Joey moest als kind al niets van meisjesdingen afweten:

‘Zodra mijn moeder mij een panty liet aantrekken,
was het oorlog’

Joey Manubulu is zolang hij zich kan herinneren een man, toch duurde het hem 29 jaar voordat hij in transitie ging naar het mannelijk lichaam. Door een moeilijke jeugd, was hij eerder aan het overleven dan aan het leven. Een lange tijd heeft hij daarom zijn worstelingen over zijn genderidentiteit geprobeerd te onderdrukken, tot hij uiteindelijk voor zichzelf koos.  ‘Ik ben nu hier door 100 procent voor mezelf te gaan.’

Let op: dit interview bevat details die als schokkend kunnen worden ervaren.

‘Het liefste ben ik geheel labelvrij, ik vind het woord ‘’transgender’’ echt verschrikkelijk. Ik ben gewoon Joey. Toen ik klein was, trok ik al de strikjes van mijn sokken en ondergoed af. Dat vond ik echt helemaal niets. Er was in die tijd nog niet zoveel bekend over genderdysforie en de LGBTQ community. Het besef dat ik anders ben, kwam pas op de basisschool. Tijdens de zwemles wilde ik veel liever een korte broek aan. Ik begreep niet waarom dat niet mocht. Ik werd door mijn lange zwarte haren ook altijd Pocahontas genoemd. Ik kon er gewoon opzitten, zo lang was het. Maar het beeld dat ik in de spiegel zag, klopte niet met hoe ik mij van binnen voelde. In mijn hoofd was ik al een jongen. Soms stond ik gewoon voor de spiegel te janken en nu begrijp ik dat, maar destijds begreep ik daar dus helemaal niets van. Die gevoelens maakte mij ook best wel angstig.

‘Op mijn zeventiende ben ik eerst uit de kast gekomen als lesbienne. Ik trok vaker jongenskleding aan en mijn haar werd alsmaar korter en korter. Pas tien jaar later, ik was toen 29, viel het kwartje. Ik voelde mij steeds ongelukkiger worden in het lichaam van een vrouw. Tijdens groepsgesprekken van Humanitas TransSupport herkende ik mij in alle verhalen. Ik was niet de enige die met deze gevoelens rondliep en kon er nu dus ook hulp voor gaan zoeken. Het is net als je een badeendje hebt. Als je het even onder water houdt, dan schiet dat eendje natuurlijk uit het water. Maar hoe dieper je het verder onder water drukt, hoe hoger dat eendje er uitschiet. Dat was bij mij ook zo.

‘Ze zijn altijd mijn rots en houvast geweest en ik was bang om ze door mijn coming-out kwijt te raken’

‘Uiteindelijk heeft het nog zo’n drie jaar geduurd voordat ik aan mijn medische transitie begon. Ik had namelijk de blessing van mijn opa en oma nodig. Ze betekenen heel veel voor mij, omdat ik grotendeels bij ze ben opgegroeid. Ze zijn altijd mijn rots en houvast geweest en ik was bang om ze door mijn coming-out kwijt te raken. Op een vakantie op Ambon (de hoofdstad van de Molukken), heb ik een traditioneel Moluks jasje laten maken. Ik weet nog dat de man van het naaiatelier vragend van mij naar mijn oma keek omdat het om een mannenjasje ging. Toen ik het eenmaal aantrok, kon mijn oma alleen maar glimlachen. Mijn opa zei gelijk ‘’ja, dit is de echte jij’’. Ik had dus eigenlijk al mijn antwoord gekregen. We spraken er niet over, maar ze zagen het wel aan me.

‘Nadat ik de knoop voor mezelf had doorgehakt, stuurde de huisarts mijn aanvraag op, maar die is nooit goed aangekomen bij het VUmc in Amsterdam. Er zijn al lange wachttijden, maar nu zou ik dus nóg langer moeten wachten. Dat was een extra tegenslag. Een andere drempel om mijn transitie daadwerkelijk door te zetten, was de verandering die op zou treden in mijn stem. Sinds ik klein ben, heb ik altijd al gezongen en in die tijd kreeg ik steeds meer aanvragen om op het podium te staan. Maar door de hormonen, zou ook mijn stem veranderen en dat zou het einde van mijn muziekcarrière betekenen. Het maakte mij moedelozer en het zorgde voor depressieve en suïcidale gedachtes. Als het zo moeizaam zou verlopen, dan hoefde het voor mij allemaal niet meer.

‘Mijn vrienden hebben mij door deze moeilijke periode heen gesleurd. De top surgery (borstoperatie) en hormonen zorgden ervoor dat ik steeds gelukkiger werd met mezelf. De intimidatie op straat is ook afgenomen. Vooral toen ik nog als vrouw leefde en met mijn vriendin over straat liep, kreeg ik vaak opmerkingen naar mijn hoofd geslingerd als ‘’vieze lesbi, schaam je’’. Dat voelde heel onveilig. Als ik nu door Rotterdam Zuid loop of een avondwinkel binnenstap, dan is het ‘’hé broer, alles goed’’. Terwijl ze mij vijf jaar geleden zouden uitkotsen. Dat is een heel apart contrast. Toch zijn er dingen die wel beter kunnen. Zo heb ik nu een snor op mijn gezicht en zie ik eruit als een man, maar mijn paspoort zegt nog steeds dat ik een vrouw ben. Laatst belde ik met de Belastingdienst om een openstaande rekening te betalen. Ik werd telkens aangesproken met mevrouw, omdat dat nog steeds in het systeem staat. Die bureaucratie is heel frustrerend.

‘Voordat het mooier wordt, zal het eerst af en toe even lelijk zijn’

‘Momenteel ben ik heel erg gefocust op het maken en produceren van muziek. Ik hoop hiermee mensen te kunnen inspireren in de LGBTQ community. Mijn droom is nu om het punt te bereiken dat ik zo sterk in mijn schoenen sta dat ik mijn verhaal kan verbinden met mijn kunst. Het is echt een taboe om over depressies en suïcidaliteit te praten. Mensen schamen zich ervoor, terwijl iedereen weleens in de knoop zit met zichzelf. Het is belangrijk om gevoelens niet op te kroppen. Je bent daarin nooit alleen. Er zijn altijd mensen die ervoor jou willen zijn en jou begrijpen en die je verhaal willen horen. Schaam je niet voor wie je bent. Ik ben sowieso van mening dat je altijd jezelf moet blijven. Alles is gewoon oké. Het is oké om je zo te voelen. Voordat het mooier wordt, zal het eerst af en toe even lelijk zijn.’

Worstel jij met suïcidale gedachten of maak je je zorgen om iemand anders? Praat erover. Bel 113 of ga naar www.113.nl. Stichting Zelfmoordpreventie is 24 uur per dag en zeven dagen per week bereikbaar via 08000113.

Waarom zijn die wachttijden zo lang in de transgenderzorg?

Na het lezen van dit interview, heb je misschien de behoefte gekregen voor meer verdieping over dit onderwerp. Luister dan naar de tweede aflevering van de mini-podcast ‘Zelfhulp’, waarbij meerdere gespecialiseerde psychologen, een initiatief voor laagdrempelige zorg én een ervaringsdeskundige het gesprek aangaan over de LHB en transgenderzorg in Nederland. Daar meer over in deze aflevering.

LHBTI+ betekenis

Waar staan eigenlijk al die letters voor en wat betekenen al die verschillende seksualiteiten en genderidentiteiten? Deze infographic neemt hopelijk wat onduidelijkheden weg.