetbal losmaakt. Harry is sinds het Europees kampioenschap voetbal (EK) van 1988, bij elke editie van een EK of WK.
Harry Goudsblom introduceerde zijn alter ego tijdens festiviteiten rondom Oranje-wedstrijden in 1996. Tijdens een evenement nam hij ballen mee om het publiek te vermaken, maar om te voorkomen dat deze ballen kwijt zouden raken in de menigte, verstopte hij er twee onder zijn shirt. Dit leidde tot hilarische reacties, met Engelse fans die hem “Big Tits” noemden. Deze bijnaam sloeg aan, en in 1998 besloot hij zijn act te professionaliseren. Hij liet een kostuum maken waarin schuimballen waren verwerkt. Hierdoor konden deze “borsten” niet worden aangezien voor echte ballen, die verboden zijn in stadions.
Harry benadrukt dat de act puur humoristisch is en niet als travestie of maatschappelijk statement moet worden gezien. Door de absurditeit van de overdreven proporties werd het kostuum niet als kwetsend ervaren. Zijn verschijning bracht altijd een lach op de gezichten van medesupporters en voetbalfans.
Humor en ontvangst
De verschijning van ‘Tietenman’ werd door de jaren heen een vast onderdeel van de Oranje-supporterscultuur. Harry benadrukt dat de reacties vrijwel altijd positief waren. Zijn kostuum, bestaande uit gigantische schuimborsten en een shirt met voetballenprint, benadrukt dat het een komisch bedoelde verschijning is, zonder serieuze implicaties. Hij heeft met zijn act altijd de lachers op zijn hand gehad, zowel in binnen- als buitenland.
“Hoewel er af en toe jongeren waren die dachten dat de “borsten” ballonnen waren en probeerden ze kapot te maken, wist ik met humor en improvisatie altijd het moment te redden. In deze gevallen maakte ik gebruik van de situatie door de dader speels in verlegenheid te brengen, wat resulteerde in lachen en applaus van omstanders.”
Deelname aan internationale toernooien
Harry’s act groeide uit tot een vaste verschijning bij toernooien waar het Nederlands elftal aan deelnam. Enkele hoogtepunten:
- EK 2000 in Nederland en België: Als gastland beleefde Oranje een intense periode. Goudsblom herinnerde zich hoe hij als “Tietenman” overal opviel en populair was bij fans.
- EK 2004 in Portugal: Was het eerste toernooi waar de oranje dubbeldekker bus werd gebruikt.
- WK 2006 in Duitsland: Hij beschrijft de levendige sfeer en hoe hij met zowel Duitse als Nederlandse fans connecties maakte. De nabijheid van Duitsland maakte dit toernooi extra speciaal voor veel Nederlandse supporters.
- EK 2008 in Zwitserland en Oostenrijk: Zijn act was inmiddels iconisch en fans, zowel mannen als vrouwen, wilden graag met hem op de foto. Hij benadrukt dat humor een universele taal is.
Tijdens al deze evenementen benadrukte Harry de verbindende kracht van voetbal. Hij ging zelfs de armere wijken in van landen zoals Zuid-Afrika (2010) en Brazilië (2014) om met lokale kinderen te voetballen, wat vaak een hoogtepunt van zijn reizen was.
Zuid-Afrika (WK 2010)
Harry spreekt met bewondering over de hartelijkheid van de Zuid-Afrikanen, ondanks de vaak moeilijke omstandigheden waarin zij leefden. Tijdens het toernooi bezocht hij samen met andere supporters de townships, waar ze met lokale kinderen voetbalden. Dit werd door de lokale bevolking met open armen ontvangen. Hij benadrukt dat voetbal een universele taal is die mensen samenbrengt, ongeacht sociale status of achtergrond.
Mensenrechtenkwesties
Hoewel Zuid-Afrika bekend staat om zijn sociale ongelijkheden en hoge criminaliteitscijfers, ondervond Harry geen persoonlijke problemen. “Ik merkte wel de enorme verschillen op tussen arm en rijk, en de moeilijke omstandigheden waarin veel mensen in de townships verkeerden. Ik werd gewaarschuwd om voorzichtig te zijn en niet zomaar overal heen te gaan, maar ik voelde mij veilig vanwege de positieve houding van de mensen.”
Harry noemt specifiek de reactie van de ‘Big Mama’s,’ Zuid-Afrikaanse vrouwen met grote persoonlijkheden en vaak even grote humor, die zijn act bijzonder konden waarderen. Hun spontaniteit en luidruchtige lach beschouwde hij als een van de hoogtepunten van zijn reis.
