Het is nu bijna een jaar en 3 maanden sinds dat Rusland Oekraïne binnen is gevallen en de jaarbeurs in Utrecht is omgebouwd naar een tijdelijk opvangcentrum voor de vluchtelingen van de oorlog. De stroom vluchtelingen is minder en de hal heeft al lang geen kampeerbedden meer, maar toch blijft de opvang niet makkelijk. Allison van Tergouw, coördinator facilitair medewerker voor de gemeente Utrecht houdt zich hier erg druk mee. De stroom van vluchtelingen is inmiddels gezakt, maar kan de jaarbeurs de stroom van een nieuw soort vluchtelingen wel opvangen?
Hoe staat het met de Jaarbeurs?
Toen de jaarbeurs open werd gezet voor opvang, werden er met spoed 300 bedden neergezet, borden in het Oekraïens en was de stroming van mensen redelijk consistent. Inmiddels zijn we een jaar verder. De hal is verbouwd en verbeterd, er zijn geen noodbedden maar heuse boxsprings, en is de stroom van mensen zelf anders. Veel mensen komen nu binnen met de vraag voor speciale zorg of een huisdier. Deze groepen zijn moeilijk te plaatsen, waardoor ze langer in de jaarbeurs blijven zitten. ‘Mensen die wat langer blijven zitten zijn dus of de probleemgevallen of mensen waar dus wat meer risico aan vastzitten die we niet in de reguliere opvang kunnen plaatsen en de mensen met grote gezinnen, en mensen met huisdieren.’ Verteld Allison van Tergouw. Zij heeft het start proces overzien van de jaarbeurs en houdt zich nu voornamelijk bezig met het opzetten van nieuwe huizing voor vluchtelingen samen met de gemeente. Maar ook dat is niet een permanente oplossing. ‘Je moet de Jaarbeurs echt zien als eerste opvang. Dat is ook niet een woon of verblijf plaats.’
Tijdelijke huizing in het kantoor
De afgelopen 12 maanden heeft Allison van Tergouw bezig geweest met het gemeente-initiatief om leegstaande kantoorpanden om te bouwen naar huizing voor Oekraïense vluchtelingen voor langer termijn. Op dit moment worden er een aantal panden opgericht zodat er meerdere vluchtelingen op locatie kunnen wonen. Samen met het Leger des Heils en het Rode Kruis worden de panden voorbereid en beheerd in preparatie voor de groepen vluchtelingen die nu nog in de jaarbeurs aankomen. Dit gaat helaas niet zonder oponthoud. Door meningsverschillen van verschillende partijen in de gemeente, miscommunicatie tussen de beheer organisaties van de panden en een missend plan van aanpak, zijn de onderpand locaties nog steeds niet klaar. ‘Bij sommige is het echt gewoon een soort puinhoop. Als ik dat zie dan snap begrijp ik wel dat die Oekraïners die er nu wonen niet zo goed snappen wat ze nou wel en niet mogen doen want de regels zijn gewoon niet duidelijk. Het moet strakker.’ Waar het vooral misloopt is, volgens Allison van Tergouw, de communicatie. Er zouden te veel organisaties verantwoordelijk zijn per gebouw. ‘Ja wat ik daarvan het mooiste zou vinden is dat ik eigenlijk hier, op het stadskantoor, gewoon 1 of 2 of 3 panden zeg maar onder mijn beheer krijg en dat ik zelf daar alles voor coördineer en in de gaten hou.’
Een flexibele bubbel
Naast het oplossen van de kantoorpand problemen en de langer blijvende vluchtelingen in de jaarbeurs heeft gemeente Utrecht ook een testproject opgezet in Overvecht. Hier wonen studenten, vluchtelingen en alleenstaande. De bedoeling hiervan zou een soort bewegende community waarin vluchtelingen een meer flexibele manier van leren integreren krijgen. Voor nu blijft dit een test, de jaarbeurs blijft het doorstuur centrum van Nederland zolang er per 6 maanden een verlenging blijft komen. Of dit genoeg is voor de mensen met meer gespecialiseerde zorg is nog de vraag, de mensen met huisdieren daarentegen hebben een vrijwilligersorganisatie die de dieren 1 of 2 maal in de week kan nalopen zodat, als er een opvang familie kan helpen, de hond ook goed bij het baasje kan blijven. ‘Mensen met huisdieren is nogal wat ja. Het blijft een groep mensen waar je niet zo snel rekening mee verwacht te houden.’ aldus Allison van Tergouw. Per eind juli komen er ook op verschillende locaties plekken vrij voor vluchtelingen, waaronder in de Ravellaan en Galgenwaard.
