Tijdens corona waren er minder tentoonstellingen dan dat we gewend zijn. De musea moesten voor langere periode dicht waardoor er minder geëxposeerd kon worden. Maar dat was niet de enige reden dat er minder tentoonstellingen waren. Ook andere gevolgen van de pandemie hadden invloed op het samenstellen van een expositie.

Voordat corona begon, zagen we een lichte stijging in het aantal tentoonstellingen. Maar dit hoogtepunt duurde maar enkele jaren, omdat corona roet in het eten kwam gooien. In 2020, het jaar waarin corona kwam opzetten in Nederland, werden er 757 minder tentoonstellingen gehouden ten opzichte van het jaar daarvoor. In 2021 waren dit er nog minder.

Minder inkomen
Tijdens de coronaperiode waren de musea grotendeels gesloten en konden er geen bezoekers langskomen. Het aantal bezoekers is heel erg belangrijk voor het inkomen van musea. ‘Het inkomen wat je krijgt door de bezoekers is heel belangrijk’, zegt Annemarie Kingmans, secretaris van stichting kunstvereeniging Katwijk.

‘Het aantal bezoekers speelt een grote rol binnen je inkomsten. Zeker tegenwoordig, omdat we steeds minder krijgen van de overheid.’ Dat inkomen viel weg tijdens de pandemie. Een logische stap was bezuinigen op, onder andere, tentoonstellingen.

Lastig samenstellen
Ook zorgde de pandemie ervoor, dat het lastiger werd om een tentoonstelling samen te stellen. ‘Meestal wil je tijdens zo’n tentoonstelling wat lenen van andere musea, heb je hulp nodig van een stichting om een bepaald soort pronkstuk te krijgen of moet je iets laten komen vanuit het buitenland’, vertelt de secretaris. Dit proces werd ook moeilijker gemaakt door corona.

‘Wat je daardoor vaak zag, was dat musea tentoonstellingen gingen samenstellen van hun eigen collectie’. Hierdoor hadden ze geen last van dat proces en konden ze hun eigen verzameling weer een keertje in het zonnetje zetten.

Pech
‘Andere tentoonstellingen konden gewoon simpelweg niet doorgaan’. De tentoonstellingen worden ver van te voren gepland. Als je dan onverwachts dicht moet, kan het helaas niet doorgaan of wordt de expositie uitgesteld. ‘Gelukkig hebben we hiervoor wel hulp gekregen vanuit de gemeente, zodat we de pandemie wel konden overleven’.

Om dan toch met een lichtpuntje te eindigen, het NRC meldt dat er in het eerste kwartaal van 2023 een spectaculaire toename is van het aantal bezoekers ten opzichte van de voorgaande jaren. Met name jongeren en kinderen weten sneller de weg naar het museum te vinden. Dat betekent goed nieuws voor de toekomst van de cultuursector en de daarbij horende exposities.

Alle data dat ik heb gebruikt komt van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Ik heb gekozen voor de periode 2015 tot en met 2021 om zo ook de lichte stijging in het aantal tentoonstellingen te laten zien, voorafgaand aan de pandemie.