Brazilië (WK 2014)
In Brazilië trok Harry, net als in Zuid-Afrika, naar armere wijken om contact te maken met de lokale bevolking. Hij beschrijft zijn bezoeken aan de favela’s, waar hij samen met andere supporters voetbalwedstrijden organiseerde voor kinderen. Net als in Zuid-Afrika benadrukt hij dat dit mogelijk was vanwege de verbindende kracht van voetbal, die barrières doorbrak.
Mensenrechten en sociale ongelijkheid
Harry merkte ook in Brazilië de enorme sociale ongelijkheden op. Hij zag de armoede in de favela’s en hoorde verhalen van lokale bewoners over hun uitdagingen, zoals geweld, corruptie en een gebrek aan kansen. Ondanks deze moeilijke omstandigheden was de sfeer vaak optimistisch en voelde hij zich welkom.
Gastvrijheid en perceptie
De Braziliaanse bevolking reageerde overwegend positief op zijn verschijning als “Tietenman. “Het is bijzonder hoe zelfs mensen die weinig hadden, bereid waren om te delen en samen te lachen. De openheid en hartelijkheid van de Brazilianen maakten indruk op mij, ondanks de vaak moeilijke leefomstandigheden waarin zij verkeerden.”
Qatar (WK 2022)
Voorafgaand aan het WK
Harry erkent dat de berichtgeving over Qatar in Nederland overwegend negatief was, met focus op slechte mensenrechtensituaties, LHBTI-problematiek en de behandeling van arbeidsmigranten. Ondanks deze zorgen besloot hij met een groep Oranje-supporters naar Qatar te gaan, zoals zij bij elk toernooi doen. De groep wilde zelf ervaren hoe de situatie daar was.
“Ik ging op uitnodiging van de Qatarese staat, maar merkte dat sommige mensen daar kritisch op reageerden. Als voetballiefhebber geniet ik van de sport, maar de berichten in de Nederlandse media laten je niet onberoerd. Er wordt gesproken over arbeidsmigranten die sterven bij de bouw van stadions, en over de moeilijke positie van journalisten, de LHBTIQA+ -gemeenschap, vrouwen en niet-moslims in Qatar. Daarom wilde ik zelf ervaren of de beschuldigingen van mensenrechtenschendingen in Qatar terecht zijn.”
Interacties met arbeidsmigranten
Tijdens zijn verblijf sprak Harry uitgebreid met arbeidsmigranten. Hij was verrast door hun verhalen, die niet strookten met de negatieve beeldvorming in de media. Veel migranten gaven aan dat de slechte omstandigheden waarover werd gesproken, vooral een probleem van het verleden waren. De hedendaagse situatie werd beschreven als significant verbeterd, met goede woonruimtes en eerlijke betaling.
Een ontmoeting met een taxichauffeur maakte grote indruk op Harry. De chauffeur, een arbeidsmigrant, vertelde met trots het volgende aan Harry: ‘Ik heb mijn taxi volledig afbetaald en nu kan ik alle inkomsten naar mijn familie in Bangladesh sturen.’ Hij benadrukte dat zijn kinderen hierdoor naar school konden gaan, wat een ongekende kans was. Dit verhaal raakte Harry diep en liet hem inzien hoe groot het verschil was tussen de mediaberichten en de realiteit die hij zelf ervaarde.
LHBTIQA+ -restricties
Hoewel Harry oorspronkelijk een statement wilde maken met een regenboog-armband, ontdekte hij dat de werkelijkheid rondom LHBTIQA+ -kwesties genuanceerder was dan in de Nederlandse media werd geschetst. “Ik sprak met LHBTIQA+ -personen in Qatar, die vertelden mij dat openlijk affectie tonen, zoals zoenen op straat, niet geaccepteerd werd. Hand in hand lopen werd echter wel getolereerd, en thuis was er volgens hen volledige vrijheid.”
Media en perceptie
Harry bekritiseerde de Nederlandse media voor hun selectieve en negatieve berichtgeving over Qatar. Hij benadrukt dat hoewel er in het verleden ernstige problemen waren met arbeidsmigranten, de situatie inmiddels is verbeterd. Hij beschouwt het als misleidend dat de media blijven focussen op oude problemen, zonder aandacht te geven aan de vooruitgang.
Een incident met de NOS tijdens het WK illustreert volgens Harry hoe de media soms eenzijdige verhalen brengen. Toen zijn supportersgroep uitnodigingen kreeg voor een volledig gesponsorde reis naar Qatar, weigerde de NOS om de positieve kant van dit verhaal te belichten. Dit leidde tot een gespannen relatie tussen de media en de groep supporters.
