Deelnemers aan het onderzoek volgen Nederlands nieuws via een breed scala aan bronnen: van landelijke en lokale publieke omroepen tot commerciële kranten en alternatieve media die door immigranten zelf worden gemaakt. Deze diversiteit laat zien dat er interesse is in het consumeren van nieuws uit Nederland, en dat zij actief zoeken naar manieren om hun informatiebehoeften te vervullen.

Dit gebeurt vaak met een duidelijk doel. Nederlands nieuws wordt vooral instrumenteel gebruikt: om de samenleving beter te begrijpen, om mee te kunnen praten over lokale kwesties en om de taal onder de knie te krijgen. Nieuws fungeert als een middel voor culturele en sociale integratie. Tegelijkertijd lopen deelnemers tegen drie belangrijke obstakels aan.

Obstakels voor immigranten
Nieuws fungeert als een middel voor culturele en sociale integratie. Tegelijkertijd lopen deelnemers tegen drie belangrijke obstakels aan. Ten eerste weten veel immigranten niet goed waar ze betrouwbare Nederlandse media kunnen vinden en zijn ze daardoor afhankelijk van algoritmes en aanbevelingen via sociale media of nieuwsapps. Dat leidt eerder tot toevallige, incidentele blootstelling dan tot bewuste nieuwsconsumptie.

Ten tweede vormt de taalbarrière een grote drempel. Veel deelnemers gebruiken automatische vertaaltools zoals Google Translate of volgen nieuws liever via sociale media, waar teksten korter zijn en vaak makkelijk vertaald kunnen worden. Het lezen van Nederlands nieuws voelt als vermoeiend en tijdrovend, waardoor het minder aantrekkelijk is dan nieuws in de eigen taal.

Ten derde ervaren veel deelnemers het Nederlandse nieuws als beperkt relevant voor hun dagelijks leven, behalve wanneer het migratie raakt. Politieke ontwikkelingen of regeringswisselingen worden vaak als afstandelijk gezien, zeker voor mensen zonder stemrecht. Dit versterkt het gevoel dat ze geen invloed hebben. Bovendien wordt Nederland doorgaans als stabiel en veilig ervaren, wat bij sommigen de vraag oproept: als er weinig ingrijpends gebeurt, waarom zou ik het nieuws dan nauwgezet volgen?

De rol van alternatieve immigrantemedia
Terwijl gevestigde Nederlands nieuws als moeilijk of weinig relevant wordt ervaren, blijken alternatieve immigrantenmedia van onschatbare waarde. Het gaat om socialemediaprofielen en platforms die door immigranten zelf zijn opgezet en praktische informatie bieden over het leven in Nederland: van lokale gebruiken en bureaucratische procedures tot alledaagse tips.

Hun grootste kracht ligt in het feit dat ze communiceren in talen die immigranten vloeiend beheersen, waardoor de taalbarrière effectief wordt verkleind:

“Als hier iets gebeurt, verspreidt het zich als een lopend vuurtje. Elke Indiër weet wat er gebeurt … We hebben te veel groepen [lacht].” (Veda, 37, India)

naarkmoVoor nieuwkomers zijn dit soort platforms cruciaal: ze bieden steun, betrouwbare informatie en een gevoel van verbondenheid, waardoor het vinden van een plek in de Nederlandse samenleving makkelijker wordt. Naarmate immigranten de taal beter beheersen en vertrouwd raken met hun omgeving, neemt de rol van deze alternatieve kanalen vaak geleidelijk af.

Samengevat, deelnemers vertrouwen weliswaar ook op Nederlandse nieuwsbronnen, maar hun gebruik wordt beperkt door onbekendheid, taalbarrières en een ervaren gebrek aan relevantie. Om die kloof te overbruggen, vallen ze vaak terug op algoritmische aanbevelingen, vertaaltools en alternatieve immigrantenmedia. Daardoor blijft hun nieuwsconsumptie vooral instrumenteel en incidenteel van aard.

Toch kunnen relatief eenvoudige stappen een groot verschil maken. Zo kunnen gerichte initiatieven rond mediawijsheid en taalondersteuning bijdragen aan meer zelfvertrouwen, interesse en vaardigheid in het gebruik van Nederlandstalige nieuwsmedia. Bovendien kunnen digitale hulpmiddelen zoals vertaaltechnologie helpen om de effecten van taalbarrières te verminderen.

Meer weten?
Uit het onderzoek komt ook naar voren dat de consumptie van nieuws uit het land van herkomst voor veel deelnemers emotioneel gedreven is. Het gaat niet alleen om geïnformeerd blijven, maar eerder om het behouden van een band met hun cultuur en identiteit. Verder blijkt dat immigranten naast nieuws uit hun land van herkomst en nieuws uit Nederland, ook actief informatie zoeken over wereldwijde gebeurtenissen.

Hier lees je de wetenschappelijke publicatie. En hier een eerder interview met Camila voor SvJmedia.nl over haar promotieonderzoek.

Let op: Pseudoniemen zijn gebruikt om de anonimiteit van de respondenten te waarborgen.

[1] Media snapshots zijn korte, door deelnemers samengestelde verzamelingen van hun recente nieuwsconsumptie (bijvoorbeeld artikelen, video’s of posts die ze de afgelopen dagen hebben gezien of gelezen). Deze methode biedt onderzoekers een concreet en contextueel inzicht in welke nieuwsitems relevant zijn in het dagelijks leven van deelnemers en hoe zij deze interpreteren.