Sinds de jaren 90 is het aantal nummers die in The Billboard Year-End charts waar gescheld in voorkomt, explosief gestegen. Voor een lange tijd waren expliciete teksten vooral aanwezig in nummers van rappers, maar halverwege de jaren 00’ werd gescheld in meer mainstream popmuziek ook heel normaal. Sindsdien stijgt het aantal expliciete nummers in de Amerikaanse hitlijst alleen maar meer.
Dat rocksterren en rappers wel is schelden op nummers, zal voor vrijwel niemand meer als een verrassing komen. Maar door de jaren heen is het ook heel gebruikelijk geworden dat ook bravere popartiesten als Taylor Swift, Ariana Grande en Ed Sheeran wel is een vies woordje in de studio laten vallen. In de onderstaande grafiek is het toenemende gescheld van het aantal popnummers per jaar afgebeeld, op basis van de songteksten van alle nummers die in de Year-End hitlijsten van het Amerikaanse muziekblad Billboard terecht kwamen. Bij het onderzoek zijn de woorden Fuck, Shit, Piss, Tits, Cunt, Motherfucker en Cocksucker aangehaald als meetstaven, waarbij er is onderzocht in hoeveel nummers per jaar een van deze scheldwoorden voorkwamen. Deze zeven woorden zijn afkomstig uit de monoloog “Seven Words You Can Never Say On Television”, van de Amerikaanse komiek George Carlin. Naar aanleiding van deze monoloog voerde het hooggerechtshof een beslissing in waardoor de Amerikaanse overheid makkelijker TV en radiostations kon reguleren.
Voor een hele lange tijd was er in de hitlijsten dan ook geen plek voor gescheld, maar wanneer de jaren 90’ aanbreken, is het hek al snel van de dam. Hoewel NWA al een paar jaar eerder met hun debuutalbum Straight Outta Compton het tijdperk van gangsta rap inluidde, bewijst Dr. Dre met zijn album The Chronic dat het grote publiek nu zeker zit te wachten op zijn expliciete teksten. Rappers met expliciete teksten krijgen vanaf dat punt een vast aandeel in de hitlijsten, maar halverwege de jaren 00’ voelen artiesten als Avril Lavigne en James Blunt zich ook vrij genoeg om een f-bommetje te vallen op hun platen.
Hoe kwam deze verandering tot stand? Volgens muziekjournalist Jasper van Vugt zijn er door de jaren heen meerdere veranderingen die dit hebben beïnvloed; “Ontkerkelijking, het ontstaan van jeugdculturen, een andere visie op opvoeding, individualisering en hiërarchie in de maatschappij. Al deze dingen hebben ervoor gezorgd dat de strikte gedragsregels versoepelden, waardoor er lossere normen en waarden ontstonden bij veel mensen, met minder corrigerend gedrag naar elkaar. Dat zie je bijvoorbeeld terug in het vloeken in taalgebruik, ook in popmuziek.”
Of het muzikale gescheld de komende jaren nog meer gaat toenemen, valt volgens van der Vugt lastig te zeggen. “Uiteindelijk hangt het er vanaf wat wij als maatschappij oké vinden. Als we accepteren dat er nog meer gescheld is, dan wel. Muziek is kunst en daarom een reflectie van de tijdsgeest en maatschappelijke ontwikkelingen, ook ‘bravere’ artiesten schelden natuurlijk wel eens.
Voor dit onderzoek is er gekozen om de Billboard Year-End hitlijsten te gebruiken als een maatstaaf, deze hitlijsten zijn gerangschikt op cijfers van verkoop, radio en online streaming. Hierdoor is er niet meegenomen welke keuze radiostations maken in het afspelen van bepaalde nummers, zoals bijvoorbeeld het gebruiken van de “clean” versies die artiesten beschikbaar stellen als alternatief voor de expliciete versies. De oorspronkelijke dataset is afkomstig van de GitHub gebruiker zhao1701, waarbij de enkele missende songteksten handmatig zijn toegevoegd via genius.com, AZlyrics.com en lyrics.com. De bewerkte datasets zijn hier te downloaden.