Religieuze en culturele ervaringen
Tijdens een diner bij lokale sjeiks bespreekt Harry openlijk zijn act en werd hij met humor en begrip ontvangen. Hij benadrukt dat de gastvrijheid van de Qatari een groot contrast vormde met het negatieve beeld dat in Nederland werd geschetst. De Qatari vrouwen, gekleed in traditionele kleding, wilden zelfs op de foto met Harry, wat zijn indruk van openheid en nieuwsgierigheid bevestigde. “Volgens de Nederlandse media krijg je het idee dat het er in Qatar heel anders aan toegaat dan bij ons. Maar in Qatar mag je wel degelijk homo zijn, alleen wordt verwacht dat je dat privé houdt en niet in het openbaar toont. In Qatar heerst de opvatting dat jonge kinderen beïnvloed kunnen worden door zichtbare uitingen van de LHBTIQA+-gemeenschap en dat dit hun gedrag en denken kan vormen. Dat willen ze daarom liever niet in de publieke ruimte. In Nederland geloven we dat seksualiteit iets aangeboren is, terwijl zij denken dat het deels aangeleerd kan worden. Ik weet het antwoord niet, de waarheid ligt misschien ergens in het midden. Zelf ben ik niet-moslim, maar dat is daar geen probleem. Ik hoef me niet anders te kleden en voelde me vrij in hoe ik mezelf kon uiten. Het enige verschil is dat je in het stadion geen bier kunt drinken, wat ik eigenlijk niet zo erg vond, omdat dat in het hotel weer wel gewoon mogelijk was.”
Incident tijdens het WK in Qatar
Goudsblom’s WK-avontuur kreeg een onverwachte wending toen hij werd aangesproken door lokale autoriteiten vanwege het dragen van regenboogarmbanden en zijn opvallende outfit. Dit gebeurde buiten het stadion na een feestelijke bijeenkomst met een DJ. “Ik had gehoord van de KNVB en FIFA dat dit allemaal mocht, maar lokaal lag dat anders,” vertelt hij. Een oudere agent, vergezeld door zes collega’s, vroeg hem om de armbanden af te doen. Harry stemde in, maar weigerde deze in te leveren.
Toen hij probeerde het terrein te verlaten, werd hij verder aangesproken over zijn kostuum. Uiteindelijk besloot hij zijn outfit af te doen om verdere escalatie te voorkomen. “Ik ben geen gast die moeilijk wil doen. Dit is hun land en hun regels, en als gast respecteer ik dat,” zegt hij.
Hij benadrukt dat hij geen arrestatie riskeerde, maar simpelweg het terrein verliet. Het incident kreeg echter een onverwachte wending toen de media er lucht van kreeg. “De Telegraaf en andere kranten schreven dat ik alles verzonnen had. Mijn naam werd door het slijk gehaald. Dat doet pijn, want het verhaal klopte wel degelijk.”
Een eerlijke blik op Qatar
Ondanks de controverse kijkt Goudsblom positief terug op zijn tijd in Qatar. “Ik heb me nog nooit zo veilig gevoeld als daar,” zegt hij. Hij beschrijft hoe streng handhaving bijdraagt aan de openbare orde. “Mensen durven gewoon niet te stelen of iets te doen, omdat ze weten dat er direct gevolgen zijn.”
Daarnaast prijst hij de verbeteringen in de behandeling van arbeidsmigranten. “Mensen wonen nu in nette appartementen met voorzieningen zoals een kapper en een kantine. Ze hebben de keuze om met z’n vieren, zessen of achten te wonen. Dat is een wereld van verschil met hoe arbeidsmigranten hier in Nederland vaak gehuisvest zijn.”
Hij benadrukt dat de internationale aandacht voor het WK Qatar dwong om veranderingen door te voeren. “Arbeidsmigranten daar zeiden zelf dat het WK alles beter heeft gemaakt. Als het toernooi er niet was geweest, was er waarschijnlijk niets veranderd.”
Vergelijking met Nederland
Harry wijst ook op de hypocrisie in Nederland. “In Ter Apel slapen asielzoekers soms buiten of onder erbarmelijke omstandigheden. We wijzen met een vingertje naar Qatar, maar hoe zit het hier? Zorg eerst dat je je eigen zaakjes op orde hebt voordat je anderen bekritiseert,” zegt hij.
Rol van Amnesty International en KNVB
Harry heeft grote waardering voor Amnesty International, die volgens hem cruciale veranderingen afdwingen door pijnpunten aan te kaarten. “Zij leggen de vinger op de zere plek. En hoe vaker je over deze onderwerpen praat, hoe meer landen gedwongen worden om hun beleid te verbeteren,” zegt hij.
Over de KNVB is hij gematigder. “Ze proberen hun best te doen, maar moeten wel consistent en duidelijk zijn. Ze hebben ervaren hoe het in Qatar was, en dat zou een leidraad moeten zijn voor hoe ze omgaan met toernooien in andere landen.”
