Hoe kwamen jullie op het idee om een AI-moordspel te ontwikkelen?

Florien de Bruijn:
‘Toen we begonnen aan deze sessie, toen wisten we nog niet wat we wilden gaan doen. Het idee was: we willen studenten meer AI-tools aanleren zodat ze dat kunnen inzetten in de praktijk, want je ontkomt er gewoon niet meer aan. De opleiding wilde er iets mee, maar wat precies lag nog helemaal open. Uiteindelijk zijn we gaan brainstormen en toen kwamen we op dit AI-moordspel.’

Zoë van Baarle:
‘We zien dat docenten vaak wel meer willen doen met AI, maar niet weten hoe. Meestal zeggen ze “we gaan je nieuwe AI-tools leren” en dan blijft het vaak bij ChatGPT.  Dus we waren een beetje bang dat het weer zo zou worden. We dachten: we moeten het echt leuk maken, zodat studenten denken: hier wil ik heen. Dan blijft het ook beter hangen.’

Anne-Fleur Berkel:
‘Florien kwam met het idee om de misdaadkant op te gaan. Dat missen we op school. Er zijn best veel studenten die zich willen verdiepen in misdaad en true crime, maar behalve het honoursprogramma is daar weinig ruimte voor. Dit was een mooie kans om dat erin te verwerken.’

Hoe werkt het AI-moordspel?

Het spel bestaat uit vier workshops die onderdeel zijn van de projectspecialisatie. In elke workshop leren studenten een andere toepassing gebruiken om dichter bij de oplossing van een fictieve moord op de fictieve school Academie Domstad te komen.

Zoë van Baarle:
‘In les 1 begin je bij de basis. Je leert hoe je met AI webscraping toepast om informatie van een website te halen. In de tweede workshop ga je aan de slag met data-analyse om verdachten uit te sluiten. Daarna bekijk je alibi’s aan de hand van AI-gegenereerde beelden. En in les 4 verwerk je je conclusie in een storyboard — dat maak je ook weer met AI.’

Florien de Bruijn:
‘In elke les krijgen studenten steeds wat meer informatie en tips. Het is echt opgebouwd als een whodunit (detectiveverhaal), en elke AI-tool helpt je om dichter bij de dader te komen.’

Anne-Fleur Berkel:
‘Wat je leert is niet alleen leuk voor het spel, maar ook nuttig voor onderzoeksjournalistiek. Je leert scrapen, data verzamelen, visueel presenteren; vaardigheden die je ook buiten dit spel kunt toepassen.’

Hoe verliep de samenwerking met docenten?

Zoë van Baarle:
‘Ze wilden heel graag luisteren naar wat wij te zeggen hadden. Daardoor mochten we zelf echt veel doen. Het voelde niet als “jullie zijn studenten, wij zijn de experts”, maar meer als een team.’

Anne-Fleur Berkel:
‘We konden ook echt lachen met elkaar. Dan had iemand weer iets gegenereerd, zoals George — een personage in het spel — en dan zaten we met z’n allen te kijken en dachten we: wat is dit nou weer?! Het was zó realistisch, en tegelijkertijd ook niet. Dat maakte het juist leuk.’

Hoe kijken jullie nu naar AI n de journalistiek?

Zoë van Baarle:
‘AI groeit enorm. Als je daar als journalist niets mee doet, mis je echt kansen. En het kan in je voordeel werken, bijvoorbeeld bij het zoeken naar een stage of baan. Je hebt dan gewoon net dat streepje voor.’

Anne-Fleur Berkel:
‘Ik zou nu sneller scraping inzetten als ik een onderzoek doe. Eerst wist ik niet hoe dat werkte, nu wel. Het maakt je werk als journalist echt efficiënter.’

Florien de Bruijn:
‘Er wordt ook veel aandacht besteed aan wanneer je AI juist níet moet gebruiken. Bijvoorbeeld bij beeld, daar is AI nog lang niet altijd betrouwbaar. Dat kritisch blijven wordt echt meegegeven. Het is niet: AI is fantastisch. Het is: leer hoe je het verantwoord inzet.’

Wat zijn jullie tips voor het toepassen van AI in het onderwijs?

Anne-Fleur Berkel:
‘Zorg dat AI in het onderwijs niet wordt gezien als iets engs of slechts. Juich het juist toe, maar leer studenten ook hoe ze het op een goede manier gebruiken. Daar liggen echt kansen.’

Florien de Bruijn:
‘Laat ook zien waar het mis kan gaan. Tijdens het spel werd dat goed gedaan: let op met AI-beelden, check je bronnen, vertrouw niet blind op gegenereerde info. Dat moet er echt in blijven.’

Wat vonden de docenten van jullie bijdrage?

Docent Nele Goutier:

‘Florien, Anne-Fleur en Zoë blinken wat mij betreft uit, omdat ze volwaardige teamleden waren bij zowel het bedenken als het ontwikkelen van het spel. Ook zijn ze superhandig geworden met generatieve AI-tools, waarmee ze een grote hoeveelheid bewijsmaterialen (én misleidende tips) hebben gemaakt. Van nep-WhatsAppconversaties tot KvK-inschrijvingen en bonnetjes. Het was voor ons allemaal een leerzame ervaring: studenten leerden van ons, maar wij ook van hen.’

Nele Goutier geeft aan dat dit spel ontwikkeld wordt als onderdeel van de Comeniusbeurs, die zij heeft ontvangen en waarmee ze AI-onderwijs ontwikkelt voor de SvJ.

‘Met het Comeniusprogramma wil het ministerie van OCW bijdragen aan de vernieuwing en verbetering van het hoger onderwijs in Nederland. Met beurzen steunt het programma onderwijsinnovaties die direct ten goede komen aan studenten, en geeft onderwijsprofessionals de mogelijkheid om zich verder te ontwikkelen in hun carrière.’ – Hogeschool Utrecht 

Zie deze link voor de trailer van het AI-moordspel.