UTRECHT WEST – Kunstmatige intelligentie (AI) heeft zijn weg gevonden naar het onderwijs en biedt nieuwe mogelijkheden voor zowel studenten als docenten. Terwijl sommigen zich zorgen maken over de mogelijke negatieve gevolgen van AI op het leerproces, zien anderen het als een waardevol hulpmiddel dat de creativiteit en het begrip kan stimuleren. Met de opkomst van generatieve AI worden nieuwe perspectieven geopend voor zowel het genereren van ideeën als het stroomlijnen van het lesgeven. Ondanks de potentiële voordelen, blijven er echter vragen bestaan over de grenzen en impact van AI in het onderwijs.
Ernst-Jan Hamel, leraar op hogeschool Utrecht, merkt op dat AI een waardevol hulpmiddel kan zijn bij het genereren van creatieve oplossingen en ideeën. Door AI in te zetten, kunnen studenten verschillende suggesties en antwoorden verkennen, wat hun creativiteit en denkvermogen kan vergroten. Daarnaast kan AI een handige structuur bieden die leerlingen in staat stelt om complexere uitdagingen aan te gaan en hen te begeleiden bij het ontwikkelen van vaardigheden.
Hoewel volgens Hamel AI in het onderwijs nieuwe mogelijkheden biedt, zijn er nog steeds beperkingen. ‘Bij kennis gerelateerde toetsen is het bijvoorbeeld niet mogelijk om simpelweg te googelen, en er bestaan al technologische beperkingen om internettoegang tijdens examens te voorkomen. Bovendien bestaat er al software waarmee computers vergrendeld kunnen worden tijdens toetsen, zodat er geen toegang is tot internet. Hierdoor wordt het gebruik van AI tijdens schriftelijke toetsen al uitgesloten.’
Kritische stem
Naast Hamel is er echter ook een andere stem in het debat over het gebruik van AI in het onderwijs. Jurrien Meijer, conrector op Leidsche Rijn College, is kritisch over het gebruik van AI in het klaslokaal. Hij gelooft dat het overmatig gebruik van AI de creativiteit en kritisch denken van studenten kan belemmeren.
“AI kan handig zijn als ondersteunend hulpmiddel, maar het moet niet de plaats innemen van menselijke interactie en het ontwikkelen van eigen denkvermogen”, zegt Meijer. “Het is belangrijk dat studenten leren zelfstandig na te denken, problemen op te lossen en hun eigen ideeën te genereren. Als we AI te veel gebruiken, kunnen studenten afhankelijk worden van de technologie en het vermogen verliezen om zelfstandig te leren en te groeien.”
Meijer benadrukt dat het onderwijs ook moet gaan over het ontwikkelen van sociale vaardigheden, empathie en kritisch denken. Hij maakt zich zorgen dat het gebruik van AI in het onderwijs deze aspecten kan ondermijnen. “Het is belangrijk dat we een evenwicht vinden tussen het gebruik van technologie en het behouden van de menselijke interactie en creativiteit die essentieel zijn voor de ontwikkeling van studenten.”
Verschillende perspectieven
Hoewel er verschillende perspectieven zijn over het gebruik van AI in het onderwijs, is het duidelijk dat er een voortdurende discussie en evaluatie nodig is. Het is essentieel dat docenten, beleidsmakers en onderwijsinstellingen blijven nadenken over de impact van AI op het leerproces en de mogelijke gevolgen ervan. Het waarborgen van de integriteit, gelijkheid en ethische richtlijnen in het onderwijs is van groot belang.
Het traceren van het gebruik van AI is een belangrijk punt van discussie. Hoewel AI kan helpen bij het genereren van nieuwe ideeën, blijft de vraag of leerlingen dezelfde ideeën zouden kunnen bedenken zonder het gebruik van deze technologie. Verder onderzoek is nodig om de impact van AI op het leerproces beter te begrijpen en om ervoor te zorgen dat het gebruik ervan geen nadelige gevolgen heeft voor de originaliteit en eigen denkvermogen van studenten.
Met de voortdurende evolutie van AI zullen er ongetwijfeld nieuwe uitdagingen en mogelijkheden ontstaan. Het is aan ons om kritisch te blijven evalueren en te leren hoe we deze technologie op een verantwoorde en effectieve manier kunnen inzetten in het onderwijs. Alleen door het vinden van de juiste balans en het waarborgen van ethische richtlijnen kunnen we ervoor zorgen dat AI een positieve bijdrage levert aan het leerproces en de ontwikkeling van studenten.
Tekst: Pierette Brand