Slotgedachte: Kritiek met respect
Goudsblom sluit het interview af met een duidelijke boodschap. “Voetbal kan echt een katalysator zijn voor verandering. Als internationale evenementen landen dwingen om te verbeteren, dan zeg ik: organiseer de WK’s alleen nog in landen waar veel te winnen is. Maar blijf respectvol en geef ruimte voor verbetering.”
Hij benadrukt dat kritiek zinvol is, maar dat het gepaard moet gaan met eigen verantwoordelijkheid. “We moeten niet alleen met het vingertje wijzen, maar ook naar onszelf kijken. En als je echt wilt oordelen, ga dan zelf kijken en ervaar het.”
Toekomstige WK’s in landen zoals Saudi-Arabië
Over de mogelijkheid van een WK in Saudi-Arabië is Goudsblom optimistisch maar voorzichtig. Hij hoopt dat het land onder dezelfde internationale druk komt te staan als Qatar, zodat ook daar verbeteringen kunnen plaatsvinden. “Kijk naar wat Qatar heeft bereikt door het WK. Vrouwen hebben nu meer vrijheden, arbeidsmigranten worden beter behandeld, en er is meer respect voor diversiteit.”
Hij geeft aan dat hij zelf naar Saudi-Arabië zou gaan om met eigen ogen te zien hoe de situatie is. “Je kunt niet afgaan op verhalen van anderen. Ga zelf kijken en ervaren. Alleen dan kun je een eerlijk oordeel vellen.”
Statement van de KNVB over WK 2034 in Saudi-Arabië
De Koninklijke Nederlandse Voetbalbond heeft laten weten niet mee te willen werken aan een interviewverzoek over het WK 2034 in Saudi-Arabië. In plaats daarvan stuurden zij een schriftelijke reactie met het volgende statement:
“Net als de Nederlandse overheid vinden wij het cruciaal dat het bidbook voldoende aandacht besteedt aan de inzet van Saudi-Arabië ten aanzien van mensenrechten. In dit proces blijven wij nauw samenwerken en overleggen met de overheid, maatschappelijke organisaties en de UEFA. Het doel is om op een verantwoorde manier deel te nemen aan internationale toernooien.
Bij kwalificatie voor grote sportevenementen, zoals een WK voetbal, nemen wij deel als onderdeel van de wereldwijde voetbalgemeenschap. Tegelijkertijd blijven we onze kernwaarden bewaken: een focus op voetbal, waarin onze spelers zich volledig kunnen richten op de prestatie van hun leven.”
De ervaringen die Amnesty International aanhaalt over de situatie in Saudi-Arabië raakt vanzelfsprekend ook de KNVB. Zij hebben kennisgenomen van het officieel ingediende bid van Saudi-Arabië om het WK voetbal in 2034 te organiseren, evenals van de gezamenlijke kandidatuur van Marokko, Spanje en Portugal voor 2030.
Het is van groot belang dat het toewijzingsproces zorgvuldig verloopt, met een openbaar rapport waarin specifieke aandacht wordt besteed aan mensenrechten. De KNVB zal het bid van Saudi-Arabië grondig bestuderen en wachten de FIFA-evaluatie af.
Standpunt Amnesty International over WK voetbal in Saudi-Arabië
In deze podcast hoor je hoe een ideaal WK eruit hoort te zien, wat het verschil is tussen je uitspreken en daadwerkelijk boycotten, en hoe Amnesty International de KNVB (Koninklijke Nederlandse Voetbalbond) en de FIFA (Fédération Internationale de Football Association) blijft aansporen om mensenrechten hoog op de agenda te houden.
https://www.instagram.com/share/_3oOKsmR2
Nieuwsbrief
vrijdag 17 januari
Er zijn oranjesupporters die naar voetbalwedstrijden toegaan van het Nederlands Elftal. Harry Goudsblom is daar een voorbeeld van. Hij is sinds 1998 aanwezig als ‘tietenman’ op EK’s en WK’s.
Sommigen zouden niet naar plekken gaan als Qatar en een Saudi-Arabië. De ‘tietenman’ heeft het WK 2022 in Qatar bezocht. Hij zou hetzelfde doen voor het WK 2034 in Saudi-Arabië. ‘ik wilde zelf ervaren of de beschuldigingen van mensenrechtenschendingen in Qatar terecht zijn.’ Harry heeft het volgende advies: ‘Je kunt niet afgaan op verhalen van anderen. Ga zelf kijken en ervaren. Alleen dan kun je een eerlijk oordeel vellen.’
Foto: Harry Goudsblom
Groot en verdiepend interview
‘De KNVB en de supporters gaan toch naar Qatar en Saudi-Arabië’