Biltse Nieuwe

Selecteer Pagina

Bezoekers Bilthovense Kring in dialoog over de Waarheid

Bezoekers Bilthovense Kring in dialoog over de Waarheid

Het werk 'Der Mann Ohne Eigenschaften' van Musil

BILTHOVEN – Op de avond van maandag 15 januari ligt de Woudkapel op de Beethovenlaan er wit bij. Diverse bezoekers trotseren de sneeuw en koude wind richting de ontmoetingsplek in Bilthoven. Deze avond komen mensen samen voor een nieuwe ronde lezingen. De dialoogavond wordt ditmaal gegeven door Warrie Schuurman, een voormalige filosofiedocent, georganiseerd door de Bilthovense Kring van Wijsbegeerte en Psychologie. Met geschuifel en gemompel vult de kapel zich met publiek klaar om het verhaal van Schuurman bij te wonen. Tijdens de lezing worden twee perspectieven op de wetenschappelijke waarheid uitgelicht door de spreker.

Riemke Leusink gaat achter het spreekgestoelte staan om de avond te openen. Ze begint haar verhaal met een oproep voor meer vrijwilligers die de Bilthovense Kring willen versterken. De Bilthovense Kring van Wijsbegeerte en Psychologie is een organisatie die reflecteert op culturele en maatschappelijke ontwikkelingen met oog op ontwikkelingen op wetenschappelijke en technische ontwikkelingen in de samenleving. Volgens haar is er dit jaar geen​ thema nodig, maar wel een paar extra handen. ‘Wereldproblemen zijn er genoeg tegenwoordig’, zegt Riemke. Ze benadrukt het belang van het bestaan en voortgang van deze organisatie en citeert hierbij met overtuiging Hannah Arendt: ‘In het tussenmenselijke, daar gebeurt het.’ Daarna introduceert ze Warrie Schuurman, een pedagoog met een passie voor theologie en filosofie. Schuurman was docent aan de Universiteit van Utrecht en later docent filosofie en maatschappijleer aan een middelbare school in Zeist.

Schuurman kijkt aandachtig het publiek aan en introduceert zijn thema. Hij begint zijn verhaal met een mededeling dat hij te veel hooi op zijn vork heeft genomen en dat deze avond qua tijd uit zou kunnen lopen. De eerste twee mensen van het seniorenpubliek zijn al weggedommeld. Schuurman wil vanavond twee denkers naast elkaar uitlichten. De eerste denker is de Oostenrijkse Robert Musil. Aan de hand van Musils levenswerk wil Schuurman zijn denkbeelden uitleggen. In die roman wordt de moderne mens bestudeerd aan de hand van karaktereigenschappen. Schuurman introduceert daarna het werk van de Franse Simone Weil, een radicale activist en filosoof uit de twintigste eeuw. Haar visie wordt veelal gekenmerkt door haar massale kritiek op kolonisatie en de moderne maatschappij. In haar werk stelt zij dat de oneindige groei in de wereld niet mogelijk was en dat dit geremd zou moeten worden. Na ruim een uur slapen zeven mensen in het publiek. Anderen in het publiek kijken geïnteresseerd toe en een handjevol mensen schrijven notities in hun schrift. ‘Het is tijd voor koffie, denk ik’, kondigt Leusink aan door de microfoon. Een kort, maar overtuigend applaus klinkt uit de zaal.

Tijdens de pauze wordt er flink gediscussieerd over de inhoud van de lezing door de bezoekers. In de hal wordt koffie en thee genuttigd. Karin (64) is op haar stoel blijven zitten. ‘Ik heb het niet zo met een eenzijdige lezing van vijf kwartier,’ zegt ze, ‘Psychologie en Oosterse filosofie liggen mij meer.’ Karin is sinds kort actief voor de Bilthovense Kring en hoopt dit jaar mee te denken over de inhoud van de komende lezingen. Den (80) is juist enthousiast over de inhoud van de lezing deze avond. ‘Ik kom graag naar dit soort lezingen. Sinds mijn pensioen ben ik achttien uur per dag bezig met filosofie… of eigenlijk zestien.’

Na de pauze keert het publiek zich weer terug op de stoelen. Het is tijd voor discussie. Vanuit het publiek wordt er gevraagd hoe men uit de moderne tijd zou kunnen treden. Als respons neemt Schuurman het publiek mee terug in de tijd van de Franse Revolutie en noemt de welbekende leus ‘liberté, égalité, fraternité’. Volgens hem is het fraternité element een nog onbehaalde kwaliteit in de moderne wereld. Door middel van het instellen van burgerraden zou deze kwaliteit nog wel behaald kunnen worden. Er volgt een emotionele discussie tussen Schuurman en het publiek waarin verscheidene thema’s aan bod komen. ‘Verbeter de wereld, begin bij jezelf’, klinkt er door de zaal. Aan de andere kant van de zaal zegt een bejaarde man getreurd dat systeemverandering enige de oplossing lijkt te zijn. Als de discussie weer terechtkomt op Simone Weil zegt Schuurman bewogen: ‘Ik word getroost door het lezen van Weil, maar het helpt me niet. Het helpt ons niet.’ Als de lezing is afgelopen, loopt het publiek richting de hal. Rustig keuvelend keren de bezoekers weer huiswaarts, te voet, of op de fiets.

Over de auteur

Florence Langedijk-Lynch

Florence Langedijk-Lynch (2000) is aspirerend journalist, activist en toekomstig opiniemaker. Vanaf 2023 studeert zij aan de School van Journalistiek in Utrecht. Zij is geboren in Ierland, in haar jeugd geëmigreerd naar Nederland en hierdoor spreekt ze vloeiend Engels en Nederlands. Ze zoekt de nuance op. Ze is bereiken op florence.langedijk-lynch@student.hu.nl