Tekst en gemaakte data visualisaties: Maria Belkadi
UTRECHT WEST – Volgens het onderzoek van de WestKantCourant over het leesgedrag in West blijkt dat ongeveer 91% van de jongeren ook wel eens Engelse leest. Dit onderzoek werd uitgevoerd rondom de bibliotheken Oog in Al en Leidsche Rijn. Chaimae Bouaissaoui (21 jaar), een inwoner van Utrecht-West, herkent zichzelf hierin. Vanwege haar grote liefde voor de Engelse literatuur heeft zij gekozen voor Engelse docentschap.
Volgens een eerder uitgevoerd onderzoek van de NOS is de verkoop van Nederlandstalige boeken met 3 procent gedaald, ondanks een algemene toename in boekverkoop. De daling van literatuur komt mede dankzij de toename aan Engelse boeken. Binnen Utrecht-West komt ook de voorkeur voor Engelse boeken naar voren. Van de 154 deelnemers, waarvan 100 vrouwelijk, geeft ongeveer 120 deelnemers aan dat ze af en toe Engels lezen. Met name jongeren rond de 18 en 24 jaar kiezen ervoor om in het Engels te lezen, omdat ze het ervaren als ‘leuk’.
Uit dit onderzoek blijkt ook dat een van de meest populaire genres romantiek is. Dit geldt met name voor vrouwen. Het opvallende aan het onderzoek is dat veel van de Engelse lezers een liefde hebben voor het genre romantiek. Chaimae Boussaoi (21) is een enthousiaste lezer en ook haar voorkeur gaat naar Engelse romantiek. ‘Mijn studiekeuze is gebaseerd op mijn liefde voor het lezen in het Engels,’ zegt ze. Chaimae geeft aan dat ze Engelse literatuur prettiger vindt om te lezen dan Nederlandse literatuur. ‘Als ik in het Nederlands lees, krijg ik vaak de neiging om te stoppen, terwijl ik dat niet snel heb met Engelse boeken. Er is zoveel meer woordkeuze en het leest lekker weg.’ Chaimae geeft ook aan dat ze haar boeken voornamelijk ontdekt via sociale media, met name via BookTok. ‘Ja, mijn TikTok-feed bestaat voornamelijk uit BookTok. Veel van die TikTokers komen uit Engelssprekende landen, dus ze delen dan ook Engelse boeken.’ Chaimae heeft jongere zusjes die haar leesgedrag overnemen, en ook zij lezen voornamelijk in het Engels.
76 deelnemers van het onderzoek geven aan dat socialmedia hun keuze naar boeken beïnvloed. Nurai Mertens medewerker van Broeseeen van de grootste boekenwinkels in Utrecht verteld dat ook zij binnen de winkel een toename hebben opgemerkt aan jongeren die Engelse boeken lezen. Mertens denkt dat dit komt door BookTok. ‘Er zijn een aantal boeken die veel gekocht worden zoals de boeken van romantiek schrijfster Colleen Hoover, zij nam echt de plank over’. De doelgroep die hiervan schuldig is zijn jonge meiden. ‘We krijgen vaak jonge meiden binnen en dan merk je ook dat het echt ligt aan de boeken die op socialmedia gezien worden.
Los van de standaard cliché romantieke boeken worden ook klassiekers veel gelezen. ‘Little life van Hanya Yanagihara en the Secret History van Donna Tartt zijn ook geliefd bij jongeren van nu merken we in de winkels’. Van deze boeken zijn er ook een Nederlandse vertaling en toch ligt voorkeur bij de Engelse versie. Broese speelt in op de toename van Engelse lezers door meer Engelse boeken in te slaan.
Bibliotheekmedewerker Mieke van Eijsden van Bibliotheek Neude geeft aan dat zij en haar collega’s ook hebben gemerkt dat er een toename is aan Engelse titels. ‘We zien meer aanvragen binnenkomen en de uitleencijfers zijn gestegen.’ Geeft Mieke aan. ‘De boeken die populair zijn op BookTok en Bookstagram worden bij ons veel geleend.’ Net zoals boekwinkel Broese speelt Bibliotheek Neude op dit leesgedrag in. Zo heeft de bibliotheek speciale medewerkers in dienst die de populariteit van boeken in de gaten houden, evenals de boeken die veel worden geleend en besproken op sociale media. Hierdoor kunnen ze meer exemplaren van deze boeken aanvragen. Mieke geeft aan dat zij over het algemeen toch meer vrouwen ziet rondneuzen in de boeken dan mannen, ‘Het lijkt erop dat meisjes vaker naar de boekenplanken gaan, maar het kan ook zijn dat jongens op een andere manier lezen, zoals via een e-reader’, geeft Mieke aan. De boeken die door de jonge lezers worden gelezen bij bibliotheek Neude zijn voornamelijk fantasie en romantiek.
Verantwoording
Dit onderzoek werd voor het eerst uitgezet op 14 mei 2023 in de buurten Oog in Al en Leidsche Rijn. Voornamelijk jongeren werden gevraagd om deel te nemen aan het onderzoek, waarbij hun gegevens anoniem blijven voor de ingevulde enquêtes. Van de 154 respondenten zijn er 100 vrouw, waardoor bepaalde delen van het onderzoek mogelijk gebaseerd zijn op het leesgedrag van vrouwen. De verzamelde gegevens zijn verwerkt in Excel en vervolgens gevisualiseerd met behulp van het programma LocalFocus. In het onderzoek ging het voornamelijk om leesgedrag van Engelse lezers en Nederlandse lezers. Voor dit artikel is vooral de data gebruikt van de Engelse lezers. Belangrijk om te weten is dat de vraag over gelezen genres een meerkeuzevraag was. Hierdoor is het mogelijk dat respondenten ook genres hebben aangetikt waar ze eventueel interesse in hebben, maar niet daadwerkelijk lezen.
