Docent Michiel Smis, coördinator van de Kunst, Cultuur & Lifestyle (KCL), valt dat ook op. ‘Als ik naar onze studentenpopulatie kijk, is die nog steeds opvallend wit,’ zegt hij. ‘Loop ik door het gebouw, dan zie je enorme diversiteit bij andere opleidingen. Maar bij ons niet. Dat verbaast me.’

De journalistiek loopt achter

Michiel Smis volgt het onderwerp al jaren. ‘Ik ben zeer voor meer diversiteit. We leven in een heel diverse maatschappij, maar de journalistiek? Die loopt best wel achter.’ Ook in de beroepspraktijk merkt hij dat. ‘Ik heb afstudeerders begeleid bij Omroep ZWART, een omroep die juist staat voor inclusiviteit. Juist díe initiatieven zijn nodig omdat traditionele omroepen nauwelijks vooruitgang boeken. Uiteindelijk besloot een groep mensen hun eigen omroep te starten, omdat het anders niet lukt.’

Uiteenlopende oorzaken

Er zijn volgens Smis verschillende redenen waarom de diversiteit beperkt blijft. ‘Sommige groepen hebben minder contact met de journalistiek, er komt geen krant thuis, ze kijken geen (Nederlandse) televisie en kennen niemand in het vak. Het zit gewoon niet in hun vizier. Hoe zou je er dan bij komen om dit te gaan doen?’

Daarnaast spelen status en veiligheid een rol. ‘In sommige niet-westerse gezinnen kiezen kinderen eerder voor studies met duidelijk carrièreperspectief, zoals rechten of medicijnen. Journalistiek is daar vaak minder vanzelfsprekend, en in veel landen is het bovendien een gevaarlijk beroep.’

De eigen bubbel

Ook studenten bewegen zich vaak alleen binnen hun eigen vertrouwde kring. Smis geeft eerstejaars lessen humanisties, een vak waarin je juist leert om buiten je comfortzone te gaan. Maar of dat nou echt altijd lukt?

‘Als we zeggen: “Interview iemand die zo anders mogelijk is dan jij”, vinden velen dat moeilijk. Ze hebben weinig contact met andere bubbels. Hoe vind je dan iemand die zo anders is dan jij?’

Smis benadrukt dat nieuwsgierigheid daarin echt cruciaal is. ‘Kijk verder dan je neus lang is. Dat is juist zo leuk aan de journalistiek, dat je overal je neus in kan steken. Het mag gewoon!’ zegt hij met een lach. Toch blijkt het niet altijd gemakkelijk. ‘Sommige studenten vinden dat leuk, anderen spannend of moeilijk. Er zijn ook studenten waarvan ik denk: jeetje, je studeert journalistiek, waarom zou je die stap niet gewoon zetten?’

Maar er zijn ook studenten die wél uit hun bubbel stappen. Zij gebruiken hun achtergrond om verhalen te maken die verder gaan dan de veilige onderwerpen. Eén van hen is Chayenne Biesheuvel.

Tussen twee werelden

De vierdejaars studente groeide op in een overwegend wit dorp. Nu studeert ze journalistiek in een grotendeels witte stad, aan een nog wittere opleiding. ‘Dat contrast voel je wel,’ zegt ze. ‘Je ziet om je heen hoe divers de wereld is, maar in de klas merk je daar weinig van.’

Voor haar minor maakt ze een documentaire genaamd Párti di mim (deel van mij) over haar Kaapverdische achtergrond. Daarmee onderzoekt ze niet alleen haar roots, maar ook haar plek tussen twee werelden. Haar moeder, die uit Kaapverdië kwam, overleed toen Chayenne zes jaar oud was. ‘Ik wist niet veel over haar cultuur. Door daar heen te gaan leer ik die kant kennen, maar het is ook een manier om dichter bij haar te komen,’ vertelt ze.

Hoewel het onderwerp persoonlijk en soms zwaar is, kiest ze er bewust voor om het te doen. ‘Het is confronterend om zo open te zijn, maar ik merk hoeveel ik zelf had aan verhalen over verlies of afkomst. Als mijn docu iemand anders ook kan raken of helpen, dan is het het waard.’

Langzaam, maar hoopvol

Chayenne’s verhaal laat zien hoe persoonlijke perspectieven juist kunnen bijdragen aan meer diversiteit in de journalistiek. Door haar eigen achtergrond te onderzoeken, brengt ze verhalen in beeld die anders vaak onder de radar blijven.

Smis hoopt dat meer studenten dat voorbeeld volgen. ‘Ik zou het toejuichen als er meer diversiteit komt onder zowel studenten als docenten en ook wat betreft de onderwerpen van producties die studenten maken. We leven in een hele diverse samenleving, dat zien we ook graag terug op de SvJ. Het gaat langzaam, maar verandering is mogelijk.’

‘Vroeger was de opleiding een echte mannenwereld, nu is de meerderheid vrouw. Het heeft jaren geduurd, maar het is gebeurd. Dus stapje voor stapje komen we er, ook op dit vlak.’