In de Nederlandse supermarkten zijn halalproducten inmiddels niet meer weg te denken. Er zijn zelfs schappen uitsluitend bestemd voor voedsel met een halalcertificaat. Maar hoe verhoudt het aantal en de prijs van deze producten zich tot reguliere alternatieven? Is de halalklant genoodzaakt meer te betalen voor een gevuld winkelmandje?

In 2006 ontstond de eerste halalleverancier voor de Nederlandse supermarkten. In ruim 45 Albert Heijn winkels kon men terecht voor het vlees van Wahid. Een slagerij die in 1983 begon als eerste Islamitische slager met ‘Nederlandse’ producten. Vanaf 2000 begon het bedrijf grootschalig te produceren en te leveren, en het vlees verscheen uiteindelijk in de supermarktschappen. Voor het eerst werd het vernederlandste-halalvlees herkenbaar gestald in een witte verpakking met het groene etiket. Het assortiment bestond toen uit negentien rund-, kip- en lamsvlees producten en acht vleeswaren.

Groeiend aanbod

Het aantal beschikbare halalproducten is flink gegroeid ten opzichte van het prille begin in 2006. Albert Heijn is marktleider met 92 halalproducten op de website. Dat zijn er 23 meer dan een jaar daarvoor. Volgens Laurens Sloot, Bijzonder hoogleraar Ondernemerschap in de detailhandel aan de Universiteit Groningen, zal deze groei niet zomaar stoppen. “Afgelopen 20 jaar is het aantal mensen met een migratieachtergrond flink gestegen in Nederland. Dus het is logisch dat het een ander koopgedrag met zich meebrengt.”

Supermarkten stemmen hun aanbod af op de vraag in de buurt. De meeste mensen hebben zo’n drie supermarkten in hun omgeving die ze goed kunnen bereiken. “Dat betekent dus dat de supermarkten een breed aanbod moeten neerleggen, om 80% tot 90% van de klanten überhaupt te trekken.”, verduidelijkt Sloot. “Supermarkten zijn niet normatief of idealistisch, maar gewoon marktgericht.”

Toch verwacht Sloot de meeste groei bij etnische supermarkten. “Binnen de migrantengroepen zitten potentieel goede ondernemers en die zijn het beste in de wensen en de gewoontes van een bepaalde groep vertalen naar het concept ‘supermarkt’.” Aan de andere kant is de Nederlander ook prijsbewust. “Dus het moment dat de etnische duurder is dan de reguliere, dan gaan mensen toch gewoon naar de normale supermarkt.”

Duurder mandje

Halalproducten zijn structureel duurder dan reguliere huismerkproducten. Sommige producten, zoals babyvoeding of kant-en-klaarmaaltijden, zijn bijna twee keer zo duur. Het lijkt erop dat de halalklant daadwerkelijk meer betaalt voor hetzelfde mandje.

Volgens Sloot zijn daar drie hoofdredenen voor. Ten eerste is de doelgroep nog relatief klein en ten tweede zijn halalproducten vaak vers en nemen ze veel ruimte in. “Koffie en pindakaas kan je stapelen, het verse voedsel vind je vaak terug in de lage counters.” Dat betekent hogere marges.

Ten derde speelt derving een grote rol: “Producten die uitdrogen, bederven of moeten worden afgeprijsd zijn verliesgevend. Supermarkten proberen dat verlies terug te verdienen via hogere prijzen.”

Bovendien zijn halalproducten zelden in de aanbieding of terug te vinden in de actiefolders. “Als de Albert Heijn halalproducten enorm in het zonnetje gaat zetten kan het in discussies worden gemengd.”, zegt Sloot. Supermarkten willen politiekneutraal zijn. “Juist omdat ze die 80 tot 90 procent van de omgeving willen aanspreken.”