Wie Sosse Serpenti (2001, Amersfoort) ontmoet, ziet meteen haar observerende blik. Ze kijkt, noteert en vangt details die anderen ontgaan. “Tijdens de opleiding [Illustration Design in Zwolle, red.] stonden wij altijd bekend als de gekkies, omdat we zo vrij waren. Dat probeer ik er altijd in te houden.”

Sosse is illustrator en beeldmaker, maar bovenal een verhalenverteller. Elk idee begint bij haar traditioneel met potlood op papier. “Ik koos voor Illustration Design omdat ik graag beeldende verhalen wil vertellen: welke visie wil ik uitdragen en hoe vertel ik mijn, of iemand anders z’n verhaal?” Op de kunstacademie vond ze precies dat wat ze zocht.

Foto’s door Anne-Marie Vos

Spelen met regels

Tekenen blijft de basis van haar kunst, maar ze ontdekte dat waarde niet afhangt van perfecte tekentechniek, zoals kleurenleer, perspectief, anatomie of vormentaal. “Ik had strenge regels voor mezelf daarover. Tijdens de opleiding leerde ik ermee spelen en ze soms breken.”

Die vrijheid zie je terug in haar werk. Lijnen bewegen, lichamen vervormen, perspectieven schuiven. Of ze nu tekent, snelle schetsen maakt of boeken nieuwe kaften geeft: overal daagt ze conventies uit en haalt ze inspiratie uit andere kunstvormen.

Inspiratie uit de Art Nouveau

De Tsjechische kunstenaar Alfons Mucha (1860–1939) inspireert haar sterk. Mucha is onlosmakelijk verbonden met de Art Nouveau, ook wel Jugendstil. Deze kunststroming reageerde op het impressionisme en haalde haar kracht juist uit natuurmotieven: bloemen, bladeren, dieren.

Jeroen de Baaij, schrijver voor online kunstmagazine Kunstvenster, schrijft: “Juist door te werken op het grensvlak van kunst en decoratie werd Mucha snel populair. Zijn affiches verschenen in grote oplages en bereikten een breed publiek. ‘Le Style Mucha’ kreeg snel navolging van andere kunstenaars.”

Sosse: “Mucha maakte ook advertenties en toch spreken die me vandaag nog aan. Maar ik denk ook vaak: het kan spannender dan steeds dezelfde vrouwen met bloemen en planten. Dat ik dat denk, vind ik juist een goed teken.”

Balans zoeken

Sinds kort werkt Sosse in een tijdelijk ateliergebouw met andere kunstenaars. Binnen hangt kunst overal: aan de muren, aan het plafond, op tafels. Haar eigen bureau ligt vol schetsen en een stapel boeken zonder kaften.

Voor Sosse draait kunst maken om balans. Tussen haar perfectionisme en de mening van anderen. Tussen opdrachten die snel ‘goed genoeg’ zijn en haar eigen drang naar verdieping. “Opdrachtgevers zeggen vaak dat het er al goed uitziet, terwijl ik denk dat ik er nog weken voor nodig heb. Toch voelt dat ook als aanmoediging.”

Op de academie miste ze soms het scherpe doorvragen van docenten: “Ze kenden me goed en vroegen vaak: ‘Waar ben je mee bezig?’ Dat mis ik nu. Ik hoop dat door hier met collega-kunstenaars weer terug te vinden.”

Details en groots werk

Veel Amersfoorters kennen Sosse van haar muurschildering voor de gemeente (2021/2022). Het smaakte naar meer: ze kreeg vaker opdrachten voor muurschilderingen. “Ik doe er een maand over, terwijl het sneller kan. Ik heb vaak geen idee of ik de juiste materialen gebruik. Maar ik vind het geweldig om mijn oog voor details op zo’n grote muur te zien uitvergroot.”

Naast dat oog voor detail zoekt ze in haar kunst juist ook afstand van zichzelf. Boekenkaften die ze herontwerpt verwijzen vaak naar thema’s waarin ze zich herkent. Maar in beeldende kunst zoekt ze onderwerpen die verder van haar afstaan. “Bij Mucha herken ik die neurotische kant: vasthouden aan anatomie. Maar in beeldende kunst kijk ik liever naar iets waarin ik mezelf níet herken. Dat werkt verfrissend en inspirerend.”

Buiten de comfortzone

Eigenschappen als lef, emotionele openheid en urgentie intrigeren haar. Ze zoekt ze op in haar kunst en in anderen. Henry Darger (1892 – 1973) is zo’n inspiratiebron. Hij werkte jarenlang geïsoleerd in zijn kamer in Chicago aan een oeuvre van tienduizend pagina’s vol tekeningen en verhalen over de strijd van de Vivian Girls.

Volgens het online magazine Raw Vision valt Dargers werk onder de categorie outsider art. Kunstenaars in dit genre werken vaak buiten de gevestigde kunstwereld en volgen volledig hun eigen pad. Rivercity Bangkok beschrijft Dargers werk als een verwerking van trauma’s uit zijn jeugd: “Wat zeker is, is dat Dargers magnum opus ging over het beschermen van de jeugd en onschuld tegen het onrecht en de wreedheid van de volwassen wereld.”

Voor Sosse ligt daar de kracht van Darger. Zijn compromisloze manier van werken houdt haar scherp en herinnert haar eraan om buiten haar eigen comfortzone te blijven.

Actief en veelzijdig

Of ze nu tekent, schildert of met textiel werkt: Sosse laat zich niet vangen in één stijl of medium. Ze blijft experimenteren, schuiven en doorvragen. Haar kunst balanceert tussen spel en ernst, detail en grootsheid, herkenning en vervreemding.

In drie woorden vat ze haar werk samen: veelzijdig, observerend en cartoonesk.