Tekst door Tijmen Zwierstra
Personeelstekort is een groot probleem aan het worden. Het UWV bracht afgelopen week cijfers uit dat alle beroepsgroepen leiden aan personeelstekort. Er wordt zelfs gewaarschuwd voor een nadelig effect op de economische groei.
In Utrecht West is het personeelstekort geen nieuw fenomeen. Uitzendbureaus hebben het er maar moeilijk mee. ‘Het is al een tijdje aan de gang, een jaar of twee’, zegt Michel den Haas van uitzendbureau Pienk. ‘Zo ongeveer vijf jaar geleden kregen we bij vacatures twintig, vijftig of soms honderd aanmeldingen. Nu krijgen we voor dezelfde vacature één, twee, drie of soms helemaal geen aanmeldingen’. Ook Emmanuel van uitzendbureau Carrière merkt dat het personeelstekort geen nieuw probleem is, zo zegt hij in een telefonisch interview: ‘Dat gevoel heb ik al zo ongeveer twee jaar, het probleem is voor de coronaperiode begonnen, maar sinds het begin daarvan alleen maar verslechterd. De arbeidsmarkt is flink aan het veranderen, waardoor er een krapte is ontstaan. Daarvoor zijn twee redenen, zo zegt den Haas: ‘Ten eerste is dat denk ik omdat er veel mensen zijn begonnen als zzp’er, tussen de 1,2 en 1,8 miljoen mensen, wat zo’n ongeveer 1 op 10 mensen van de arbeidsmarkt af zijn. Ten tweede, Nederland is niet voor niks kampioen parttime werken. Gemiddelde voor de mannen ligt op zo’n 32 uur per week en voor de vrouwen zo’n 24 uur en daarmee missen wij heel veel uren. Bijvoorbeeld in de zorg en onderwijs, als iedereen daar twee uur per week meer zou werken, zou er geen krapte meer zijn’.
Dat volgens het UWV nu alle beroepsgroepen leiden aan enorme personeelstekorten wordt bevestigd door Emmanuel, zo zegt hij: ‘Nee, niet echt. Over het algemeen is er gewoon een personeelstekort’. Den Haas sluit zich hierbij aan, maar heeft er nog wel een kleine kanttekening bij: ‘Nee, we zitten bijvoorbeeld zelf niet in de IT-sector, want daar is de krapte wel het grootste, die moeten nu ook echt mensen uit het buitenland hebben om het te redden, zo zijn er laatst 4 mensen uit Turkije gehaald, Oekraïne, Spanje of andere landen. Maar daarnaast merken we het vooral in de hele breedte dat er een tekort is’.
Oplossingen om het personeelstekort op te lossen zijn lastig te vinden, toch heeft Emmanuel hier een duidelijke mening over, stellig zegt hij door de telefoon: ‘De overheid kan misschien kijken naar de uitkering/bijstand, omdat de uitkeringen net zo hoog, of iets lager zijn dan het minimumloon, om zo te zorgen dat mensen niet thuis kunnen blijven om niks te gaan doen. Ook asielzoekers, als die willen blijven moeten zij gaan werken, niet dat ze niks gaan doen hier’. Ook den Haas heeft zo zijn eigen bevindingen over wat er gedaan kan worden aan het personeelstekort, ‘Het allerbelangrijkste is dat meer werken, meer zou moeten lonen. Er zijn zat mensen die ook wel vaker willen werken, maar het netto niet veel meer oplevert, dus het niet gaan doen. Ze willen dus voorkomen als ze meer willen werken, dat ze niet al hun toeslagen kwijtraken’. Het wordt pas interessant als het meer werken ook veel meer oplevert, ook kan de hoog stijgende inflatie een belangrijke rol gaan spelen in het vaker willen werken voor mensen. ‘Dan zullen er meer mensen gaan werken, als ze fors wat meer overhouden. Stijgende prijzen en inflatie werken daar ook aan mee, want straks moet er wel meer worden gewerkt om alles te kunnen blijven betalen’, zo zegt den Haas over de telefoon.
Uitzendbureaus doen zelf ook het nodige om aan personeel te komen. Het aangeboden werk wordt aantrekkelijk gemaakt voor de sollicitanten op allerlei manieren, maar of acties en campagnes werken, wordt stevig in twijfel getrokken door Emmanuel: ‘Nee, denkt niet dat die campagnes geholpen hebben, niet als ze dat horen dat ze denken om te gaan solliciteren’. Vanuit Pienk wordt er vooral goed contact gehouden met de klanten. ‘Wij proberen wel onze klanten te helpen en adviseren dat ze flexibel zijn en goed nadenken wat ze doen. Bijvoorbeeld een klant vindt dat iedereen gewoon fulltime moet werken, als je daar nu aan vast houdt krijg je niemand meer in deze markt. Zo simpel is het. Als werkgever moet je kijken naar de individuele behoefte van (potentiële) werknemers’.
Er zijn ook oplossingen die niet gelijk voor de hand liggen voor uitzendbureaus. Zo lost Carrière het tekort aan personeel op met het halen van buitenlandse arbeidskrachten. ‘Ja zeker, we hebben ook een kantoor in het buitenland en er worden ook wel is mensen hier heen gestuurd, er is zelfs een afdeling voor’. Voor Pienk is dit echter geen oplossing voor de functies die zij aanbieden, zo zegt den Haas op de vraag of buitenlandse arbeidskrachten wat voor hen zijn het volgende: ‘Nee, bij de kantoorfuncties die wij hebben is een vereiste dat je goed Nederlands kunt spreken, dus we kunnen niet zomaar iemand uit Spanje halen, tenzij diegene de Nederlandse taal goed beheerst. Bij ons is dit nog niet zo aan de orde, bij IT-functies is dat wel het geval. Daar moet je de computertaal spreken en is Nederlands van minder belang. Bij onze functies wordt er met leveranciers en andere partijen in het Nederlands gecommuniceerd. Nog niet interessant voor ons’.
Reportage bij een boekwinkel in Leidsche Rijn over het schrijnende tekort aan werknemers door Thijs Kroon
Controle gedaan door Pepijn Postma
Reportage en upload door Thijs Kroon
