Wie tegenwoordig wilt weten wat de publieke opinie in Nederland is, zal al snel op sociale media op zoek gaan naar antwoorden. Via opmerkingen en likes geven mensen de hele dag hun mening over alles wat er op het internet te vinden is. Toch zijn likes niet altijd een representatieve weergave van de werkelijkheid. Dat zien we als we de likes die partijen halen tot elkaar, en tot hun zetels, verhouden.
Zo haalde de VVD in 2021 maar liefst 22.67% van alle zetels in de Kamer, terwijl ze daarvoor slechts 6.3% van de likes op Instagram behaalde, en 4.7% van de likes op Facebook. De PVV, aan de andere kant, heeft juist meer aandacht op sociale media, met op Instagram 24.8% van alle likes, terwijl de partij in de Kamer net 11.33% van de zetels heeft.
Partijen bij wie de likes en zetels wel overeen lijken te komen zijn de Christenunie en de SGP. Bij de Christen Unie blijven de percentages rond de 3% hangen. Bij de SGP zitten de percentages tussen de 0.8 en 2 procent. Volgens Bibi van ProDemos zou dat kunnen komen door de hechte achterban die Christelijke partijen hebben. ” Ze hebben een stabiele basis hebben, dus die is misschien ook trouw op social media,” legt ze uit.
Ook zitten er bij enkele partijen duidelijke verschillen tussen de likes op Instagram en de likes op Facebook. De partij BIJ 1, haalt bijvoorbeeld 1.4% van de likes op Facebook, maar is op Instagram populairder, waar het 16.5% van de likes heeft. ” Ik denk dat hun gemiddelde stemmer een stuk jonger is,” zegt Bibi over de cijfers, “en die generatie zit niet veel op Facebook.”
Forum voor Democratie heeft daarentegen weer een uitschieter in het percentage likes op Facebook. Hier heeft de partij 23.2% van de likes, terwijl het in de Kamer op 5.33% van de zetels zit. “Wat FvD betreft is dat misschien toch het stereotype van de mensen die nog op Facebook zitten,” denkt Bibi, “en dat daar toch meer extreemrechtse dingen gedeeld worden dan op Instagram.”
De likes die partijen op hun sociale media halen zegt dus misschien niet zo veel over hoe goed een partij het doet tijdens de verkiezingen, maar meer over wie de achterban van een partij is en hoe betrokken de achterban bij de partij is.
Verantwoording
Voor deze datavisualisatie is er gekeken naar de behaalde zetels in de verkiezingen, door de partijen die in dat jaar zetels hebben gehaald, en de likes die deze partijen in de 3 post voor de verkiezingsuitslag kregen op hun sociale media. Bij de sociale media is er gekozen voor de platforms Instagram en Facebook, omdat dit momenteel de twee meest gebruikte platforms in Nederland zijn.
Voor zowel Instagram als Facebook zijn de totaal aantal ontvangen likes bij elkaar opgeteld en is er voor elke partij berekend welk percentage van het totale aantal likes zij hadden ontvangen. Omdat er bij elke partij en op elk platform de resultaten van 3 post is meegenomen, is er gerekend met het optellen van de gemiddeldes (zie spreadsheet). De percentages zijn ook berekend op basis van de gemiddeldes(zie spreadsheet). Dit is slechts gedaan omwille van rekengemak en heeft geen verdere invloed op de resultaten.
Door niet de cijfers op zich, maar de behaalde percentages met elkaar te vergelijken, is duidelijk te zien bij welke partijen de verhouding likes en zetels dicht bij elkaar liggen, en bij welke partijen dit niet het geval is. De partij 50PLUS is niet meegenomen in de visualisatie. Dit is gedaan omdat de partij in 2021 geen Facebook post had rondom de verkiezingen en slechts 2 post op Instagram had in deze periode. De partij wel meenemen in de resultaten zou de percentages veranderen en een scheef beeld geven van de behaalde likes van de partij.
