Documentaire ‘Ben Je Ongesteld Of Zo?’ van SvJ-studenten Mette en Nikita wordt uitgezonden op NPO2 Extra
In de documentaire van vierdejaars SvJ-studenten Mette Woolthuis (20) en Nikita de Jong (20) duiken ze de wereld in van PreMenstrual Dysphoric Disorder (PMDD). Vaak een onbegrepen en onderbelichte aandoening die levens drastisch beïnvloedt. Met deze film willen de jonge documentairemakers het stigma doorbreken en het dagelijks leven van mensen met PMDD invoelbaar maken. De docu zal te zien zijn op NPO2 Extra en daarna terug te kijken op NPO Start en 2Doc.nl.
Foto van documentairemakers Mette Woolthuis en Nikita de Jong Foto: Mette Woolthuis
Belangrijk onderwerp en motivatie
Voor Mette en Nikita begon de reis naar deze documentaire met een zoektocht naar antwoorden. Tijdens een eigen ervaring met onverklaarbare stemmingswisselingen en mentale worstelingen, ontdekte Mette zelf PMDD. Een aandoening die naar schatting 1 op de 20 vrouwen treft. PMDD zorgt ervoor dat vrouwen twee weken voor hun menstruatieperiode kampen met een ernstige depressieve stemming. Ook hebben ze het gevoel een ander persoon te worden. ‘Ik zat zelf een tijdje niet lekker in mijn vel en het leek erger te worden rond mijn menstruatie’, vertelt Mette, die na grondig zelfonderzoek bij de huisarts uitkwam. ‘Toen de diagnose viel, realiseerde ik me hoe weinig er bekend is over PMDD en hoe moeilijk het is om adequate hulp te krijgen’, zegt Mette. Ze werd zonder uitleg naar een psycholoog gestuurd, die haar later vertelde dat PMDD niet de oorzaak was van haar klachten, maar PMS een minder ernstige vorm van PMDD. Maar de herinnering aan de onzekerheid, het gebrek aan steun en de verhalen die ze las op internet bleven hangen. Dit werd de motivatie om anderen te helpen begrijpen wat het betekent om met deze aandoening te leven.
De documentaire volgt twee vrouwen, elk met een eigen verhaal rond PMDD. Eén van hen leeft al vijftien jaar met de stoornis en koos bewust voor een leven zonder kinderen. Dit komt uit angst dat haar kinderen zouden lijden onder haar wisselende stemmingen. ‘Ze vertelde ons dat haar eigen moeder waarschijnlijk ook PMDD had’, vertelt Nikita. ‘Dat ze haar kinderen dat niet aan wilde doen, zegt al zoveel.’
Karin, een ander hoofdpersonage, ontwikkelde PMDD pas na haar tweede zwangerschap. De impact op haar leven en de opvoeding van haar kinderen was groot. Zij vertelt openhartig over haar woede-uitbarstingen en de emotionele afstand die PMDD creëerde tussen haar en haar familie. ‘We hadden haar al zo goed leren kennen als een warme, positieve vrouw’, herinnert Mette zich. ‘Maar tijdens het filmen in de luteale fase werd ze een heel ander persoon – emotieloos, depressief en ongelukkig. ‘Ze leek door je heen te kijken’, aldus Mette. Het was pijnlijk en tegelijkertijd zorgelijk om te zien hoe deze stoornis een vrouw zo kan veranderen.’
BTS Interview documentaire
De intense verhalen en de emoties van hun personages legden een enorme druk op Mette en Nikita tijdens het maakproces. ‘We krijgen nu al veel berichten van vrouwen die zich gehoord voelen door onze documentaire’, vertelt Nikita. Het groeiende aantal volgers op sociale media heeft hun besef van de verantwoordelijkheid versterkt. ‘Het was voor ons echt belangrijk om hun ervaringen zo goed mogelijk vast te leggen en ervoor te zorgen dat de ernst van PMDD wordt begrepen’, zegt Mette.
Wat is PMDD?
Vrouwen die aan PMDD lijden, ervaren niet alleen fysieke klachten, maar ook zware emotionele en mentale uitdagingen. Hun hersenen blijken overgevoelig te reageren op hormonale schommelingen die optreden voorafgaand aan de menstruatie, waardoor ze niet meer zichzelf zijn in deze periode. Bij veel vrouwen gaat PMDD gepaard met angst, irritatie en depressieve gevoelens, die vaak pas verdwijnen bij het begin van de menstruatie.
Dat de documentaire op een landelijk platform wordt uitgezonden, vervult de makers met trots. ‘Het voelt bijzonder dat wij via Makers van Morgen PMDD eindelijk een podium kunnen geven’, zegt Mette. De reacties van kijkers, en vooral van vrouwen die zich in de verhalen herkennen, zijn voor hen het ultieme bewijs van het belang van hun werk. ‘Als het ons lukt om meer begrip en erkenning te creëren voor PMDD, dan hebben we ons doel bereikt’, voegt Nikita toe. De docu zal te zien zijn op NPO2 Extra en daarna terug te kijken op NPO Start en 2Doc.nl